مردم اشتباه نمیکنند
بخشی از ابهاماتی که در یک سال اخیر به واسطه افزایش قیمت بنزین، سقوط هواپیمای اوکراین، تحریم‌ها و ردصلاحیت‌ها در اذهان مردم شکل گرفته بود، دیروز در نشست خبری رئیس جمهور پاسخ داده شد، اگر نه کامل اما روشن شد که دولت چگونه در جریان جزئیات سقوط هواپیمای اوکراین قرار گرفته، چرا رئیس جمهور در سخنرانی علنی از خطر جایگزین شدن انتصاب به جای انتخاب سخن گفته، تحریم با اقتصاد ایران چه کرده و اقتصاد ایران را چه چشم اندازی در صورت ادامه تحریم است و نسبت دولت با فهرست های انتخاباتی چیست! رئیس جمهور در سخنانی که به نظر می رسید هم پاسخ به جریان تندرویی باشد که در ماه‌های اخیر وضعیت دشوار زندگی برای مردم را ناشی از انتخاب غلط می دانستند و هم اشاراتی به انتخابات پیش رو باشد، گفت که مردم اشتباه نمیکنند. او از مردم خواست که اگرچه انتخاب‌هایشان محدود شده است اما با انتخابات قهر نکنند و پای صندوق بیایند. حسن روحانی گفت که برای تحویل یک ایران بدون تحریم به دولت بعدی امیدوار است. او همچنین در واکنش به شایعات استعفایش گفت که تا ساعت آخر پای وعده‌هایی که به مردم داده، ایستاده است.
رئیس‌جمهور در پاسخ به سؤالی درباره انتخابات گفت: گزارشی که وزارت کشور قبلاً به من داده بود و در دولت مطرح کرد این بود که 70حوزه غیررقابتی است و این من را نگران کرد و همه تلاش من این بود که یک کاری کنیم تا این رقابت بیشتر شود و حتی‌الامکان آنهایی که می‌شود طبق قانون تأیید شوند، تأیید شوند و به صحنه بیایند و رقابت پرشور شود. روحانی افزود: امروز ظهر (یکشنبه) من از وزارت کشور پرسیدم که وضع آن 70حوزه‌ای که گفتید رقابتی نیست بهتر شده یا نه؟ براساس آخرین گزارشی که امروز (دیروز) به من دادند فقط 44حوزه رقابتی نیست و بقیه حوزه‌ها رقابتی است. اینکه انتخابات در اکثر حوزه‌ها رقابتی است و مردم حضور پیدا می‌کنند برای من خوشحال‌کننده بود. وی ادامه داد: دولت در انتخابات هیچ دخالتی ندارد. هیچ لیستی به نام دولت در انتخابات نداریم. روحانی هم هیچ لیستی ندارد، مردم آزاد هستند، امیدوارم به بهترین شکل مردم در انتخابات شرکت کنند. وی در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس که به سخنرانی اخیر رئیس‌جمهور اشاره کرد و گفت که شما که خودتان در 92و 96با انتخابات به ریاست‌جمهوری رسیدید ولی الان از انتصاب به جای انتخاب سخن می‌گویید گفت: همه حرف من از روز اول که ممکن است بعضی‌ها برداشت‌شان دقیق نباشد، این بود که نگذاریم انتخابات تبدیل به انتصابات شود و نه اینکه الان انتصابات است و انتخابات نیست. رئیس‌جمهور افزود: اگر انتخابات نیست پس چرا خود من اصرار می‌کنم بیایید شرکت و حضور پیدا کنید، اگر انتخابات واقعی نیست چرا این همه خواهش می‌کنم از نظارت شورای محترم نگهبان که یک مقدار از سختگیری کم کند تا رقابت بیشتر شود و اگر انتصابات است، اصرار و التماس نمی‌خواهد و همه بحث‌ها برای این است که ما انتخابات داریم و همه انتصابات نیست. الان در انتخابات مثل همه امور ممکن است از فرایندها به‌طور کامل راضی نباشیم. اشکال ندارد، انتقاد داشته باشیم اما نباید به خاطر انتقاد به فرایندها انتخابات را ترک و قهر کنیم و کنار برویم و باید همه پای صندوق انتخابات برویم . انتخابات بسیار مهم است همه انتخابات برای ما مهم است و از همه مردم خواهش می‌کنم که پای صندوق آرا بیایند و رأی بدهند تا ان‌شاء‌الله بهترین‌ها برگزیده شوند و مجلس خوبی در آینده پیش روی ما باشد.
رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه در انتخاباتی که پیش‌روی ما هست ما چه اقدامی انجام می‌دهیم، اظهار داشت: من وقتی در یک سخنرانی عمومی صحبت می‌کنم مردم باید بدانند که اقدامات قبلی من مؤثر واقع نشده و اگر مؤثر واقع می‌شد نیازی نبود که من در سخنرانی چیزی بگویم. هر وقت مردم دیدند که من در سخنرانی به یک مسئله مهم اشاره کردم، پیشاپیش بدانند که من اقداماتی را که لازم بوده را انجام داده‌ام و به ثمر نرسیده است.
اگر نقدم را نگویم خیانت کرده‌ام
رئیس دولت تدبیر و امید بیان کرد: با هر کسی که لازم بوده صحبت کنم و با هر جا که لازم بوده که بنویسم من نوشته‌ام و پیام فرستاده‌ام و صحبت کرده‌ام. وقتی دیدم که به نتیجه نرسیدم ناچارم بیایم و به مردم بگویم که من چنین نقدی را دارم و اگر نگویم به مردم خیانت کردم و من حاضر نیستم به ملت خودم خیانت کنم. حسن روحانی، ادامه داد: اینکه من در هر جایی که صحبت می‌کنم سوابق قبلی را هم بگویم و مثلا بگویم که به چه‌کسی نامه نوشتم، کجا صحبت کردم، در چه جلسه‌ای بحث کردم، مثلا در شورای‌عالی امنیت ملی چقدر بحث کردیم بعد شورای‌عالی امنیت ملی یک نماینده را نزد شورای نگهبان فرستاد. و من همه اینها را یکی یکی توضیح بدهم و بگویم که چه زمانی به شورای نگهبان نامه نوشتم آنها چه زمانی به من جواب دادند. همه اینها اقدامات معمولی من است. اینها اقدامات قانونی و دائمی من است. من باید اقدام کنم و این کار را انجام می‌دهم. یک جایی هم لازم می‌دانم این حرفم، نظرم و نقدم را به مردم بگویم. فکر می‌کنم وقتی اعلام عمومی می‌کنم تأثیر دارد کما اینکه تأثیر داشت. صحبت‌های من و نقد من تأثیر داشت. حالا ممکن است ما در آن نقطه مطلوب نباشیم ولی به هر حال شرایط ما بهتر شد.
به گزارش ایرنا، رئیس‌جمهوری خاطرنشان کرد: الان مردم ما در برابر این سه گزینه یعنی انتخاب مطلوب، انتخاب محدود و بدون انتخاب قرار دارند. انتخاب مطلوب ممکن است نباشد. یعنی از نظر برخی‌ها این انتخاب ممکن است مطلوب باشد و از نظر برخی مطلوب نباشد. اگر مطلوب نبود، آیا انتخاب محدود را هم کنار بگذاریم؟
پاسخ به شایعه استعفا
رئیس‌جمهور در پاسخ به سؤالی درباره شایعه استعفایش هم گفت: استعفا به‌نظر من خیلی معنا ندارد؛ از آغاز انتخابات آمدیم و به مردم وعده‌ای دادیم پای وعده و قول‌مان هم تا پایان، تا ساعت آخر ان‌شاء‌الله خواهیم ماند و تلاش می‌کنیم تا حد امکان آنچه به مردم وعده دادیم را اجرایی کنیم؛هرچند ممکن است شرایط اقتصادی و فشار دشمن یک مقدار مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده باشد. روحانی افزود: هیچ وقت در ذهنم مسئله استعفا مطرح نبوده، البته شما مطرح کردید. این را هم بگویم ماه‌های اولیه‌ای که انتخابات برگزار شد، یک چیزی به دلایلی در ذهن من بود و من خدمت رهبری مطرح کردم و گفتم دولت آمده است و هنوز مراسم تنفیذ و تحلیف انجام نشده بود. دولت آمده و می‌خواهد کار کند و شما اگر به هر دلیلی فکر می‌کنید دولت و یا فرد دیگری بهتر می‌تواند خدمت کند، آماده‌ام به راحتی کنار روم و ایشان به‌شدت این را رد کردند و فرمودند به هیچ عنوان؛ دلم می‌خواهد تا روز و ساعت آخر شما به خدمت‌تان ادامه دهید و من هم حمایت می‌کنم. یک‌بار دیگر در سال 97به دلایلی که الان نمی‌خواهم بگویم در دولت مباحثی مطرح شد؛ دو مرتبه خدمت ایشان مطرح کردم، ایشان فرمودند که من حتی اجازه نمی‌دهم دولت یک ساعت زودتر مسئولیت را واگذارد؛ بحث ماه و هفته نیست؛ یک ساعت هم اجازه نمی‌دهم؛ دولت تا ساعت آخر باید کار خود را انجام دهد و من هم از اول نظرم همین بوده، الان هم نظرم همین است و دولت تا ساعت آخر کار خودش را انجام می‌دهد و به وظیفه خودش عمل می‌کند.
حسن روحانی در پاسخ به سؤالی درباره طرح صلح هرمز با بیان اینکه به‌طور رسمی این طرح را به سران کشورهای منطقه ارسال کردم و از همه آنها خواستیم که در این طرح مشارکت بکنند گفت: از کشورهای منطقه، برخی کشورها به خوبی استقبال کردند، برخی کشورها تاکنون پاسخ صریحی به ما ندادند اما در عین حال همچنان معتقدیم که کشورهای منطقه باید این صلح را استقرار ببخشند و تلاش همگانی آنها باید این هدف را محقق بکند و البته تأکید می‌کنیم که از صلح و ثبات منطقه همه باید استفاده کنند. وی درباره احتمال بازگشت آمریکا به برجام درصورت پیروزی مجدد دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا هم گفت: از تحریم جدید و فشار حداکثری آمریکا تا امروز بیش از 20ماه گذشته است. شرایط ما در این 6، 5ماه اخیر از سال قبل بهتر شده است. بنابراین این تحریم و فشار حداکثری شکست خورده است. در منطقه، شرایط بهتری نسبت به 2سال پیش داریم و در شرایط داخلی، اتحاد و وحدت داریم. آنها می‌خواستند درون کشور مردم در شرایطی قرار بگیرند که به این باور برسند که بدون تفاهم و توافق با آمریکا نمی‌توانیم زندگی‌مان را ادامه دهیم این را هم هیچ‌کس در کشورمان قبول ندارد. روحانی گفت: همه در مقام عمل دیدند که ما در این 20ماه، تحت فشار حداکثری بودیم، اما با کمی سختی و مشکل از آن عبور کردیم. بنابراین، اینکه دولت بعدی چه‌کسی است، گروهی که الان حاکم هستند، قبل یا بعد انتخابات می‌خواهد. طرح و حرف ما یکی بوده و گفتیم اگر آمریکا به برجام برگردد و از تحریم‌ها دست بردارد، می‌تواند در قالب 1+5 باز هم حضور پیدا کند و مذاکره کند و تا زمانی که اینچنین نشود امکان مذاکره با آمریکا وجود ندارد.
رهبری درباره لوایح دولت نظر مخالف ندارند
رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش درباره پایان مهلت ایران در گروه ویژه اقدام مالی و تصویب نشدن لوایح مرتبط با FATF هم گفت: متأسفانه با روال معمولی که می‌شناختیم این لایحه به مجمع نرفت. روال معمول این است که لایحه‌ای که دولت به مجلس می‌فرستد، مجلس بررسی و تصویب می‌کند و بعد به شورای نگهبان می‌فرستد. شورای نگهبان اگر ایراد گرفت و مجلس آن ایراد شورای نگهبان را به مصلحت ندید و قبول نکرد آن زمان این لایحه و قانون را برای مجمع می‌فرستد که مجمع در مورد مصلحت بین مجلس و شورای نگهبان داوری کند. روحانی یادآور شد: چیز دیگری اخیرا مرسوم شده است که قدیم این روند کمتر بود و آن این بود که گروهی در مجمع به‌عنوان ناظر یا هیأت نظارت یا هیأت عالی نظارت بگویند لایحه‌ای که دولت فرستاده یا حتی مجلس تصویب کرده است با مصوبات مجمع یعنی با سیاست‌های کلی که مجمع تصویب کرده نمی‌خواند. این روند در قانون‌گذاری خیلی سابقه طولانی ندارد، این اواخر راه افتاده است یعنی مجمع که بنا بود اختلافات بین مجلس و شورای نگهبان را حل و فصل کند، خودش هم یک طرف دعوا شد.
رئیس‌جمهوری گفت: از آن چیزی که امروز پیش آمده است متأسفم. دیگر از توان دولت خارج است و آنقدر در این زمینه ما مکاتبه کردیم، نامه نوشتیم، حضورا چندبار خدمت رهبر معظم انقلاب صحبت کردم ایشان صریحا به من فرمودند من نسبت به لوایح دولت نظر مخالفی ندارم و بنابراین لوایحی که دولت تهیه کرده رهبری با آن مخالف نبوده و گفتند من نظر مخالف ندارم. ولی در مجمع در این پیچ و خم گرفتار شده است.
روحانی افزود: اما اینکه گروه ویژه اقدام مالی چه نظری خواهد داد و چه مشکلاتی پیش می‌آید، ما امیدواریم و همه تلاشمان را انجام می‌دهیم که ما به لیست سیاه برنگردیم. اگر همچنین باشد باز دولت تلاش خودش را ادامه خواهد داد. ما در لیست سیاه بودیم دولت یازدهم بود که از لیست سیاه درآورد یعنی ما کاری کردیم که از لیست سیاه درآمدیم و آوردیم به تعلیق که حل شود و به سمت حل نهایی می‌رفتیم. متأسفانه باز داریم بر می‌گردیم که البته امیدواریم برنگردیم. البته اگر برگشتیم باز تمام توانمان را برای حل و فصل مسئله به‌کار می‌گیریم.
بین دولت و مجلس قانون قضاوت می‌کند
رئیس‌جمهور در پاسخ به سؤال مجله نیویورکر که درباره آمار کشته‌شدگان حوادث آبان‌ماه پرسید گفت: در این حادثه البته رسانه‌های خارجی اغراق و مبالغه عجیب و غریب کردند و عددهای عجیب و غریبی اعلام کردند. البته یک عددی را اول اعلام کردند بعد به آنها چیزی گفته نشد و همینطور بالا بردند و روزانه 100نفر 100نفر بالا بردند تا از هزار هم عبور کرد. وی افزود: اینها کاملا نادرست و ناصحیح است و این ارقام از ابتدا هم گفته بودم که آنهایی که از نیروهای خودی بودند در این زمینه کاملا مشخص شود چراکه عده‌ای از اینها که کشته شدند از نیروهای خودی، بسیج، نیروهای انتظامی، مردم عادی و مردم عابر بودند و مورد هدف قرار گرفته‌اند و آنهایی که به هر حال جزو معترضین بودند و تخلف کردند یعنی به یک مرکز نظامی تهاجم کردند و مرکز نظامی از خود دفاع کرد که اینها تفکیک شود و به مردم اعلام می‌شود. آمار اینکه چند نفر کشته شدند در اختیار پزشکی قانونی کشور است و اگر برای پزشکی قانونی همه ابعاد روشن است که قاعدتا در این مدت باید روشن باشد، می‌توانند این مسئله را اعلام کنند و مشکلی نیست ولی آمار واقعی آنچه تاکنون ما اطلاع داریم و به ما اعلام شده با آماری که در رسانه‌ها اعلام می‌شود خیلی خیلی فاصله زیادی دارد. در ادامه نشست خبری خبرنگار شبکه فرانس ۲۴ سؤال کرد: تحلیل‌ها و مواضع جنابعالی و تیم سیاسی رسانه‌ای شما در دو سال اخیر گویای آن است که تلاش دارید ایران بدون تحریم را به دولت بعدی در سال ۱۴۰۰ بسپارید شما تاکنون با پارلمانی که عموماً با شما همراه بوده موفق به این کار نشده‌اید حالا پیش‌بینی‌ها و ظواهر تحولات نشان می‌دهد که در یک سال پایانی ریاست‌جمهوری باید با پارلمانی کار کنید که اکثریت آن را اصولگرایانی تشکیل می‌دهند که به صراحت با بسیاری از سیاست‌های شما مخالفت می‌کنند، آیا هنوز امیدوار هستید که ایران را بدون تحریم به دولت بعدی در سال ۱۴۰۰ تحویل خواهید داد؟ روحانی گفت: حتما ناامید نیستم به هر حال کار سختی است من دولت را در حال تحریم تحویل گرفتم یعنی زمانی دولت را تحویل گرفتم که در تحریم بودیم البته تحریم آن زمان کمتر بود. اینکه آیا ما تا پایان دولت موفق می‌شویم تحریم را بشکنیم یا ناموفق خواهیم بود ما تلاشمان را رها نخواهیم کرد و نه امیدم از بین رفته و نه تلاشم را متوقف کردم هیچ وقت در هیچ زمانی تلاش خود را متوقف نکردم. رئیس‌جمهوری گفت: هر کس آمده است راهی را نشان داده و پنجره را باز کرده من از این فرصت استفاده کردم البته می فهمم در این شرایط بسیار سخت و بسیار پیچیده است .وی با بیان اینکه زود است از الان درباره مجلس بعدی قضاوت کنیم، گفت: من کاری ندارم به اینکه چه جناحی در مجلس سرکار می‌آید اصولگراست، اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا ست یا چیزی بینابین اینها‌ست. توقع من این است که دولت با مجلس در مصالح ملی و منافع ملی بتوانیم با هم کار کنیم.روحانی گفت: ما نسبت به مجلس آینده هر فرم و شکلی باشد اگر اکثریت قاطع اصولگرا باشند یا تعدادی به هر حال غیراصولگرا باشد یا به هر شکلی داور بین ما قانون اساسی است یعنی مبنای ما قانون اساسی است.
زمانبندی اطلاع‌رسانی درباره سانحه هواپیمای اوکراینی
حسن روحانی، رئیس‌جمهور در پاسخ به سؤالی درباره سانحه هواپیمای اوکراین، زمان خبر‌دار شدن دولت از جزئیات حادثه و نحوه اطلاع‌رسانی به مردم، نکاتی را مطرح کرد. او در پاسخ به این سؤال که چرا آسمان ایران در شب حمله به عین‌الاسد کلیر نشده بود، توضیح داد: آسمان ما باز است. همه هواپیماها رفت‌وآمد می‌کنند. در دو شرایط باید آسمان بسته شود که این مسئله را دو نهاد هواشناسی و نیروهای مسلح اعلام می‌کنند. روحانی افزود: این موضوع را هواپیمایی اعلام می‌کند ولی اینکه چه کسانی باید به آنان بگویند، این دو نهاد هستند که باید اطلاع دهند. دولت در زمینه کلیر کردن و مسائل امنیتی مسئولیتی ندارد و این موضوع به‌عهده نیروهای مسلح است. روایت روحانی از لحظاتی که دولت در جریان ماجرا قرار گرفته، به شرح زیر است:
حادثه صبح چهارشنبه اتفاق افتاد. بعد از آن ما در دولت بودیم. آنچه در دولت مطرح شد، این بود که این یک سانحه و چیزی بود که وزیر راه و شهرسازی در جلسه مطرح کرد.
بعدازظهر آن روز شورای‌عالی امنیت ملی جلسه داشت. موضوع اصلی حمله به عین‌الاسد بود، ولی در حاشیه آن ما این موضوع را نیز بررسی کردیم. تا ساعت پنج‌و‌نیم جلسه طول کشید. در آنجا بحث هواپیما بحث اصلی نبود. در آن جلسه هم مسئله حادثه بود.
آن شب من با رئیس‌جمهور اوکراین صحبت کردم. لحنش متفاوت بود و اشاراتی به موضوع خطا داشت، شب با وزیر راه صحبت کردم او باز هم می‌گفت که سانحه بوده است، چون پدافند هوایی کشور می‌گفت شلیکی از سوی ایران صورت نگرفته است.
پنجشنبه شبهات بیشتر شد. پنجشنبه‌شب که با ستاد کل نیروهای مسلح صحبت کردم، این احتمال قوی بود که خطایی در پدافند صورت گرفته است. به آنان گفتم اگر به این نتیجه رسیدید، اعلام رسمی کنید. گفتند نه ما شبهاتی داریم که باید در دبیرخانه شورای امنیت بررسی کنیم.
قبل از ظهر جمعه در شورای‌عالی امنیت ملی جلسه داشتند و بعدازظهر گفتند که خطای انسانی صورت گرفته است. به آنان گفتم اگر اینچنین است، این موضوع را اعلام کنید که گفتند ما در حال نوشتن بیانیه هستیم.
ساعت ۵ عصر جمعه رئیس ستاد‌کل نیروهای مسلح به من اعلام کرد که به‌طور قطعی خطایی انجام شده است. گفتند که جلسه شورای‌عالی امنیت تشکیل شود که ما جمعه‌شب آن را تشکیل دادیم. در آنجا بیانیه ستاد‌کل را آماده کرده بودند. در جلسه مطرح و قرار شد تصمیم کلی اعلام شود و مسئولیت را بپذیرند.
اصرار داشتم که همان شب اعلام شود. تعجب کردم که چرا صبح اعلام شد. می‌شد چند ساعتی زودتر این خبر را اعلام کرد. به‌طور طبیعی این خبر آنقدر عجیب و غریب بود که یک سیستم پدافندی یک تصمیمی گرفته بدون هماهنگی چیز عجیبی بود که آدم باورش نمی‌شد، کل ماجرا این بود و ما مسیر را دنبال می‌کنیم، در حال گفت‌وگو با اوکراینی‌ها هستیم و امیدواریم مسائل حل و فصل شود.
روحانی در بخش دیگری از سخنانش هم گفت: به‌نظر من تعمدی در کار نبود که به اعتماد مردم لطمه بزنند، همان نیروی مسلحی که برای ما در طول تاریخ افتخارات فراوانی را آفریده، آمد این اشتباه را به‌عهده گرفت، از مردم هم عذرخواهی کرد من هم اینجا از نحوه کار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستایش می‌کنم. هم در موضوع شهادت شهید سلیمانی، پاسخ سریع و قاطعی به آمریکایی‌ها داد و هم در این اشتباه در نخستین فرصت ممکن آمدند از مردم عذرخواهی کردند و به مردم اعتماد دادند که کاری خواهند کرد که چنین اشتباهی هیچ‌وقت ان‌شاء‌الله در تاریخ ایران رخ ندهد. بنابراین نباید بگذاریم اینگونه حوادث به انسجام ما لطمه بزند و ما را از هم جدا کند.
