40 میلیارد تومان فرق یک رتبه

بهروز رسایلی| با نزدیک شدن به زمان بازگشایی تمرینات و مسابقات این فصل فوتبال ایران، بار دیگر تلاش برخی باشگاه‌ها برای لغو لیگ اوج گرفته است. در همین راستا این گروه نامه دیگری خطاب به سازمان لیگ نوشته و خواهان اعلام پایان رقابت‌های این فصل شده‌اند؛ نامه‌ای که حتی شاید تهدید به عدم‌حضور در مسابقات هم از فحوای آن قابل دریافت باشد. سؤال مهم اما این است؛ به راستی چرا این همه مقاومت در برابر از سرگیری لیگ به خرج داده می‌شود؟ طبیعتا بعضی تیم‌ها نگران جایگاه جدولی خودشان هستند و می‌ترسند درصورت از سرگیری مسابقات به دسته پایین‌تر سقوط کنند. در مورد اینها حرفی برای گفتن نداریم و درد این گروه، همه جای جهان مشترک است. با این حال مخالفت تیم‌های میانه‌جدولی با بازگشایی لیگ برتر، اتفاقی است که فقط در کشوری مثل ایران رخ می‌دهد. این تیم‌ها انگیزه‌ای برای ادامه کار ندارند، نه قهرمان می‌شوند و نه سهمیه کسب می‌کنند، فوتبال ایران هم برای آنها بازگشت مالی ندارد؛ بنابراین برای خلاصی از شر هزینه‌ها و ریسک بیماری، خیلی راحت ایده لغو مسابقات را مطرح می‌کنند. این در حالی است که اگر در ایران هم مثل همه جای دنیا برای تیم‌های وسط جدولی انگیزه رقابت ایجاد می‌شد، الان شاهد شرایط متفاوتی می‌بودیم و همین تیم‌ها برای برگزاری ادامه مسابقات مساعدت می‌کردند. یکی از مهم‌ترین انگیزه‌ها، پاداش مالی است؛ چیزی که در ایران اصلا وجود ندارد و حتی قهرمان و فاتح جام هم چیزی به‌دست نمی‌آورد، چه برسد به سایرین. بقیه نقاط دنیا اما اصلا اینطور نیست و مخصوصا در لیگ‌های حرفه‌ای‌تر شاهد پرداخت‌های تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز براساس رتبه‌های جدولی هستیم.

  هشتم نه، بجنگ تا هفتم شوی
بررسی‌ها نشان می‌دهد در هیچ‌کدام از لیگ‌های آلمان، اسپانیا، انگلیس و ایتالیا تعداد باشگاه‌های مخالف از سرگیری لیگ از یک‌سوم بیشتر نبوده است؛ یعنی حداقل دو سوم تیم‌ها موافق بازگشت به میادین، حتی در شرایط کرونا و در غیاب تماشاگران هستند. دلیل اصلی این مسئله هم آن است که تیم‌ها امیدوارند حتی با صعود یکی، دو پله‌ای در جدول، درآمدشان را افزایش بدهند و به اقتصاد باشگاه کمک کنند. سال گذشته در انگلستان منچسترسیتی به‌عنوان قهرمان لیگ برتر 38.4میلیون پوند پاداش دریافت کرد و لیورپول که دوم شده بود، به جایزه نقدی 36.5میلیون پوندی دست یافت. یعنی 1.9میلیون پوند فاصله بین پاداش تیم‌های اول و دوم بود و دقیقا همین فاصله به‌طور مساوی بین جوایز نقدی بقیه تیم‌ها هم وجود داشت. این یعنی ولورهمپتون که هفتم شده بود 26.9میلیون پوند دریافت کرد؛ درحالی‌که جایزه اورتون هشتم جدولی 25میلیون پوند بود. تفاوت بین هفتم و هشتم شدن و یا حتی پانزدهم و شانزدهم شدن در لیگ انگلیس، به پول ما حدود چهل میلیارد تومان است که حتی در مقیاس خود انگلیسی‌ها هم اصلا پول کمی نیست. بنابراین طبیعتا تیم‎ها حاضرند به زمین برگردند، شاید چند میلیون پوند بیشتر به جیب بزنند. در اسپانیا هم جوایز نقدی پرداخت شده به تیم‌ها به‌صورت پلکانی و با شیب منظم کاهش می‌یابد. آنجا تیم قهرمان 10.5میلیون یورو دریافت می‌کند، تیم دوم 10میلیون یورو و همینطور تا آخر جدول شاهد کاهش نیم‌میلیون یورویی از میزان جوایز هستیم. این سیاست غیراز افزایش انگیزه برای رقابت‌جویی تا پایان فصل، احتمال تبانی با تیم‌های میانه‌جدولی را هم کاهش می‌دهد.

  ایران؟ هیچی
در ایران اما اساسا پولی در فوتبال وجود ندارد که قرار باشد براساس آن جایزه بدهند و تازه شیب جوایز را نزولی کنند! اینجا تیم قهرمان هم فقط یک عنوان معنوی با چاشنی یک جام فلزی فتح می‌کند که صرفا به درد کری‌خوانی هوادارانش در اینستاگرام می‌خورد. فقدان حق پخش تلویزیونی و سایر منابع درآمدی که بارها در موردش حرف زده شده باعث می‌شود در شرایطی مثل حالا، تیم‌های وسط جدولی اصلا علاقه‌ای به بازی نداشته باشند. صد البته از سیاست آنها دفاع نمی‌کنیم و تازه آن را یک جرزنی بهانه‌جویانه می‌دانیم، اما وقتی پایه کار غلط است، این اتفاقات پیش می‌آید. مدیران این فوتبال اول باید بلد باشند یک تفاوت عینی بین تیم پنجم و چهاردهم جدول ایجاد کنند، بعد خواهیم دید که تیم‌ها چطور تا روز آخر می‌جنگند.