افزایش تعداد آزمایشگاههای تشخیص کرونا تا پایان اردیبهشت
رئیس انستیتو پاستور ایران با تاکید بر اینکه هماکنون هر 31 استان کشور توان تشخیص بیماری کووید 19 را دارند، درباره فرآیند فعالیت آزمایشگاهها از ابتدای بیماری تاکنون به همشهری توضیح میدهد و میگوید: اواخر آذر و اوایل دی ماه که اولین اخبار مربوط به شیوع کرونا در جهان منتشر شد، انستیتو پاستور که سابقه مبارزه 100 ساله با بیماریها را دارد و بیماریهایی چون وبا و طاعون را کنترل کرده است، کارهای مطالعاتی خود را آغاز و سناریوهای متعددی را پیشبینی کرد.
علیرضا بیگلری با بیان اینکه در همان روزهای اول تستهای ملکولی (Realtime PCR) برای فرآیند تشخیص انتخاب شد، میافزاید: این انتخاب قبل از شناسایی اولین موارد در ایران صورت گرفت، زیرا بر اساس مطالعات انجامشده میدانستیم این تست مطمئنتر است و توان تشخیص ویروس را دارد و مشخص میکند چه کسی میتواند ناقل بیماری باشد در حالی که تستهای دیگر چون آنتیبادی ممکن است تا 7 روز اثری از بیماری نشان ندهد. اتفاقا بعضی کشورها در همین مرحله دچار مشکل شدند و در روزهای اول، تست اشتباهی را انتخاب کردند. در حال حاضر نیز سازمان بهداشت جهانی تست ملکولی را معتبر میداند.
در روزهای اول شیوع کرونا در ایران فقط 3 آزمایشگاه در تهران امکان تشخیص بیماری را داشتند که این رقم با افزایش تولید کیتهای تشخیص به 3 تا 4 هزار تست در روز رسید و بعد از آن به گفته بیگلری، با آموزش دانشگاههای علوم پزشکی استانها و ایجاد فرآیند شبکهای در میان آزمایشگاههای سراسر کشور در مدت کوتاهی همه 31 استان کشور به این امکان مجهز شدند.
رئیس انستیتو پاستور ایران ادامه میدهد: هم اکنون بیش از 120 آزمایشگاه تشخیص کرونا در کشور فعال است که 70 درصد این آزمایشگاهها دولتی و حدود 30 درصد آزمایشگاهها خصوصی هستند که در قالب این شبکه فعالیت میکنند.
بیگلری توان تشخیص استانها را در روزهای پایانی اسفند، روزانه 100 تست به ازای هریک میلیون نفر جمعیت میداند که حالا به حدود 250 تا 300 تست هم رسیده است.
او در بخش دیگری از صحبتهای خود به 4 تصمیم انستیتو اشاره میکند که موجب شده است وضع تشخیص، کنترل و مرگ و میر را در ایران نسبت به بسیاری از کشورهای پیشرفته در جایگاه بهتری قرار دهد، استفاده از تستهای ملکولی (Realtime PCR)، تحت پوشش قرار گرفتن همه استانها، اولویت تشخیص به بیماران بستری و در نهایت تست از بیماران مشکوک و سرپایی خارج از بیمارستان.
بیگلری میافزاید: در روزهای اول کشورهای مختلف دنیا و سازمان جهانی بهداشت با شک و تردید به این تصمیم نگاه میکردند، زیرا اغلب معتقد بودند باید به سراغ جامعه سالم برویم، اما در شرایط تحریم بودیم و روزهای اول، تست کمی در اختیار داشتیم و به همین دلیل سراغ بیمارستانها رفتیم که این موجب شد از گسترش آلودگی در میان افراد جامعه و کادر درمانی جلوگیری کنیم. امروزه همه سازمانهای معتبر اعلام کردند اولویت تست باید به بیماران بستری در بیمارستانها داده شود. در مرحله بعد و از اوایل فروردین سراغ بیماران سرپایی حاضر در جامعه رفتیم و این فرآیند از روز 5 فروردین در زنجان به صورت پایلوت شروع شد. در این مرحله افراد مشکوک با تک علامت بررسی میشدند و آنهایی که نتیجه آزمایششان مثبت بود قرنطینه میشدند و تحت درمان قرار میگرفتند. نتیجه نشان داد حدود 20 درصد از افراد مشکوک مبتلا هستند و سپس با بررسی افراد تعامل با آنها 25 درصد افرادی که با بیماران تماس داشتند هم به عنوان مبتلا شناسایی میشدند. این فرآیند تشخیص کمک زیادی به کنترل بیماری در میان افراد جامعه کرد.
رئیس انستیتو پاستور ایران با بیان اینکه توان تشخیص بیماری هماکنون دو تا سه برابر پیش از سال و روزانه حدود 30 هزار مورد است، میافزاید: برخی استانها مانند فارس به دلیل پیشینه خوبی که داشتند، قویتر عمل کردند، اما در مجموع به دلیل فرآیند شبکهای فعالیت آزمایشگاهها تقریبا همه استانها در یک سطح حفظ شدهاند.
او تاکید میکند که از این به بعد تمرکز بیشتر بر افزایش ظرفیت توان تشخیصی آزمایشگاههاست؛ هرچند در حال حاضر نیز برخی آزمایشگاهها زیر ظرفیت در حال فعالیت هستند و تا پایان اردیبهشت بیش از 10 آزمایشگاه جدید به شبکه تشخیص کرونا در کشور افزوده میشود.