مسیری برای تردد 4هزار وسیله نقلیه در ساعت

شیوا نوروزی- خبر‌نگار

در طول سالیان متمادی، تردد در امتداد شرقی- غربی بزرگراه‌های شهید گمنام و جلال آل‌احمد به‌ویژه در ساعات اوج ترافیک، با یک گلوگاه مهم ترافیکی مواجه بود. ناگفته پیداست عرض پل قدیمی تقاطع بزرگراه جلال آل‌احمد با بزرگراه شهید چمران موسوم به پل گیشا، جوابگوی ترافیک سنگین این محدوده نبود. عرض ناکافی پل چه براساس مقتضیات ترافیکی دهه 60و چه در نتیجه یک اشتباه محاسباتی، حاصلی جز ایجاد گلوگاه ترافیکی، افزایش زمان سفر و مصرف سوخت نداشت. وضعیت فرسودگی پل فلزی کوی نصر نیز تا مرز نا ایمن شدن پیش رفته بود و مجموعه این ملاحظات مدیران شهری را به فکر انداخت تا زیرگذری با 3خط عبوری در هر باند را جایگزین پل موجود کنند. عملیات اجرایی پروژه در سال 1393آغاز و درحالی‌که کمتر از 15درصد پیش رفته بود تحویل دوره فعلی مدیریت شهری شد. این پروژه 3سال به‌دلیل مشکلات مالی متوقف بود.
 
یکسان‌سازی‌ حرکت
زیرگذر کوی نصر در محل تقاطع بزرگراه‌های شهید چمران و جلال آل‌احمد و در مرز مناطق 2و 6شهرداری تهران قرار دارد؛ نقطه‌ای پررفت‌وآمد که باید پاسخگوی تردد 4هزار وسیله نقلیه در ساعت باشد. متعادل ساختن خطوط ترافیکی که قبلا در نتیجه عرض کم پل گیشا دچار اختلال شده بود، یکسان‌سازی‌ حرکت در بزرگراه جلال است آل‌احمد و انطباق آن با معابر مرتبط از مهم‌ترین اهداف اجرای زیرگذر کوی نصر به شمار می‌آید.  مسیر اصلی زیرگذر شامل 3خط عبوری در هر یک از باندهای شمالی و جنوبی است و طول کلی آن با احتساب مسیرهای دسترسی به حدود یک و نیم کیلومتر می‌رسد. در این پروژه، 3 سطح شامل سطح صفر،سطح منفی یک و سطح پل قدیمی تعریف شده که سطح صفر مربوط به تردد خودروها در بزرگراه شهید چمران به سمت شمال و جنوب و نیز غرب و شرق و حرکت خودروها از بزرگراه جلال آل‌احمد به سمت شمال و جنوب یا دوربرگردان‌ها است که افتتاح شده است. موضوع ترافیک این منطقه با بازگشایی مدارس از دغدغه‌های اصلی شهروندان بود که خوشبختانه عوامل شهرداری طبق قولی که داده بودند سطح صفر این پروژه را اول مهر امسال تحویل دادند. سطح منفی یک، زیرگذر شرق به غرب است که مشکل تردد در این بخش تا پایان خرداد 99حل می‌شود و البته صفا صبوری، معاون فنی عمرانی شهرداری تهران قول داده که این فاز را 3‌ماه زودتر یعنی تا پایان سال تحویل شهروندان دهد. سطح بعد نیز قسمتی از پل قدیمی است که دوباره نصب می‌شود و به‌عنوان پیاده‌راه و مسیر دوچرخه مورد استفاده قرار می‌گیرد که طبق برنامه این بخش تا پایان سال ۹۹ تحویل داده خواهد شد.
 
 رفع ایرادات اساسی طرح اولیه
بازنگری و اعمال مطالعات مهندسی ارزش، رفع 10ایراد اساسی در طرح اولیه زیرگذر کوی نصر را به‌دنبال داشته است. اصلاح مسیر دسترسی بزرگراه شهید چمران به خیابان گیشا که در طرح اولیه به‌صورت یک زیرگذر روباز با عرض 7متر و عمق 6متر طراحی شده بود یکی از نتایج مهم این بازنگری است؛ ایرادی که می‌توانست علاوه بر اختلال در تردد عابران پیاده، کیفیت زندگی در بلوک‌های ساختمانی شمال این معبر را به‌شدت کاهش دهد. حذف مسیر دسترسی زیرگذر کوی نصر به خیابان گیشا که با هدف جلوگیری از برهم خوردن تعادل خطوط ترافیکی و پس زدن ترافیک در مسیر زیرگذر انجام شده از دیگر اصلاحات صورت گرفته در طرح اولیه پروژه است. 

جمع‌آوری پل فلزی گیشا
فرسودگی، هزینه‌های گزاف تعمیر و نگهداری، عدم‌امکان تعریض و در نهایت عدم‌پاسخگویی مقابل بارهای لرزه‌ای براساس آیین‌نامه‌های امروزی، از مواردی است که برچیدن پل فلزی کوی نصر را اجتناب‌ناپذیر ساخته بود.
اواخر خردادماه سال‌جاری، عملیات جمع‌آوری پل 600متری گیشا که دارای 23دهانه و بیش از 9700مترمربع سطح عرشه بود، آغاز شد و آخرین قطعه عرشه پل در تاریخ بیست و دوم تیرماه طی مراسمی با حضور پیروز حناچی، شهردار تهران جمع‌آوری شد. به این ترتیب عملیات جمع‌آوری پل فلزی کوی نصر که قرار بود براساس برنامه زمانبندی اولیه ظرف مدت 75روز انجام شود، طی یک بازه زمانی 22روزه (معادل یک سوم زمان برآورد شده) به سرانجام رسید.

عملکردهای ترافیکی
ساماندهی ترافیک بزرگراهی از طریق متعادل‌سازی‌ خطوط ترافیکی بزرگراه جلال آل‌احمد، یگانه عملکرد مورد انتظار از پروژه احداث زیرگذر کوی نصر نیست چرا که طرح این پروژه به‌ویژه پس از بازنگری‌های اعمال شده، نگاه ویژه‌ای به مقوله ساماندهی ترافیک محلی داشته است. اصلاح هندسی مسیر ورودی به خیابان کارگر جنوبی و خیابان بیمارستان شریعتی، تامین دسترسی مسیر شمال به جنوب بزرگراه شهید چمران به مسیر غرب به شرق بزرگراه شهیدگمنام به‌صورت غیرهمسطح و برقراری تعادل خطوط ترافیکی ورودی به خیابان گیشا ازجمله کارکردهایی است که در کنار رفع گلوگاه ترافیکی پل فلزی گیشا محقق شده است. 

پل سبز زندگی
بهره برداری از زیرگذر کوی نصر و برچیدن پل گیشا، به‌معنای خداحافظی شهروندان تهرانی با خاطرات 37ساله این پل فلزی نیست چراکه نصب مجدد بخشی از قطعات آن در قالب پروژه احداث پل سبز زندگی، علاوه بر اینکه عبور از تقاطع بزرگراه‌های شهید چمران و جلال آل‌احمد را برای عابران پیاده تسهیل خواهد کرد، ارتباط بلافصل خیابان‌های گیشا، شهرآرا، پاتریس لومومبا و کارگر را برقرار می‌کند و باعث تقویت رویکرد پیاده‌محوری و ایجاد فضای مکث و گذران اوقات فراغت در این نقطه پررفت‌وآمد خواهد شد. پل سبز زندگی پس از اتمام احداث زیرگذر گیشا روی بزرگراه چمران نصب می‌شود.
 
رفع دغدغه اهالی گیشا با ایجاد دوربرگردان غیرهمسطح
در گذشته برای دسترسی به محله گیشا تنها یک ورودی از روی پل و یک ورودی هم سطح نیز از چمران وجود داشت و تنها از قسمت جنوب می‌توانستیم وارد گیشا شویم، اما در سالیان اخیر از اتوبان شیخ فضل‌الله و حکیم نیز دو دسترسی از بالا به خیابان گیشا داده شد و این محله از بن بست خارج شد. در طراحی اولیه زیرگذر گیشا یک ورودی روباز به طول ۲۰۰ متر در ابتدای ورودی به خیابان گیشا درنظر گرفته شده بود که غیرمهندسی بود؛ چرا که این ورودی زیرگذر به محله گیشا را به یک پرتگاه و خندق تبدیل می‌کرد. براین اساس ۲۰۰ متر اول گیشا که در طراحی‌ها روباز درنظر گرفته شده بود، حذف شد. حذف این ورودی گیشا دغدغه‌ای را برای اهالی محل ایجاد کرده بود و آنها درنظرسنجی‌هایی که انجام شد، از این مسئله که نتوانند دسترسی راحتی به گیشا داشته باشند نگران بودند که به همین دلیل یک دوربرگردان غیرهم سطح روبه‌روی بوستان گفت‌وگو و در بزرگراه چمران طراحی شده که هم‌اکنون برای ساخت این دوربرگردان تجهیز کارگاه شده و قبل از افتتاح پروژه زیرگذر گیشا کارگاه فعال می‌شود تا با یک اختلاف زمانی این دوربرگردان بعد از زیرگذر افتتاح شود.