اما و اگرهای استفاده از دارونما
مشاهداتی وجود دارد که نشان می‌دهد مردم حتی اگر بدانند قرار است دارونما مصرف کنند حالشان نسبت به کسانی که هیچ دارویی مصرف نمی‌کنند بهتر می‌شود
دارونما به داروهایی اطلاق می‌شود که تأثیر چندانی روی علائم بیماری فعلی فرد ندارد اما تاحدودی می‌تواند از نظر روانی بیمار را تسکین دهد.
محققان اخیرا متوجه شدند که این اتفاقات فقط در استرالیا متداول نیست و در سایر نقاط جهان نیز برخی پزشکان از این روش برای تسکین بیمار استفاده می‌کنند.
در مقاله‌ای که اخیرا در مجله استرالیایی جنرال پرکتیس منتشر شده آمده است، از 130پزشک عمومی پرسیده شده آیا تا‌کنون دارونمای بی‌اثری تجویز کرده‌اند؟ این مسئله شامل دارونماهای فعال هم بوده است که به دارویی گفته می‌شود که می‌تواند روی بدن اثر بگذارد اما برای مشکل بیمار به‌طور مشخص کاری نمی‌کند؛ مانند آنتی‌بیوتیک برای ویروس سرماخوردگی.
تجویز دارونمای بی‌اثر
پس از طرح این پرسش و بررسی آن مشخص شد، 39درصد از پزشکان در طول دوران طبابت‌شان حداقل یک‌بار دارونمای بی‌اثر تجویز کرده‌اند که بیشتر اسپری‌های نمکی بینی و کرم‌های پوستی بودند. سه‌چهارم آنها هم گفتند یک‌بار در طول دوران کاری‌شان دارونمای فعال، تجویز کرده‌اند، این در حالی است که 40درصد گفتند به‌صورت روتین این کار را انجام می‌دادند، حدودا حداقل یک‌بار در ماه.
از بین دارونماهای فعال آنتی‌بیوتیک‌ها (42درصد) ویتامین و منابع معدنی (17درصد) و روش‌های درمانی جایگزین دارو مانند هومیوپاتی (10درصد) بیشترین تجویز را داشتند.
بن کولاگور، نویسنده این مقاله و دانشیار روانشناسی دانشگاه سیدنی در بیانیه‌ای که از سوی دانشگاه منتشر شد گفت: ما می‌دانستیم که پزشکان متخصص و پزشکان عمومی در سراسر دنیا به‌طور معمول از دارونماها استفاده می‌کنند.
مطالعه‌ای در سال2008 روی متخصصان داخلی و روماتولوژیست‌ها در آمریکا نشان داد که برای مثال نزدیک به نیمی از آنها مرتبا دارونما تجویز کرده‌اند. مطالعه دیگری در سال2012 روی پزشکان آلمانی نشان داد 88درصد از آنها حداقل یک‌بار در طول دوران طبابت از دارونما برای بیمارشان استفاده کرده‌اند که اغلب هم دارونمای فعال بوده است. در سال2013 نیز یک مطالعه در انگلیس نشان داد که 97درصد از پزشکان آنجا هم حداقل یک‌بار از دارونمای فعال برای بیمارشان استفاده کرده‌اند.
طبق نوشته محققان، در پزشکی جایگاهی منطقی برای دارونماها قابل تعریف است. اغلب بیمارانی که با شکایت از سرماخوردگی و معده درد به پزشک مراجعه می‌کنند می‌دانند که زمان طولانی با آن دست به گریبان هستند حتی اگر از دارو استفاده کنند، اما دارونماها می‌توانند در مدت زمان رنج آنها از بیماری، احساس بهتری القا کنند و این همان دلیلی است که دانشمندان لازم است تا راه‌های جدید درمان مقابله با دارونماها را شروع کنند تا مطمئن شوند می‌توانند تأثیر مثبتی هم به‌جز بعد روانی داشته باشد.
بخشی از مشکل البته این است که مردم به دارونماها به چشم دارو نگاه می‌کنند و همین انتظار برای تقویت اثر دارو را بالا می‌برد. برخی از پزشکان معتقدند بنا بر قسم پزشکی که خورده‌اند نباید دروغ بگویند و بنابراین تنها زمانی مجاز به تجویز دارونما هستند که به بیمار گفته شود این دارو برای بیماری فعلی شما کار چندانی نمی‌کند و نقش تسکین‌دهنده دارد. ممکن است فکر کنید این کار تجویز دارونما را بی‌فایده می‌کند اما مشاهداتی وجود دارد که نشان می‌دهد مردم حتی اگر بدانند قرار است دارونما مصرف کنند حالشان نسبت به کسانی که هیچ دارویی مصرف نمی‌کنند بهتر می‌شود، حتی در شرایط خاص.
یکی دیگر از الگوهای قابل توجه دارونما - که نویسنده مقاله به آن پرداخته است - تجویز بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک‌ها در عفونت‌های ویروسی است. هر مقدار از آنتی‌بیوتیک استفاده شود ریسک مقاومت باکتری مقابل آنتی‌بیوتیک را زیاد می‌کند که این مقاومت رفته‌رفته نه‌تنها به آنتی‌بیوتیک‌ها حتی به سمت سایر داروها سرایت می‌کند.
در سال‌های اخیر بیمارستان‌ها و نهادها درباره مضرات مصرف بی‌رویه دارونماها، پزشکان و بیماران را آگاه کرده‌اند و آموزش‌هایی نیز ارائه کرده‌اند که تا حدودی در کم تجویز شدن این شبه‌دارو تأثیر داشته است.
دستورالعمل‌های خاص
در آمریکا، سازمان‌هایی مانند انجمن پزشکی آمریکا دستورالعمل‌های خاص خود را در زمان تجویز دارونما از سوی پزشکان دارند که آنها باید نسبت به دادن دارو آگاه باشند و از دادن دارونما برای درمان یک بیماری سخت خودداری کنند. اما چنین دستورالعملی در استرالیا وجود ندارد. چگونگی و زمان استفاده از دارونما ممکن است زمان زیادی ببرد تا در استرالیا و سایر نقاط جهان پزشکان به این نتیجه برسند که از دارونما به روشی بی‌ضرر و صادقانه استفاده کنند.
نتایج مطالعات
مطالعه‌ای در سال2008 روی متخصصان داخلی و روماتولوژیست‌ها در آمریکا نشان داد که برای مثال نزدیک به نیمی از آنها مرتبا دارونما تجویز کرده‌اند. مطالعه دیگری در سال2012 روی پزشکان آلمانی نشان داد 88درصد از آنها حداقل یک‌بار در طول دوران طبابت از دارونما برای بیمارشان استفاده کرده‌اند که اغلب هم دارونمای فعال بوده است
در همینه زمینه :