چرا باید به زمین برگردید؟

رسول بهروش

این روزها که سرنوشت مسابقات فوتبال در ایران مشخص نیست، مکرر شنیده می‌شود که مدافعان لغو و تعطیلی رقابت‌ها از دلایل و براهین اقتصادی برای دفاع از نظرشان استفاده می‌کنند. موضوع ساده است؛ می‌نویسند و می‌گویند ما که در ایران حق پخش تلویزیونی و اسپانسرینگ و سایر قصه‌ها را نداریم، باید به آسانی با تعطیلی مسابقات کنار بیاییم و تازه خوشحال باشیم که در هزینه‌های جاری مثل پول بلیت هواپیما و هتل و خورد و خوراک و... صرفه‌جویی می‌شود. حرف این گروه درست است، اما کامل نیست. ما هم قبول داریم فوتبال در ایران زیان‌ده است و فرسنگ‌ها با معیارهای استاندارد فاصله دارد، اما خب اگر قرار بود همیشه به این مسئله توجه کنیم که کلا نباید چیزی به اسم لیگ برتر و فوتبال حرفه‌ای می‌داشتیم؛ غیر از این است؟
اینطور نیست که فوتبال ایران را کرونا ورشکسته کرده باشد. قبلا هم می‌دانستیم گردن صداوسیما کلفت است و حق پخش نمی‌دهد یا کپی‌رایت نداریم و از فروش لباس و این قبیل چیزها آبی برای باشگاه‌ها گرم نمی‌شود. نهایت ضرری که کرونا به اقتصاد فوتبال ایران زده، شاید از بین رفتن درآمد بلیت‌فروشی باشد که آن هم در شرایط عادی رقم بسیار نازل و ناچیزی بود؛ بعضا نزدیک به صفر. حقیقت آن است که گردانندگان فوتبال ایران هرگز دنبال سود مالی نبوده‌اند؛ چه اگر اینطور بود هیچ توپی در این کشور زمین نمی‌خورد. بنابراین الان هم سزاوار نیست عده‌ای به بهانه کرونا، پشت استدلال‌های اقتصادی سنگر بگیرند و بر طبل تعطیلی مسابقات بکوبند. بلکه برعکس، باید به کارکرد مهم فوتبال در ایران نگاه کنیم؛ اینکه این لعنتی، یکی از معدود دلخوشی‌های مردم گرفتار و دردمند ماست. واقعا چطور می‌توان روی این دلخوشی خط قرمز کشید؟
بحث در مورد ادامه مسابقات این فصل بیش از حد رنگی و مبتذل شده و نیت مطلب جاری پرداختن به این موضوع نیست، بلکه نقد رویکرد شکم‌سیرهایی است که از موضع بالا دستور لغو همه مسابقات تا پایان قطعی کرونا را صادر می‌کنند؛ پروسه‌ای که ممکن است چند‌ماه یا حتی چند سال طول بکشد. آیا شایسته است که ایرانی‌های معتاد به فوتبال، این همه وقت بدون محبوب‌شان سر کنند؟ اینجا ایتالیا نیست که مردم در قرنطینه روی بالکن بروند، ساز بزنند یا آواز دسته‌جمعی بخوانند. اینجا ایران است و خیلی از ساکنانش زیر خط فقر، نزدیک به خط حیات نفس می‌کشند. در این کشور یک مسابقه فوتبال مهم از چند روز قبل، برای ملت دلمشغولی و سرگرمی به‌وجود می‌آورد، مایه بحث و نشاط می‌شود و این داستان تا چند روز بعد از بازی هم ادامه می‌یابد. برای مسابقات نیمه‌کاره این فصل هر تصمیمی که دوست دارید بگیرید، اما کرکره فوتبال را اینطور بی‌رحمانه پایین نکشید. این همه مردم با دشواری‌های فراوان به‌خاطر کمترین درآمد ناچار شده‌اند به خیابان و محل کارشان برگردند؛ چرا فوتبالیست‌های میلیاردر که دائما هم تحت محافظت هستند، برای دلخوش‌کردن همین جماعت نباید به زمین برگردند؟