یک جشنواره؛ هزاران تغییر
از جایگزینی نمایشها تا کمکهزینه به گروههای نمایشی
فهیمه پناهآذر- روزنامهنگار
دهم بهمنماه جشنواره تئاتر فجر آغاز میشود؛ جشنوارهای که قبل از رسیدن به زمان برگزاری فراز و نشیبهای زیادی داشت و ازجمله جشنوارههایی بود که متاثر از فضای جامعه، هنرمندانش نسبت به وضعیت موجود جامعه واکنشهایی را نشان دادند؛ واکنشهایی ازجمله انصراف از اجرای نمایشهایی که برایش ماهها زحمت کشیدند. نتیجه نهایی، خروج بیش از 20نمایش از بخشهای مختلف جشنواره بود؛ انصرافهایی که پیشبینی میشد جدول اجراهای امسال را خالی بگذارد. با این حال در یک هفته باقیمانده ستاد برگزاری جشنواره آثار جایگزین را برای بخشهای مختلف اعلام کردند؛ آثار جدیدی که در بخشهای مسابقه تئاتر ایران، غیررقابتی، نمایشهای خیابانی، دیگرگونههای اجرایی و رادیوتئاتر معرفی شدند. البته در میان نامهای جایگزین، نمایشهایی دیده میشود که قبلتر نیز نامشان در فهرست اجراهای جشنواره بوده که بهنظر با توجه به تحولات هفته گذشته، بخشبندی نمایشها تغییر کرده است.
نمایشهای اضافه شده
در بخش مسابقه تئاتر ایران 2نمایش «تنها خرچنگ خانگی لای ملافهها خانه میکند اتللو» ابراهیم پشت کوهی و «شازده احتجاب» افشین زمانی قرار است با دیگر نمایشها رقابت کنند. در بخش غیررقابتی که بیشترین انصرافها را نیز داشت 6 نمایش جایگزین شده است. «سردار عشق» بهرام ابراهیمی نیز به بخش رادیو تئاتر اضافه شده است. 6 نمایش جدید نیز به بخش نمایشهای خیابانی اضافه شده است. با تصمیم برگزارکنندگان این دوره از جشنواره «کمیته مشترک» میلادجباری مولانا بهعنوان مهمان در بخش دیگرگونههای اجرایی حضور خواهد داشت. البته در این میان هنوز بخش بهعلاوه فجر تکلیفش مشخص نیست و تنها عنوان شده که 2تماشاخانه شهرزاد و تئاتر مستقل میزبان 2نمایش از جشنواره تئاتر فجر هستند.
قسطهای اول واریز شد
نکته دیگر تخصیص بودجه به جشنواره است، کمتر از یک هفته به برگزاری جشنواره باقی مانده بهنظر بودجه نزدیک 7میلیارد تومانی تئاتر فجر نیز توانست به گروههای نمایش جانی تازه دهد. قسط اول کمک هزینه به گروههای نمایشی پرداخت شده است.
6کشور به ایران میآیند
امسال نهتنها بخشهای داخلی جشنواره تغییرات زیادی را به همراه داشت، با توجه به اتفاق اخیر پیشبینی لغو اجراهای خارجی نیز وجود داشت؛ پیشبینیای که به واقعیت پیوند خورد و در نهایت برخی از گروههای خارجی از حضور و اجرا در ایران انصراف دادند. با این حال قرار است 6کشور لهستان، ارمنستان، بلژیک، سوئیس و یونان در بخش تئاتر ملل اجرا داشته باشند و باید دید کیفیت اجراهای بخش بینالملل جشنواره امسال به چه شکل است؟
آشتی با لهستان
نکته قابل توجه حضور کشور لهستان در جشنواره تئاتر فجر امسال است؛ کشوری که بهدلیل برگزاری سمینار ضدایرانی قرار بود، دیگر اجرایی در ایران نداشته باشد و بهمنماه سال گذشته مسئولان ایرانی در واکنش به این نشست در لهستان، گروههای هنری این کشور را از برنامههای هنری و فرهنگی ایران حذف کردند و در نهایت نمایش لهستانی در جشنواره سال گذشته اجرا نداشت. امسال جشنواره میزبان نمایشی از کشور لهستان خواهد بود.
پنجمین تجربه بازار تئاتر
همچنین در پنجمین بازار بینالمللی تئاتر قرار است 25مهمان از 19کشور حضور داشته باشند؛ بازار تئاتری که برگزاری آن از 13تا 17بهمن در تهران است اما همیشه این بازار تئاتر مورد نقد بوده؛ چرا که دستاوردی برای تئاتر ایران نداشته و اگر هم دستاوردی داشته، تأثیرش دیده نمیشود.