کیسه کیسه احتکار

سمیرا رحیمی_خبرنگار

دهه80 شمسی از بُعد سیاسی و اقتصادی، یکی از پرتلاطم‌ترین دهه‌های تاریخ کشور پس از انقلاب به شمار می‌رود. با این همه، اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها، حذف یارانه‌ها از روی کالاهای مصرفی و افزایش قیمت بنزین، یکی از بزرگ‌ترین تحولات اقتصادی در این دهه بود که بر میزان احتکار اقلام مصرفی نیز تأثیرگذار بود. به گفته رئیس وقت تعزیرات کشور، با اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها میزان پرونده‌های ارجاع داده شده به تعزیرات، شامل پرونده‌های احتکار، رشدی 7درصدی یافتند. اگرچه کالاهای متنوعی در این 10سال به‌عنوان کالاهای احتکار‌شده کشف شدند، اما تمرکز اصلی محتکران بر مواد خوراکی و به‌ویژه برنج بوده‌است. در سال‌های مختلف دهه80 بیش از 8هزار تن از اقلام خوراکی، ازجمله برنج در کشور کشف و ضبط شد. برنج، ‌قندوشکر، گوشت، مرکبات، روغن و سیب‌زمینی از مهم‌ترین اقلام مورد توجه محتکران بوده‌اند. نخستین کشف اساسی انبار محتکران در دهه‌80 در اواخر سال‌1381 اتفاق افتاد. در اسفند سال‌81 در نخستین بازرسی از سردخانه‌ها و انبارهای تهران بیش از 1400تن مرکبات احتکار‌شده کشف شد. ارزش مرکبات (پرتقال و نارنگی) کشف‌شده 8میلیارد و 271میلیون و 20هزار ریال اعلام شد. در ادامه روند کشف احتکار‌های کلان، در خرداد سال‌1387مدیرکل تعزیرات حکومتی استان تهران اعلام کرد: بیش از 3هزار تن برنج در انبارهای شهرری کشف شد. این بالاترین رقم احتکار برنج در دهه80 بوده‌است. همچنین در همین دوره زمانی بازرسان سازمان‌های بازرگانی در طرح ساماندهی بازار برنج، بیش از 1900تن برنج از محتکران کشف و ضبط کردند. این میزان برنج احتکاری پس از شناسایی 384واحد متخلف کشف و ضبط شد. 1000تن سیب‌زمینی توسط پلیس امنیت عمومی استان کردستان در انباری در محور دهگلان- قروه این استان شناسایی شد. این انبار شناسایی و پلمپ شد. در خرداد 1387در اداره کل تعزیرات حکومتی استان گلستان از کشف تعداد 20هزار و 160پاکت پودر شوینده در انبار منزل مسکونی فردی خبرداد. با اجرایی‌شدن قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، برای جلوگیری از انباشت غیرقانونی یا احتکار، اختفا‌ و یا امتناع از عرضه کالا، انبارها و سردخانه‌های سراسر کشور موظف شدند موجودی 22قلم کالای اساسی و ضروری خود را به سازمان‌ها و ادارات بازرگانی اعلام کنند و اعلام موجودی نکردن به‌منزله ارتکاب تخلف تلقی می‌شود. از دیگر موارد احتکار مصالح ساختمانی در دهه80 می‌توان به کشف بیش از 80تن سیمان احتکار‌شده در زابل و 197تن سیمان در همدان اشاره کرد.