نرخ یک کیسه سیمان کمتر از  یک سطل ماست

رشد هزینه تمام‌شده تولید و تثبیت نرخ سیمان از تیر‌ماه سال گذشته موجب شده تا تولید‌کنندگان، درخواست اصلاح نرخ این محصول متناسب با مستندات هزینه تولید را به وزارت صنعت و سازمان حمایت ارائه کنند. با این روند زمزمه‌های افزایش بیش از 60درصدی قیمت سیمان به گوش می‌رسد. با عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن تولید‌کنندگان سیمان گفت‌وگو کرده‌ایم.

علت تأخیر در اصلاح نرخ سیمان متناسب با هزینه تولید چیست؟
با توجه به شرایطی که از ابتدای سال98 برای افزایش هزینه تمام‌شده تولید سیمان ایجاد شد و گزارش‌های مکتوبی که از مرکز پژوهش‌ها و چند مؤسسه مالی در این زمینه ارائه شد، وزیر وقت صنعت متقاعد شد که قیمت تمام‌شده سیمان به‌مراتب بیش از نرخ فروش این محصول در بازار است. بر اساس این مذکرات، موافقت شد تا افزایش نرخ سیمان در دو مقطع اعمال شود که نخستین مرحله آن در اواخر تیر‌ماه98 با افزایش حدود 37درصدی قیمت‌ها محقق و مقرر شد تا آذر‌ماه سال گذشته نیز برای جبران هزینه تمام‌شده تولید، مرحله دوم اصلاح قیمت‌ها انجام شود. اما در شرایطی که طی نیمه دوم سال گذشته به دلیل بازگشت تحریم‌ها، تنگناهای ارزی و افزایش نرخ مواداولیه، هزینه‌های پیمانکاری، نگهداری و تعمیرات کارخانه‌ها، قیمت تمام‌شده سیمان به‌شدت افزایش یافته بود نه‌تنها این افزایش نرخ اعمال نشد بلکه اصلاح نرخ سیمان از ابتدای امسال نیز به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و تغییر وزیر صنعت همچنان معوق مانده است.

با این روند نرخ جدید سیمان تا چه زمانی اعلام می‌شود؟
از آنجا که میزان تولید سیمان در کشور بیش از نیاز بازار داخلی است، تولید‌کنندگان می‌توانند قیمت فروش این محصول را متناسب با هزینه تمام‌شده تولید، اصلاح کنند. با وجود این، تغییر قیمت‌ها در هماهنگی با مسئولان دولتی صورت می‌گیرد و از ابتدای امسال نیز درخواست افزایش قیمت سیمان برای جبران هزینه تمام‌شده تولید را به وزارت صنعت ارائه کرده‌ایم و اکنون تا حدودی هماهنگی برای اصلاح قیمت‌ها زمانبر شده است. درخواست افزایش قیمت را به سازمان حمایت، ارائه و طی یک نشست این موضوع بررسی و مقرر شده است که در نشست بعدی طی هفته آینده با میزان افزایش سیمان موافقت شود. با این روند، نرخ جدید انواع سیمان به‌زودی تعیین و اعلام خواهد شد.

پیشنهاد تولیدکنندگان برای میزان افزایش نرخ سیمان چقدر است؟
براساس برآوردی که کرده‌ایم، اگر صنعت سیمان بخواهد فقط متناسب با رشد نرخ تورم، هزینه تمام‌شده تولید خود را جبران کند باید بیش از صددرصد افزایش قیمت داشته باشد. همچنین مقایسه نرخ جهانی فولاد و سیمان نشان می‌دهد که نرخ فولاد 9برابر قیمت سیمان است اما امروز قیمت هر کیلوگرم فولاد بیش از 6هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم سیمان 200تومان است که فاصله زیادی با نرخ‌های جهانی دارد. بر این اساس باید افزایش نرخ منطقی و قابل‌قبولی بدهند تا صنعت سیمان نیز قادر به ادامه فعالیت باشد. از آنجا که اکثر کارخانه‌ها در نقاط محروم کشور قرار دارند و نیازمند بازسازی و نوسازی هستند، باید با اصلاح قیمت‌ها از زیاندهی خارج شوند. با وجود این، میزان افزایش نرخ سیمان به‌زودی در نشست مشترک با وزارت صنعت تعیین می‌شود. اما تا آن زمان همه کارخانه‌ها موظف به رعایت سقف قیمت مصوب قبلی هستند.

سهم عوامل مختلف در رشد هزینه تمام‌شده تولید سیمان چقدر بوده است؟
طی یک سال گذشته برخی مواد اولیه تولید سیمان تا 400درصد افرایش قیمت داشته است. علاوه بر آن فقط افزایش حقوق و دستمزد، اضافه‌کار، حق شیفت و... سهم حدود 30درصدی در قیمت تمام‌شده تولید سیمان داشته است. سهم قطعات، تعمیرات و نگهداری نیز از 15 به 45درصد هزینه تمام‌شده تولید رسیده است. نرخ آجر نسوز که باید هر 6‌ماه یک‌بار در کارخانه‌های سیمان تعویض شود نزدیک به 4تا5برابر سال گذشته شده است. تحریم‌ها نیز تأثیر مضاعفی در رشد هزینه تمام‌شده تولید سیمان داشته و برخی کارخانه‌ها به‌دلیل نبود نقدینگی و کمبود قطعات برای چند‌ ماه تعطیل شده‌اند. علاوه بر آن، به‌ دلیل حجیم و سنگین‌بودن سیمان و مواد اولیه مورد نیاز این صنایع، سهم حمل‌ونقل در هزینه تمام‌شده تولید و صادرات این محصول، بسیار بالاست. اکنون هزینه حمل‌ونقل سنگ آهن از تنی 30هزار به 70هزار تومان افزایش یافته و سهم سنگ آهن با احتساب افزایش نرخ این ماده اولیه، هزینه حمل و... در تولید سیمان 4برابر شده است. همچنین نرخ سنگ گچ و هزینه حمل‌ونقل آن افزایش یافته است.

تأثیر گرانی سیمان بر قیمت مسکن چگونه خواهد بود؟
نرخ سیمان تأثیر چندانی در قیمت ساختمان نداشته و آثار روانی آن بر بازار مسکن نیز قابل توجه نیست. گرانی مسکن به مسائل دیگری مانند نرخ زمین، افزایش قیمت سایر کالاهای سرمایه‌ای و انتظارات تورمی ناشی از آن و... بستگی دارد. همچنین بررسی وضعیت بازار مسکن و ساخت‌وساز طی 2ماه نخست امسال بیانگر رشد جذب سیمان در این بخش و تکان‌خوردن بازار مسکن است. تولید‌کنندگان سیمان نیز طی 2ماه نخست امسال نسبت به ‌مدت مشابه سال گذشته حدود 12درصد رشد تحویل سیمان در بازار داخلی را شاهد بوده‌اند که بیانگر رونق نسبی ساخت‌وساز است. انتظار آن است که افزایش قیمت مسکن بر بهبود قیمت و شرایط تولید صنعت سیمان نیز تأثیر بگذارد اما قیمت سیمان همچنان ثابت مانده است.