کوتاه و مختصر برای غلبه بر بحران ناشی از کرونا
حمیدرضا اسلامی _ روزنامه نگار
بحران کرونا جدیتر از هر اتفاقی است که در دهههای اخیر در کشورمان افتاده است. از جنبههایی (از جمله وسعت درگیرشدن با آن در پهنه کشور و میزان خطر بالقوه برای جان افراد) جدیتر حتی از جنگ 8ساله و سیل و زلزله بم. در این بحران لازم است به فکر جان خود، بستگان و سایر مردم به یک اندازه باشیم. ضربالمثل احمقانه کشیدن گلیم خود از آب را فراموش کنید. این تنها توقعی است که از ما بهعنوان انسان میرود. بهداشت را رعایت کنیم و با تمام قوا جلوی انتشار آن را بگیریم. از تردد غیرضروری خودداری کنیم و نکاتی که پزشکان معتبر و وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی توصیه کردهاند انجام دهیم. جنبه خطرناک و جدی این بحران وجه اجتماعی آن است، چراکه با وجود نابسامانیهای اقتصادی اخیر، جامعه ایران ظرفیت حفظ خود را با رعایت اصول بهداشتی دارد و دولت هم هنوز منابع لازم برای گسترش پوشش بهداشتی و تامین دارو و غذا را داراست. اما بهتر است در مورد بحران اجتماعی عمیق در ایران و بیاعتمادی رو به تزاید به نهادهای رسمی، خود را فریب ندهیم. با این حال و برای اینکه این نوشته کوتاه بماند و تأثیر احتمالی خود را از دست ندهد، دو سه نکته را متذکر میشوم:
1 تسویه حساب با حکومت بهطور کلی، فلان جناح، فلان وزیر و فلان نهاد حاکمیتی را بگذارید برای بعد. برای حفظ جان خودتان بهجز توصیههای بهداشتی معتبر هیچ خبر دیگری را همرسانی نکنید؛ حتی اگر خبر دروغ نباشد. به نهادهای معتبر بهداشتی و توصیههای آنها اعتماد کنید. با خالیکردن دل مردم هیچچیز بهدست نمیآید.
2 همه ما در یک قایق نشستهایم و بهتر است تا پایان این بحران از محل و مأوا و شهر خود تکان نخوریم. هرگونه سفر غیرضروری و تفریحی میتواند نشانه آن باشد که ما مسئولیت ناشناس و ضداجتماع هستیم و متهم به قتل غیرعمد کهنسالان و بیماران.
3 تقریبا مسجل شده است که این ویروس همچون ویروسهای دیگر داروی درمانکننده قطعی ندارد و باید دوره بیماری را از سر گذراند. این کلیدیترین دریافت ما از این ماجراست. از این بیماری به هیچجا نمیتوان فرار کرد. کمخطرتر از بسیاری بیماریهاست و راز شکستدادن آن در منتقل نکردن است. ممکن است مدعی باشیم نظام بهداشتی کوتاهی کرده است، اطلاعرسانی صادقانه یا مطلوبی انجام نداده و مواردی از این قبیل. بیایید فرض را بر بدترین حالت در نظر بگیریم و نکاتی را رعایت کنیم که باید در بدترین حالت رعایت میکردیم. این نکات چیزی بیشتر از رعایت بهداشت و در خانه ماندن تا حد ممکن و سفر غیرضروری نرفتن نیست.
4 به این فکر کنیم که ما مردمان یک کشور متمدن هستیم. آرام باشیم. حرص و ولع برای داشتن مواد دارویی بیش از حد نیاز و مواد غذایی اضافی نشانه زرنگی و خرد نیست؛ نشانه فروپاشی اخلاقی است. هر موضوعی که تمرکز ما را از رعایت بهداشت و سرکوب بیماری به سمت دیگری معطوف کند به ضررمان است.