بازگشت به سیاره کرونایی
فضانوردانی که پیش از شیوع ویروس کرونا به ایستگاه بین‌المللی فضایی رفته‌بودند، اکنون و در زمان بازگشت، شاهد تغییرات بزرگی در زمین هستند
عمادالدین قاسمی پناه
به تازگی 3نفر از فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی(ISS) به سیاره‌ای بازگشته‌اند که اکنون بسیار متفاوت از آن زمانی است که در سال گذشته آن را ترک کرده بودند. هنگامی که این 3فضانورد زمین را ترک کردند، هیچ نشانه‌ای از تهدید ویروس جدید کرونا و همه‌گیری آن در زمین وجود نداشت، اما اکنون آنها شاهد یک همه‌گیری مرگبار در زمین هستند. اولگ اسکریپوچکای روس و جسیکا میر آمریکایی در سپتامبر2019، درست پیش از ظهور بیماری کووید-19، زمین را ترک کردند. اندرو مورگان آمریکایی هم از ژوئیه سال2019 در ایستگاه فضایی بین‌المللی به سر می‌برد.
همه‌گیری ویروس کرونا روال معمول برای بازگشت این خدمه فضایی را تغییر داده است.
میر، اخیرا در یک تماس ویدئویی به خبرنگاران گفت: مشاهده این مسئله در زمین کاملاً یک اتفاق سوررئال است. از اینجا (ایستگاه فضایی)، زمین مثل همیشه حیرت‌انگیز به‌نظر می‌رسد، با این حال، برای ما باور کردن تغییراتی که از زمان ترک زمین اتفاق افتاده است، دشوار به‌نظر می‌رسد.
این 3نفر در حالی روی زمین فرود آمدند که اسکریپوچکای و میر 205روز و مورگان 272روز را در فضا سپری کرده بودند.
مجموعه‌ای از پست‌ها در حساب رسمی توییتر ایستگاه فضایی بین‌المللی توضیح دادند که چگونه سفینه سایوز این فضانوردان قبل از اینکه ماژول برگرداننده آنها به جو زمین برسد به 3ماژول تقسیم شد.
این کپسول با موفقیت در قزاقستان به زمین نشست. آژانس فضایی آمریکا (ناسا) ویدئویی از این فضانوردان منتشر کرد که تیم نجاتی که صورت خود را با ماسک پوشانده بودند، در حال پشتیبانی آنها بودند.
بخش تحقیقات این پروژه در قرنطینه سختی بوده است و این اعتقاد وجود داشت که قبل از عبور فضانوردان از ورودی‌ها، بلافاصله از آنها آزمایش ویروس کرونا گرفته شود تا اطمینان حاصل شود که در معرض خطر ابتلا به این ویروس قرار ندارند.
کورتنی بیزلی، کارشناس ارتباطات مرکز فضایی جانسون در ناسا می‌گوید: ناسا به محض بازگشت اندرو مورگان و جسیکا میر به زمین، علاوه بر انجام آزمایش‌های پزشکی پس از پرواز، از توصیه‌های مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا در مورد کنترل عفونت ویروس جدید کرونا پیروی خواهد کرد. این توصیه‌ها شامل تمیز کردن سطوح، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، تأکید بر بهداشت دست، توصیه به خانه ماندن آن دسته از اعضای تیم ناسا که مریض هستند و محدود کردن تماس با خدمه پرواز است. گروه تحقیقات در شرایط عادی، خدمه را به نزدیک‌ترین فرودگاه می‌برد تا آنها از آنجا عازم خانه‌هایشان شوند. اما مشکل اینجاست که قزاقستان وضعیت اضطراری اعلام کرده و بیشتر فرودگاه‌ها تعطیل است.
پد پرتاب فضایی بایکونور که از سوی روسیه از قزاقستان اجاره شده است، هنوز کار می‌کند و این 3خدمه از آنجا پرواز کردند. روس‌ها یک هواپیما را برای این کار اختصاص دادند تا فضانورد خود را به خانه ببرند، درحالی‌که آمریکایی‌ها باید 3ساعت به سمت جنوب شرقی و شهر کیزلوردا در قزاقستان حرکت می‌کردند تا از آنجا یک هواپیمای ناسا 2خدمه خود را به آمریکا ببرد.
به‌عنوان فضانوردان جایگزین، 2خدمه روس و یک آمریکایی که در تاریخ 9آوریل به ایستگاه بین‌المللی فضایی پرواز کردند هم با احتیاط بسیار به‌منظور جلوگیری از ابتلا به این بیماری، قبل از پرتاب به‌مدت یک‌ماه و نیم در قرنطینه بودند.
معمولاً هنگامی که تیمی از فضانوردان و کیهان‌نوردان به زمین برمی‌گردند، تا چند هفته تحت یک برنامه توانبخشی ویژه قرار می‌گیرند زیرا بدن پس از قرار گرفتن طولانی مدت در جاذبه صفر، به زمان نیاز دارد تا به شرایط زندگی در گرانش ثابت عادت کند. اما این‌بار پزشکان یک وظیفه فوق‌العاده برای محافظت از خدمه در برابر ویروس کرونا دارند.
میر در یک تماس ویدئویی قبل از بازگشت به زمین گفته بود: بسیار دشوار است که پس از 7ماه حضور در اینجا، نتوانم خانواده و دوستان خود را در آغوش بکشم.
سال گذشته او به همراه یک بانوی فضانورد دیگر به نام کریستینا کوخ، پس از انجام نخستین پیاده‌روی فضایی کاملا زنانه، تاریخ‌ساز شدند. او می‌گوید: من احساس می‌کنم که در زمین در مقایسه با فضا در انزوا و تنهایی بیشتری هستم. ما در اینجا (ایستگاه فضایی) مشغول وظایف و کارهای شگفت‌انگیزی هستیم و قرنطینه را احساس نمی‌کنیم.
طی مطالعه دوقلوهای ناسا، محققان کشف کردند که سیستم ایمنی بدن اسکات کلی، فضانورد ناسا، در طول اقامت چندین ساله او در ایستگاه فضایی، به‌طور مناسب در فضا واکنش نشان داد. او به‌خودش یک واکسن آنفلوآنزا تزریق کرد و سیستم ایمنی بدن او به همان شکلی که روی زمین واکنش نشان می‌داد عمل کرد.
فضانوردان در فضا سرماخوردگی را تجربه نکرده‌اند، اما آنها در 48ساعت اول قرار گرفتن در گرانش صفر، علائم «بیماری حرکت فضایی» را تجربه می‌کنند که شامل تحریک اشتها، سرگیجه و استفراغ است.
ناسا سابقه طولانی در قرنطینه فضانوردان، پیش از فرستادن آنها به فضا دارد تا از وقوع بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا در هنگام حضور درسیاره زمین جلوگیری کند. این نگرانی حتی در روزهای اخیر برای برنامه‌های فضانوردان آژانس ایجاد شده بود.
بیزلی می‌گوید: سلامتی و رفاه خدمه همیشه از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار بوده است. همه خدمه ما باید قبل از پرتاب 2هفته در قرنطینه بمانند. این موضوع تضمین می‌کند که آنها هنگام مراجعه به ایستگاه فضایی بیمار نباشند و همچنین خود آنها نگران بیماری نباشند که به این فرایند «تثبیت سلامتی» گفته می‌شود.
همچنین پیش از قرنطینه، فضانوردان توصیه‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها(CDC) را در مورد ویروس کرونا رعایت می‌کنند.
بیزلی می‌گوید: ناسا و آژانس فضایی روسیه (راسکوزموس) در حال برنامه‌ریزی به‌منظور برقراری دوره استاندارد 2هفته‌ای قرنطینه برای خدمه پروازی هستند. در طول قرنطینه، فضانوردان در بخش‌های خدمه پروازی زندگی می‌کنند. ناسا برای این منظور در مراکز فضایی کندی و جانسون بخش‌هایی برای خدمه درنظر گرفته است و راسکوزموس هم این بخش‌ها را در بایکونور پیش‌بینی کرده است. آنها با کسی که از قبل از سوی پزشکان ناسا معاینه نشده‌اند، ارتباط مستقیم ندارند. در این مدت، آنها برای پرواز آماده می‌شوند، مطالعه و استراحت می‌کنند و همچنین با دوستان و اعضای خانواده تماس ویدئویی خواهند داشت.
انجام آزمایش‌های پزشکی
ناسا به محض بازگشت اندرو مورگان و جسیکا میر به زمین، علاوه بر انجام آزمایش‌های پزشکی پس از پرواز، از توصیه‌های مرکز کنترل بیماری‌های آمریکا در مورد کنترل عفونت ویروس جدید کرونا پیروی خواهد کرد
