رکود بازار شیر تبریز پس از یک شایعه

سید مرتضی احمدپور-  تبریز - خبرنگار

28 دی ماه بود که، در برنامه تلویزیونی «سلام، صبح به‌خیر» شبکه 3، بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران مدعی شد که شیرهای پاستوریزه موجود در بازار آلوده به سم آفلاتوکسین هستند و می‌توانند منجر به بروز سرطان کبد شوند. بازرس انجمن بهداشت و ایمنی مواد غذایی ایران در این برنامه زنده تلویزیونی به آماری استناد کرد که، به گفته وی، نتیجه پژوهش تعدادی از استادان دانشگاهی بوده است. طبق آنچه او اعلام کرده، 62 درصد نمونه‌های شیر پاستوریزه آلوده به سم آفلاتوکسین بوده‌اند.
فقط پس از 2 ساعت از این اظهار نظر 2 پایگاه خبری محلی در تبریز آن را در فضای مجازی منتشر کردند و خبر به سرعت پخش شد. با پخش خبر، نگرانی خانواده‌ها افزایش پیدا کرد و در همان روز فروش شیر پاستوریزه در تبریز با چالش جدی مواجه شد. هر چند استاندار آذربایجان شرقی چند ساعت پس از انتشار،‌ این خبر را تکذیب کرد.

نگرانی‌های مردمی
شاهین مجیدیان از شهروندان تبریزی است که، به گفته خودش، طی 2 روز اخیر شیر نخریده و نگران سلامت این ماده غذایی است. به گفته وی، مردم از تکذیب مسئولان برداشت عکس دارند و احساس می‌کنند مسئولان با آنان صادق نیستند.
مجیدیان یادآوری می‌کند: شیر پاستوریزه را بسته‌ای 3200 تومان می‌خریم که 900 گرم است در حالی که شیر فله‌ای کیلویی 3000 تومان و ارزان‌تر از شیر پاستوریزه است. اگر حاضر به خرید شیر گران‌تر هستیم، به امید سلامت آن است.

تکذیب تعجب‌برانگیز کارشناس برنامه تلویزیونی
ناهید علیپور از دیگر شهروندان تبریزی است که اخبار فضای مجازی را تعقیب می‌کند. او به خبرنگار همشهری می‌گوید: نکته جالب ماجرا این است ‌که پس از چند ساعت، همان کارشناس گفته‌های خود را تکذیب کرده و این تکذیب منجر به بی‌اعتمادی بیشتر شده است. وی به حس ناامنی ایجادشده در جامعه اشاره و بیان می‌کند: ‌ای کاش مسئولان به جای تکذیب سریع با حضور در کارخانه‌های تولید شیر خودشان لیوانی از همین شیرها را می‌نوشیدند و از پیگیری تکذیب سریع خبر توسط همان فرد خودداری می‌کردند، چراکه مردم اینگونه اظهار نظرهای سریع و تکذیب را باور نمی‌کنند.

کاهش فروش شیر
علی سلیمی از نمایندگان فروش شیر پاستوریزه در تبریز است که از کاهش 60 درصدی شیر در 29 دی ماه خبر می‌دهد و می‌گوید: در آخرین روز دی هم فروش‌مان تعریفی نداشته و مردم از سلامت شیرها مطمئن نیستند. وی یادآوری می‌کند: تنها نکته‌ای که می‌توانم در مقایسه سلامت شیرهای فله‌ای و پاستوریزه بگویم این است که شیرهای فله‌ای با دبه‌های در باز به مغازه‌ها منتقل می‌شود و ممکن است آلودگی‌های بیشتری به خود بگیرند، اما شیرهای پاستوریزه در همان کارخانه و زیر نظر کارشناسان بسته‌بندی می‌شوند. وی تاکید می‌کند: بازار لبنیات پیش از این هم به واسطه گرانی‌ها تعریف چندانی نداشت و تنها شیرهای کم‌چرب و ماست کم‌چرب فروش خوبی داشت، اما اکنون این بازار هم با مشکل مواجه شده. امیدواریم مسئولان در این زمینه برنامه‌‌ریزی داشته باشند.

تکذیب توسط بالاترین مسئول اجرایی استان
محمدرضا پورمحمدی، استاندار آذربایجان شرقی، در گفت‌و‌گو با همشهری اظهارات خود را با استناد به پیگیری‌های شخصی خود از دستگاه‌های ذی‌ربط دانسته و عنوان می‌کند: با توجه به نگرانی‌های عمومی که در جامعه ایجاد شده، از دستگاه‌های مربوطه از جمله اداره کل استاندارد و دام‌پزشکی و دستگاه‌های بهداشتی و درمانی نظارتی پیگیر صحت و سقم این خبر شدیم که آنان هم این موضوع را رد کردند. وی اضافه می‌کند: لازم است کارشناسان در اظهارنظرهای خود دقت لازم را داشته باشند و از بیان مطالب غیرمستند و ایجاد ناامنی روانی در جامعه خودداری کنند. خبرنگاران نیز در انتشار اخبار و اظهارنظرهای اعلامی اعتبار و صحت آنها را دقیق‌تر بررسی کنند. پورمحمدی البته تاکید می‌کند که پیگیر این موضوع و تبعات آن در روزهای آینده نیز خواهد بود. از سوی دیگر یکی از مدیران آزمایشگاه‌های بخش خصوصی تبریز که دکترای دام‌پزشکی نیز دارد در گفت‌و‌گو با همشهری نوع طرح موضوع را نادرست دانسته و بیان می‌کند: این‌که گفته شود 62 درصد شیرها آلوده هستند، بیشتر یک جنجال رسانه‌ای است و کمکی به سلامت جامعه نمی‌کند. امین بلیلا ادامه می‌دهد: سم آفلاتوکسین در اغلب مواد غذایی وجود دارد اما میزان آن مهم است و این‌که چه میزان از آن و چه مدت مصرف می‌تواند موجب بیماری‌هایی مانند سرطان شود. وی خاطرنشان می‌کند: طبق بررسی‌هایی که در آزمایشگاه خود به عنوان یک آزمایشگاه مستقل و البته مورد تایید مسئولان نظارتی داشته‌ام این سطح از آلودگی بیماری‌زا را تکذیب می‌کنم. وی تصریح می‌کند: در کشورهای مختلف حد مجاز برای مایکوتوکسین‌ها متفاوت در نظر گرفته می‌شود. در کشور ما، بر اساس استاندارد ملی سال۹۳، حداکثر مجاز 1/0 میکروگرم در کیلوگرم برای محصول شیر تعریف شده است و به طور کلی هیچ نوع غذای آلوده به مایکوتوکسین با میزان بالای حد مجاز نباید مورد مصرف انسان قرار بگیرد.