کرونا می‌گذرد؛ دغدغه مترو تامین منابع است
علی امام _ مدیرعامل شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو)
مترو پدیده‌ای است که در هر بحران اجتماعی لزوم توسعه خود را به تصمیم‌گیران و برنامه‌ریزان در کلانشهرها یادآور می‌شود. اکنون که حتی بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان در جدال با ویروس کرونا با چالش‌های غیرقابل پیش‌بینی مواجه شده‌اند، شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه(مترو) نیز از این قاعده مستثنی نیست.
با وجود آنکه همکاران خدوم بنده در شرکت مترو در اسفندماه سال گذشته همزمان با شیوع ویروس کرونا نیز به تلاش‌هایشان برای توسعه مترو با رعایت ملاحظات شرایط بیماری کرونا ادامه دادند اما به‌دلیل اهمیت سلامت کارکنان مترو بسیاری از کارگاه‌ها به حالت تعطیل یا نیمه‌تعطیل درآمد. هم‌اکنون نیز تلاش ما متمرکز بر بازگشایی تدریجی این کارگاه‌ها همسو با سیاست‌های ابلاغی از سوی دولت محترم است.
در مورد بخش بهره‌برداری مترو و استفاده شهروندان از این وسیله حمل‌ونقل عمومی انبوه‌بر، اکنون تمرکز ما بر رعایت فاصله اجتماعی است. آنهایی که به ضرورت در سطح شهر حاضر می‌شوند و از مترو و اتوبوس استفاده می‌کنند باید بدانند که با همکاری و رعایت بهداشت و توصیه‌های صورت‌گرفته، می‌توان بر کرونا غلبه کرد.
اما ذکر این نکته ضروری است که مشکلات مالی عدیده‌ای که در سال۹۸ گریبان شرکت مترو را گرفته بود دست ما را در مدیریت بهتر این بحران بست. اگر پیگیری‌هایی که شهرداری تهران و سایر مراجع و نهادها از بانک آینده برای پرداخت مبلغ ۹۱۰میلیارد تومان اوراق مشارکت داشتند به نتیجه می‌رسید و این بانک به بی‌مهری‌های خود پایان می‌داد امکان اداره بهتر کارگاه‌های مترو حتی در شرایط فعلی با وجود شیوع ویروس کرونا میسر بود.
اما مهم‌ترین چالش این بود که متأسفانه شیوع ویروس کرونا باعث شد بسیاری از رایزنی‌هایی که از سوی متروی تهران و کلانشهرها در تعامل با مجلس شورای اسلامی برای تصویب بندهایی در بودجه۹۹ صورت گرفت که منجر به ایجاد درآمد پایدار برای شرکت مترو می‌شد و منتظر بودیم که با بررسی در صحن مجلس مورد توجه و تصویب قرار گیرد، عملا بی‌نتیجه ماند. اما نگاهی به تجربه سال گذشته شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) در توسعه خطوط و اداره برنامه‌های اجرایی، ما را در پیشبرد سیاست‌های سال۹۹ مصمم‌تر می‌کند.
هرچند افتتاح‌ها و بهره‌برداری‌های صورت‌گرفته این شرکت در سال گذشته با راه‌اندازی بخش جنوبی خط6 و در مجموع با بهره‌برداری از ۱۸کیلومتر از مسیر، ۷ایستگاه، ۲پست ۶۳ به ۲۰ کیلوولت برق و ۷رام قطار، جزو اتفاقات و آمارهای ارزشمند به نسبت سال‌های گذشته بود، اما به دلیل عدم‌تحقق منابع مالی پیش‌بینی‌شده، برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در ابتدای سال نتوانست به صورت کامل محقق شود.
از منابع درنظرگرفته‌شده برای متروی تهران در سال۹۸، مشتمل بر اوراق مشارکت، بودجه دولت و بودجه شهرداری که بالغ بر ۳هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان می‌شد، عملا کمتر از ۲۰درصد آن برای انجام پروژه‌ها محقق شد که مقایسه عملکرد موجود با این میزان منابع تخصیصی، نشان‌دهنده کارنامه قابل‌قبول اجرایی شرکت مترو در سال گذشته است.
لذا با تکیه بر تجربه‌ای که در سال گذشته برای عبور از بحران مالی داشتیم، مصمم هستیم با تغییر روال برنامه‌ریزی در شرکت مترو این بحران را نیز مدیریت کنیم و پشت سر بگذاریم.
شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) تغییر روال برنامه‌ریزی را در شرکت از سال۹۷ آغاز و در سال۹۸ به صورت آزمایشی، اجرا کرده و در سال۹۹ سیستم برنامه‌ریزی را به‌طور کامل تغییر داده، به‌گونه‌ای که از طریق سامانه‌هایی که ایجاد شده عملکرد را در پایین‌ترین لایه‌ها و سطوح اجرایی و ستادی متناسب با هر میزان تامین مالی در هر مقطع زمانی، کنترل می‌کند و به‌صورت پویا پیش می‌برد.
برای شرکت متروی تهران از طریق منابع مختلف در سال۹۹ بودجه‌ای معادل ۵هزار و ۷۰۰میلیارد تومان به تصویب رسیده که پیش‌بینی می‌شود با توجه به تداوم رکود ساخت‌وساز و نیز تبعات منفی ناشی از اثرات ویروس کرونا بر اقتصاد شهری، ۲ تا ۳هزار میلیارد تومان آن محقق شود؛ لذا بازنگری در برنامه‌ها و اولویت‌ها ضروری خواهد بود.
تلاش ما برای توسعه خطوط مترو پایتخت با توجه به تصویب طرح جامع حمل‌ونقل ریلی تهران در اواخر سال۹۸ جهت افزایش خدمات‌رسانی به شهروندان در سال‌جاری نیز همانند سال‌های گذشته ادامه دارد که امیدواریم با گسترش روش‌های تامین مالی خصوصا از طریق مجتمع‌های ایستگاهی و روش‌های مشارکت عمومی - خصوصی و جلب حمایت گسترده‌تر در سطح ملی از حمل‌ونقل عمومی درون‌شهری به توفیق افزون‌تری به لطف پروردگار دست یابیم.
