سیارهی «کپلر ۱۶۴۹ سی»
زمینى جدید براى زندگى!
ترجمهی طاهره نمرودی:
مأموریت تلسکوپ فضایی کِپلِر سازمان ناسا در سال ۲۰۱۸ میلادی متوقف شده بود. این تلسکوپ در آنزمان و بنا بر الگوریتمهای کامپیوتری، نتوانسته بود بهخوبی چیزی را شناسایی کند. اما دانشمندان بیخیال قضیه نشدند و دوباره به سراغ اطلاعات تلسکوپ رفتند و آنها را تجزیه و تحلیل کردند و اینبار توانستند سیارهی جدیدی کشف کنند که ۳۰۰ سال نوری با زمین فاصله دارد، سیارهای که تخمینزده میشود از لحاظ اندازه و دما، بسیار شبیه به زمین است.
این سیاره که دانشمندان آن را «کِپلِر ۱۶۴۹سی» نامگذاری کردهاند، سیارهای فراخورشیدی است؛ یعنی در خارج از منظومهی خورشیدی قرار گرفته و دور ستارهای دیگر غیر از خورشید میگردد. این سیاره در فاصلهای از ستارهی خود میچرخد که ممکن است در آن سیاره آب هم وجود داشته باشد.
کپلر ۱۶۴۹سی، تنها ۱/۰۶درصد از زمین بزرگتر است و مقدار نوری که از ستارهاش دریافت میکند، ۷۵درصد نوری است که زمین از خورشید دریافت میکند؛ یعنی ممکن است دمای این سیارهی فراخورشیدی شبیه زمین باشد.
«توماس زوربوچن»، دانشیار سرپرست هیئتمدیرهی مأموریتهای علمی ناسا میگوید: «خیره کننده است، دنیای دوردست به ما امید بزرگتری میدهد که زمین دومی در میان ستارهها قرار دارد و منتظر پیداشدن است.»
هنوز چیزهای زیادی است که دربارهی این سیاره نمیدانیم، از جمله جو سیاره که روی دمای آن تأثیر دارد. محاسبات جاری دربارهی اندازهی سیاره هم خطاهایی دارد. مثل همهی اندازههایی که در ستارهشناسی هنگام مطالعهی اشیای بسیار دور اتفاق میافتد.
این سیارهی فراخورشیدی در ردهی «سیارههای سنگی» یا «زمینسان» (Rocky Planets) است. این سیارهها بیشتر از سنگهای سیلیکاتی یا فلز ساخته شدهاند و سطحی جامد دارند. تفاوت قابل ملاحظهای که این سیارهها با سیارههای گازی بزرگتر دارد، این است که بیشتر از ترکیب هیدروژن، هلیوم و آب موجود در حالتهای مختلف فیزیکی تشکیل شدهاند. چهار سیارهی عطارد، زهره، زمین و مریخ در منظومهی شمسی، سیارههای سنگی یا زمینسان هستند. سیارهی زمینسانی که به دور یک ستارهی کوتولهی سرخ میچرخد، اهمیت زیادی در ستارهشناسی دارد. اگرچه ستارهشناسان به اطلاعات بیشتری دربارهی این ستاره نیاز دارند، بر اساس دانستهها، کپلر ۱۶۴۹سی آنقدر مورد توجه دانشمندانی قرار گرفته که بهدنبال جهانهایی با قابلیت سکونت هستند.
«اندرو وندربورگ»، پژوهشگر دانشگاه تگزاس در شهر آستین میگوید: «در بین تمامی سیارههای اشتباهی که پیدا کردیم، این سیاره بسیار جالب است. نه فقط برای اینکه در منطقهی حیات قرار دارد و بهاندازهی زمین است، بلکه بهخاطر اینکه ممکن است نوعی تعامل با سیارههای دیگر داشته باشد.»
فاصلهی کپلر ۱۶۴۹سی و کوتولهی سرخش آنقدر کم است که یک سال در این سیاره معادل تقریباً 19/5 روز زمین است. این منظومه، سیارهی سنگی دیگری هم داردکه تقریباً به همین اندازه است، اما با نصف فاصلهی کپلر ۱۶۴۹سی به دور ستاره میچرخد. چیزی شبیه به شکل چرخش زهره به دور خورشید که نصف مسافتی است که زمین به دور آن میچرخد.
ستارههای کوتولهی سرخ در بین کهکشان خیلی زیاد هستند و این یعنی تعداد سیارههایی شبیه به این سیاره هم ممکن است خیلی بیشتر از چیزی باشد که تا حالا فکر میکردیم.