احتمال مستمر نبودن رشد تولید خودرو
تازهترین آمارهای رسمی خودروسازان از رشد حدود 30درصدی تیراژ تولید خودروهای پرتقاضا در آذرماه امسال نسبت به آبانماه حکایت دارد. اما این رشد تولید تأثیری در کاهش قیمتها نداشته است. با احمد نعمتبخش، دبیر انجمن خودروسازان، گفتوگو کردهایم
علت رشد تولید خودروهای پرتیراژ چیست؟
پس از انتصاب معاون امور صنایع وزیر صنعت به مدیرعاملی ایرانخودرو، نشستی با قطعهسازان برگزار و از آنها خواسته شد تا به ازای افزایش داخلیسازی و بهبود تامین قطعات، روند پرداخت مطالبات شرکتهای قطعهسازی نیز سرعت گیرد. بر این اساس قطعهسازان نسبت به افزایش تولید و داخلیسازی برخی قطعات اقدام کردند که این امر موجب بهبود شرایط تامین قطعات مورد نیاز تولید و عرضه خودروهای پرتیراژ شد. با این روند تولید قطعات و خودرو افزایش یافت که منجر به جمعآوری خودروهای ناقص از خطوط تولید خودروسازان و رشد تولید و عرضه خودرو شد. به این طریق، اکنون تیراژ تولید روزانه 2خودروساز بزرگ کشور از مرز 4هزار دستگاه عبور کرده است. اما باید توجه کرد در صورتی که نقدینگی مورد نیاز قطعهسازان تامین و بخشی از مطالبات آنها پرداخت نشود (همانطور که برخی از این قطعهسازان از پرداخت نشدن پول و افزایش رقم بدهی خودروسازان گلایه میکنند) این رشد تولید قطعه و خودرو مستمر نخواهد بود.
چرا رشد تولید موجب تثبیت قیمتها نشد؟
بهنظر میرسد اقدامات ستاد تنظیم بازار و وزارت صنعت برای مقابله با دلالبازی در بازار خودرو مانند عرضه تنها یک خودرو با هر کارت ملی، ممنوعیت 18ماه خرید برای کسانی که یکی از محصولات ایرانخودرو یا سایپا را خریداری کردهاند، داشتن گواهینامه، ممنوعیت خرید خودرو برای افراد کمتر از 18سال و... مؤثر نبوده است. وقتی این خودروسازان سایت فروش خود را برای مثلا عرضه 200هزار دستگاه باز میکنند بهدلیل هجوم 2میلیونی تقاضای کاذب خرید، سایت فروش قفل میشود که این امر بیانگر تداوم دلالبازی در بازار خودروهای پرتیراژ بهدلیل فاصله 40تا50میلیون تومانی قیمت کارخانه و بازار برخی خوردوها مانند دنا پلاس است و راهی جز از بین بردن این شکاف قیمتی با عرضه خودرو به قیمت حاشیه بازار توسط خودروسازان وجود ندارد. وقتی 2میلیون - میلیارد تومان نقدینگی سرگردان در اختیار مردم است، صاحبان این سرمایه بخشی از این نقدینگی را برای حفظ ارزش پول خود راهی بازار خودرو میکنند. بهنظر میرسد اقدامات انجامشده برای محدودیت عرضه خودرو، در کاهش دلالبازی و هجوم نقدینگی سرگردان به این بازار موفق نبوده است. در طرحهای فروش خودروسازان نیز احتمال موفقیت مشتریان برای خرید یک به هزار است.
مطالبات قطعهسازان پرداخت شده است؟
با توجه به اینکه ایرانخودرو و سایپا بهدلیل قیمتگذاری دستوری، محصولات خود را با زیان به بازار عرضه میکنند، قادر به پرداخت وجوه ناشی از خرید قطعات به شرکتهای قطعهسازی نیستند. با این شرایط تنها راه تداوم رشد تیراژ تولید قطعات و به تبع آن خودرو، عرضه خودروهای تولیدی به نرخ حاشیه بازار است تا سودی که اکنون به جیب دلالها میرود به خودروسازان منتقل شود و فاصله قیمت کارخانه و بازار خودروهای پرتقاضا نیز کمتر شود. داخلیسازی برخی قطعات مانند ای سی یو و ایام اس بعد از تحریمها که تاکنون خودروسازان برای آن نیازمند واردات بودند و کاهش مدت زمان تامین اینگونه قطعات نیز در رشد تیراژ تولید خودروهای پرتقاضا مؤثر بوده است.