مردی که زیاد می‌توانست

مجتبی هاشمی

 هیچ‌کس نوجوانی و جوانی علی دایی را ندید. از همان ابتدا که در فوتبال ایران چهره شد، عاقله‌مردی بود با موهای پرپشت و سبیل پت‌وپهن؛ و نخستین سؤالی که می‌شد از او پرسید این بود که تا حالا کجا بودی؟! مردی که بعدها کریم انصاری‌فر را در 17سالگی کشف کرد و به سایپا برد، خودش در 17سالگی کاشفی در اطراف خودش نمی‌دید و سال‌ها طول کشید تا راه رسیدن به تیم‌های بزرگ باشگاهی را پیدا کند. شاید اگر قبولی در کنکور باعث مهاجرتش به تهران نمی‌شد، شهرت فوتبالش در حد همان استقلال اردبیل و قهرمانی در جام فلق باقی می‌ماند. اما توجه ویژه دایی به درس و مدرسه باعث شد راه دانشگاه صنعتی شریف برای او باز شود و با حضور در تهران و عضویت در یک تیم دسته‌دومی، بالاخره در 21سالگی درهای باشگاه بانک‌تجارت برای او باز شود و در این تیم پای درس‌های ناصر حجازی بنشیند. اما برای آنکه چشم‌های بیشتری او را ببینند و درهای تیم‌ملی و پرسپولیس به رویش باز شود، باید سال‌های بیشتری صبر می‌کرد. این اتفاق عجیبی است که کسی توانایی انجام 149بازی ملی و ثبت 109گل مقابل تیم‌های ملی مختلف را داشته باشد اما این توانایی را تا 24سالگی از همه پوشیده نگه دارد. دایی نخستین بازی ملی‌اش را در حالی برگزار کرد که 23سال و 4ماه و 2روز ‌داشت. درحالی‌که ماه‌ها پیش‌تر از آن، وقتی با بانک‌تجارت روبه‌روی پرسپولیس قرار گرفت، خیلی‌ها به علی پروین –سرمربی همزمان پرسپولیس و تیم‌ملی- توصیه کرده بودند بازی این مهاجم را به چشم خریدار نگاه کند. اما پروین بعد از مسابقه‌ای که 3-2 به‌سود پرسپولیس تمام شد، به خبرنگاران گفت: «چیز خاصی از او ندیدم.» با وجود این، دایی بالاخره خودش را به علی پروین تحمیل کرد و در نخستین تورنمنتی که همراه تیم‌ملی رفت، به‌عنوان آقای گل و ستاره بازی‌ها برگزیده شد؛ آن هم درحالی‌که تیم پروین بین 6تیم پنجم شد و کسی چیز خاصی از این تیم ندید! در مسابقات مقدماتی جام‌جهانی1994 که در دوحه قطر برگزار می‌شد، ایران با دروازه‌بانی که روحیه‌اش را در تهران جا گذاشته بود، در 5بازی 11گل خورد و پنجم شد اما علی دایی که نخستین تورنمنت جدی‌اش را تجربه می‌کرد، 4گل از 8گل تیم‌ملی را زد و آقای گل رقابت‌ها شد. بعد از این مسابقات بود که دایی به پرسپولیس پیوست تا در نخستین سال حضورش در جمع سرخپوشان همراه با فرشاد پیوس یکی از مخوف‌ترین خطوط حمله تاریخ این تیم را شکل بدهد. پیوس در آخرین سال‌های فوتبالش بود و دایی در نخستین سال‌های درخشش در فوتبال ایران؛ این زوج در سال73 مجموعا 34گل زدند و رتبه اول و دوم گلزنان لیگ را به‌خودشان اختصاص دادند. البته رتبه اول نصیب فرشاد آقای‌گل شد تا علی دایی برای کسب نخستین و تنها آقای گلی‌اش در رده باشگاهی تا سال1383 و لیگ حرفه‌ای سوم صبر کند. این هم نکته جالبی است که دایی در رده ملی بیشتر به‌عنوان آقای گلی رسیده تا در رده باشگاهی.