افزایش ناکافی

شبنم سیدمجیدی ـ روزنامه‌نگار

کارگران، کارمندان دولتی، بازنشستگان تامین اجتماعی و بازنشستگان کشوری هر کدام در نگاه اول دغدغه‌های شبیه به هم دارند؛ افزایش حقوق همزمان و همراه و همسنگ با تورم؛ اتفاقی که شبیه یک آرزوی دست‌نیافتنی شده است و هر سال بار آن سنگین‌تر می‌شود. اما در همین بی‌عدالتی مشترک نیز باز هم بی‌عدالتی وجود دارد. کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی از هر طرفی که با کارکنان دولتی مقایسه می‌شوند، کفه ترازوی بی‌عدالتی به سمتشان سنگین‌تر می‌شود.


کارمندان
متوسط حقوق کارمندان دولت: 5میلیون و 400هزار تومان



مزایا و تبصره‌ها
 کارکنان دستگاه‌های اجرایی می‌توانند حداکثر معادل یک‌ماه حقوق و مزایای مندرج در احکام کارگزینی درصورت وجود اعتبار و در سقف اعتبار تخصیص‌یافته دستگاه‌های اجرایی به‌عنوان پاداش دریافت کنند.
 کمک هزینه غذای روزانه حداکثر ۸۴۰۰ تومان است.
  در سال‌جاری ایاب و ذهاب کارمندانی که از خدمات حمل‌ونقل سازمانی استفاده نمی‌کنند، در تهران ماهانه حداکثر ۱۶۰هزار تومان، در شهرهای ۵۰۰ هزار نفر جمعیت و بالاتر ماهانه حداکثر ۱۰۵هزار تومان است.
 مهد کودک برای زنان کارمند دستگاه‌های اجرایی فاقد مهد کودک دولت به ازای هر فرزند زیر 6سال ماهانه حداکثر ۱۲۶هزار و ۵۰۰ تومان قابل پرداخت است.
  پرداخت کمک هزینه تلفن همراه تا ۳۰ هزار تومان در‌ماه به مدیران و کارمندانی که بنا به شرایط خاص باید به‌طور مستمر در دسترس باشند.

افزایش حقوق
 تعیین میزان و چگونگی افزایش حقوق کارکنان کشوری و لشکری برعهده دولت است. شاغلان دولتی در طرح همسان‌سازی‌ حقوق‌ها که بالاخره در پایان سال1398به اجرا درآمد، تا 50درصد افزایش حقوق در اسفند‌ماه داشتند که در نتیجه آن به‌طور میانگین 900هزار تومان به 20پایه شغلی اضافه شد. در سال99هم 15درصد به حقوق کارکنان دولت افزوده شد.

انتظارات
 افزایش ۵۰درصدی امتیازات فصل 10قانون مدیریت خدمات کشوری برای کارمندان قراردادی دستگاه‌های اجرایی سال گذشته بالاخره بعد از مدت‌ها انتظار کلید خورد. مجوز این کار توسط رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در قالب بخشنامه به همه دستگاه‌ها اعلام شد و اسفند‌ماه به اجرا درآمد. در واقع این افزایش حقوق برای کارمندان رسمی بلافاصله بعد از ابلاغیه نوبخت در فیش‌های حقوقی اسفند‌ماه نمود داشت اما افزایش حقوق کارمندان قراردادی و غیررسمی دولت منتظر و معطل ابلاغ دستورالعمل مشترک دو سازمان برنامه و اداری و استخدامی خواهد بود.


بازنشستگان تامین اجتماعی






مزایا و تبصره‌ها
  بن: افزایش از ۴۸هزار تومان به ۶۰هزار تومان
 حق اولاد: افزایش از ۱۲هزار تومان به ۱۵هزار تومان
 حق مسکن: افزایش از ۲۲هزار تومان به ۳۰هزار تومان
 حق همسر: افزایش از ۵۹هزار تومان به ۶۰هزار تومان
 سلامت: بیمه تکمیلی بازنشستگان تامین‌اجتماعی ۵۰‌هزار تومان و سقف دریافت خدمات درمانی ۲۰میلیون تومان
  حقوق نهایی بازنشستگان تأمین‌اجتماعی: ۲میلیون و ۹هزار تومان

افزایش حقوق
 طبق ماده۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی، هر میزان حداقل حقوق کارگران اعلام شود، حقوق بازنشسته‌ها هم همان مبلغ است.

انتظارات
میزان افزایش حقوق عملا آن‌قدر اندک است که بازنشستگان را با بحران مواجه کرده است و این میزان افزایش عملاً تأثیری بر بهبود زندگی آنها نخواهد گذاشت. سازمان تامین اجتماعی سال‌هاست در انتظار دریافت طلب خود از دولت است. با پرداخت بدهی از سوی دولت که 50هزار میلیارد تومان است، تامین اجتماعی نیز می‌تواند برای همسان‌سازی‌ حقوق بازنشستگان اقدام کند و آن را حداقل به میزان حقوق مستمری‌بگیران کشوری برساند.



کارگران
متوسط حقوق کارگران 2میلیون و ۹۱۹ هزار تومان 




مزایا و تبصره‌ها
  نرخ پایه سنوات از 75هزار تومان به 175هزار تومان رسیده است اما سنوات شمولیت ندارد و بیش از یک‌چهارم کارگران شاغل کشور فاقد تداوم شغلی در یک کارگاه خاص هستند و حتی با سال‌ها سابقه کار، سنوات آنها هر بار که به یک کارگاه جدید می‌روند، صفر می‌شود.
 حق مسکن برای سال 99هنوز مشخص نشده است و تا آن زمان به اندازه 100هزار تومان سال قبل واریز می‌شود.
  بن خواربار از ۱۹۰ هزار تومان در سال گذشته امسال به ۴۰۰ هزار تومان رسیده است.
 حق اولاد که تا 2فرزند به کارگر تعلق می‌گیرد، ۱۸۳هزار تومان شده است. حق اولاد به کارگری تعلق می‌گیرد که صاحب فرزند باشد و حداقل ۷۲۰روز در کارگاه سابقه بیمه‌پردازی داشته باشد؛ پس این مولفه مزدی نیز به همه کارگران، حتی کارگران صاحب فرزند، تعلق نمی‌گیرد و شمولیت عام ندارد.
 حق عائله‌مندی 190تومان بود و اکنون این مبلغ به ۴۰۰تومان افزایش‌یافته است.
 حقوق یک کارگر بدون فرزند با حداقل دستمزد در یک‌ماه ۳۰‌روزه، ۲میلیون و ۳۳۵ هزار و ۵۴۲‌تومان و حقوق یک کارگر با یک فرزند با حداقل دستمزد در یک‌ماه ۳۱‌روزه، ۲‌میلیون و ۵۸۰‌هزار و ۱۵۰‌تومان خواهد بود.
 حداقل عیدی کارگران برای سال‌جاری، ۳میلیون و ۶۷۰ هزار تومان و حداکثر عیدی کارگران ۵‌میلیون و ۵۰۵هزار تومان خواهد بود.

افزایش حقوق
براساس توافق نمایندگان دولت و کارفرمایان، ‌حداقل دستمزد ماهانه کارگران هر سال تعیین می‌شود. در متن ماده۴۱ قانون کار کشورمان تصریح شده است که دستمزد باید به‌صورت منطقه‌ای تعیین شود اما سال‌هاست که این ماده از قانون اجرا نمی‌شود. از آن طرف گفته می‌شود مبنای افزایش حقوق در هر سال نرخ تورم است. نرخ تورم سال98به‌طور تقریبی 40درصد بود اما رقم افزایش دستمزد 21درصد تعیین شد. بند بعدی سبد هزینه خانوار است که دولت بر مبنای این سبد هزینه، میزان افزایش حقوق کارگران را تعیین می‌کند.

انتظارات
 با آنکه افزایش حقوق کارگران 21درصد اعلام شده، هنوز چانه‌زنی‌ها درباره میزان افزایش حقوق کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی در سال99ادامه دارد. انتظار این است که هر کارگر شاغل، فارغ از سابقه و داشتن اولاد و طبقه‌بندی مشاغل، حداقل، کف حقوق کارمندان دولت یعنی 2میلیون و 800هزار تومان را دریافت کند. طبق ماده ۴۱ قانون کار، برگزاری جلسات مجدد درباره دستمزد بلامانع است. نمایندگان کارگران می‌خواهند دستمزد کارگران هم مطابق دستمزد کارکنان کشوری و لشکری همسان‌سازی‌ شود.


بازنشستگان کشوری
میانگین حقوق بازنشستگان کشوری: 4میلیون تومان




مزایا و تبصره‌ها
   افزایش حق عائله‌مندی از ۱۷۱‌هزار تومان به ۲۵۷هزار تومان
   افزایش حق اولاد از 44هزار تومان به 66هزار تومان
   افزایش سهم درمان بازنشستگان کشوری از ۶۰ هزار تومان به 140هزار تومان 
   افزایش بیمه تکمیلی بازنشستگان کشوری و لشکری از ۵۰ هزار تومان به ۱۴۰ هزار تومان
   دو برابرشدن سقف بیمه تکمیلی تا 60میلیون تومان

افزایش حقوق
طبق قانون، همان روشی که برای افزایش حقوق کارکنان کشوری اتخاذ می‌شود، برای بازنشستگان کشوری نیز به‌کار می‌رود. با اجرای طرح همسان‌سازی‌ حقوق‌ها در اسفند 1398و با توزیع 10هزار میلیارد تومان منابع همسان‌سازی‌ برای حقوق بازنشستگان لشکری و کشوری که از سوی مجلس به تصویب رسید، به‌طور متوسط ۹۰۰‌هزار تومان به حقوقشان اضافه شد. علاوه بر آن، 15درصد افزایش حقوق در سال99اعمال می‌شود. سازوکار توزیع ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع همسان‌سازی مبتنی‌بر تبصره 12قانون بودجه سال1399است که با پیشنهاد کانون‌های بازنشستگان انجام شد.

انتظارات
 بعد از همسان‌سازی‌ تا 900هزار تومان به حقوق این قشر افزوده شد و همچنین 15درصد افزایش حقوق در سال99داشتند. با این حال میانگین حقوق دریافتی آنها با وجود تورم 40درصدی، هنوز هم از اصلی‌ترین دغدغه‌های آنهاست. بخشی از بازنشستگان کشوری که شامل فرهنگیان و کارکنان و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها می‌شوند، می‌گویند شامل افزایش 50درصدی حقوق همسان‌سازی‌ هم نشده‌اند. انتظار این است که آنها نیز شامل این دسته شوند.