فشار کرونا بر صادرات صنایع غذایی

گسترش ویروس کرونا به برخی مناطق کشورمان موجب بسته شدن برخی مرزهای زمینی، هوایی و دریایی و توقف طولانی مدت کامیون‌های حامل محصولات صادراتی در مرز بازرگان شده است. محصولات غذایی بخشی از اقلام صادراتی غیرنفتی کشورمان با قدرت فسادپذیری بالا محسوب می‌شود.با مهدی کریمی تفرشی -عضو هیأت مدیره کنفدراسیون صنعت ایران- گفت‌وگو کرده‌ایم.

سهم بازار کشورهای همسایه از صادرات محصولات غذایی ایران چقدر است؟
رسیدن به نرخ رشد سالانه ۲۲درصدی صادرات غیرنفتی از اهداف اصلی برنامه ششم توسعه محسوب می‌شود. بر این اساس ازجمله مهم‌ترین بازارهای منطقه برای صادرات موادغذایی ‌ایران 3کشور روسیه، عراق و عمان است. نخستین و بزرگ‌ترین واردکننده محصولات صنایع غذایی‌ ایران، عراق است که در بسیاری از محصولات غذایی صادراتی‌ ایران جایگاه نخست را داشته و در مجموع تقاضای واردات محصولات غذایی در این کشور بالاست و از واردکنندگان بزرگ موادغذایی در منطقه محسوب می‌شود با توجه به این شرایط ‌ایران نیز توانسته بخش مهمی از موادغذایی‌ عراق را تامین کرده و این کشور جزو شرکای تجاری بزرگ‌ ایران است. افغانستان دومین بازار صادرات محصولات غذایی ایران است به‌طوری که این کشور همواره جزو 4کشور نخست برای صادرات محصولات این گروه کالایی بوده و روسیه و ترکیه از دیگر بازارهای هدف صادراتی صنایع غذایی ایران محسوب می‌شوند.

تأثیر کرونا بر صادرات به عراق چه بوده است؟
تسری موج ویروس کرونا به کشورمان موجب شده تا مراودات تجاری ایران و عراق در مرز مهران از روز دوشنبه هفته گذشته با سختگیری‌های طرف عراقی دچار اختلال شده و کامیون‌های تجاری که از روزهای گذشته در مهران مستقر هستند، قادر به تخلیه کالاهای صادراتی خود نبوده و همچنان در پایانه صدف نرسیده به مرز مهران به امید بازگشایی این گذرگاه متوقف شده‌اند. براساس اعلام مسئولان گمرک ایران نیز این شرایط موجب معطلی ۸ روزه رانندگان کامیون‌های ایرانی و عراقی در دو طرف مرز ایران و عراق شده به‌نحوی که به‌دلیل بسته شدن مرز مهران، هزار دستگاه کامیون صادراتی در این مرز متوقف شده‌اند که آخرین خبرها از رایزنی برای رفع این مشکل، ورود 20دستگاه کامیون به عراق و عادی شدن تدریجی شرایط حکایت دارد.

صادرات زمینی به ترکیه در چه شرایطی است؟ 
انتشار اخبار تسری ویروس کرونا موجب شده تا اغلب کشورهای همسایه محدودیت‌های بیشتری را برای صادرات و واردات کالا به ایران اعمال کنند به‌نحوی که به گفته رئیس سابق اتاق مشترک بازرگانی ایران و ترکیه، روزانه حدود ۴۰۰کامیون از مرز بازرگان در حال رفت‌وآمد به ترکیه بوده که این تعداد می‌توانست به حدود ۵۰۰کامیون برسد اما از روز یکشنبه هفته جاری درهای ورود و خروج کامیون‌های ایرانی در مرز بازرگان از طرف دولت ترکیه مسدود شده و به گفته سخنگوی گمرک، دلیل بسته شدن این مرز نیز اتخاذ تدابیری برای سلامت اتباع ترکیه بوده است. گرچه برای تامین سلامتی شهروندان ایران و کشورهای همسایه اتخاذ تدابیر بهداشتی و امنیتی در مرزهای مشترک ضروری است اما آنچه مسلم است بسته شدن مرزها، تأثیر منفی بر صادرات غیرنفتی به‌خصوص صنایع غذایی کشورمان خواهد داشت. همانطور که این موضوع تأثیر منفی بر اقتصاد چین داشته و مراودات تجاری این کشور با بسیاری از بازارهای هدف را با مشکل مواجه کرده است. علاوه بر کاهش صادرات کالاهای چینی، واردات کالاهای روسی به چین با توجه به شیوع ویروس کرونا، بیش از یک چهارم کاهش یافته است.