عزمی برای ثبت جهانی هگمتانه نیست

فاطمه کاظمی ـ همدان - خبرنگار

فرصت بزرگ بهره‌مندی از یک اثر ثبت‌ جهانی شده برای استان همدان 2 سال پیش با فشار یکی از نمایندگان همدان در مجلس و آسفالت بخشی از تپه تاریخی هگمتانه از دست رفت. چند ماه پیش یکی از خبرنگاران همدان با همراهی دیگر نماینده این شهر در مجلس موضوع ثبت جهانی هگمتانه را با علی اصغر مونسان؛ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در میان گذاشتند و بار دیگر موضوع ثبت جهانی هگمتانه بر سر زبان‌ها افتاد. در چنین شرایطی مسئولانی که خود باعث آسفالت هگمتانه و خروج پرونده آن از روند ثبت جهانی شده بودند، سوار بر موج رسانه‌ای از تلاش برای ثبت جهانی هگمتانه سخن‌ها گفتند و وعده‌های مختلفی برای آن دادند. اما مونسان تأکید کرد تا همه نواقص پرونده هگمتانه رفع نشود، نمی‌توان آن را برای کمیته ثبت جهانی یونسکو ارسال کرد.
یکی از گام‌های اساسی برای رفع نواقص، حذف عناصر اضافی در اطراف هگمتانه است؛ آسفالت هگمتانه باید کنده، جاده وسط بسته و پارک‌سوار سرگذر جمع شود، محل تجمع کارگران فصلی عوض و دست‌فروشان و وانتی‌های اطراف تپه هم جمع‌آوری شوند.
 از سوی دیگر بلوار الوند هم باید آزادسازی شود تا یک پرونده شسته و رفته از هگمتانه برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شود. 
اما از آنجا که از طرف مدیریت ارشد استان اراده‌ای برای این کار وجود ندارد و همه چیز در حد شعار است، نه تنها این اتفاقات نمی‌افتد بلکه هر روز مشکلی به مشکلات هگمتانه اضافه می‌شود.
نمونه بارز این ادعا پیاده‌راه اکباتان است. پیاده‌راهی که هزینه زیادی برای ساخت آن شد و همه امیدوار بودند که این مسیر از میدان مرکزی همدان با توجه به ساخت سایت‌موزه به سمت هگمتانه به مسیر گردشگری مهمی تبدیل شود، اما مدت‌هاست شاهد تردد خودروهای متعدد در این مسیر هستیم. از سوی دیگر، به‌تازگی ایستگاه تاکسی‌های شهرک فرهنگیان نیز به این پیاده‌راه منتقل شده است در حالی ‌که فلسفه ساخت پیاده‌راه حذف خودرو از یک مسیر است و تردد خودرو در پیاده‌راه به کیفیت سنگفرش و زیرساخت‌های آن هم آسیب می‌زند. 
برای استقبال شهروندان از پیاده‌روی در پیاده‌راه باید زیرساخت‌های لازم را فراهم کرد در حالی ‌که با اتفاقات اخیر می‌توان گفت اجرای طرح پیاده‌راه اکباتان عملا شکست خورده است.
 برای مثال اگر خروجی تپه هگمتانه منتهی به پیاده‌راه اکباتان به محلی برای دایر کردن غرفه‌هایی برای فروش محصولات همگون با شرایط تپه تاریخی هگمتانه مانند صنایع دستی تبدیل و فضاهای فرهنگی مانند کافه، گالری و نمایشگاه‌های مختلف راه‌اندازی می‌شد، حتما تپه هگمتانه هم وضعیتی بهتر از آنچه امروز دارد، داشت.
اگر در انتهای پیاده‌راه اکباتان جشنواره‌های موسیقی محلی برگزار می‌شد خودبه‌خود دیدگاه منفی شهروندان به قدیمی‌ترین خیابان همدان هم تغییر می‌کرد. اما به جای این کار پیاده‌راهی که ورود خودرو به آن ممنوع است تبدیل به ایستگاه تاکسی شده است. 
حتی شنیده می‌شود طرح مدیریت شهری مبنی بر راه‌اندازی نمایشگاه دائمی سوغات و صنایع دستی در این مکان توسط «محمودرضا عراقی» معاون امور عمرانی استاندار، رد شده و کسی هم توان مقابله با این شخص را ندارد. 
عراقی همان کسی است که وقتی در حریم هگمتانه آسفالت ریختند و داد کارشناسان میراث فرهنگی درآمد که با این کار هگمتانه دیگر ثبت جهانی نخواهد شد، عنوان کرد «یک آسفالت است دیگر، آسمان که به زمین نیامده» و حالا پس از 2 سال و آن هم با فشار مدیران کشوری کمیته‌ای برای رفع موانع ثبت جهانی هگمتانه تشکیل داده است.
چالش مهم دیگر نداشتن برنامه بلندمدت برای هگمتانه است؛ مدیران ارشد استان برنامه خاصی برای هگمتانه ندارند و فقط بر اساس جو رسانه‌ای اقدام به اجرای برنامه‌های موقتی و بدون پشتوانه برای آن می‌کنند. در این زمینه مدیریت یکپارچه‌ای وجود ندارد و میراث فرهنگی هم به تنهایی نمی‌تواند کاری برای این اثر مهم تاریخی انجام دهد. قطعا اگر اراده مدیریت ارشد استان بر رفع موانع ثبت جهانی هگمتانه بود، وضعیت هگمتانه بهتر از قبل می‌شد نه این‌که هر روز بر مشکلات آن اضافه شود.