یمن در انتظار موج تازه درگیریهای نظامی
حملات اخیر به مارب در حالی رخ داده که تمام گزارشها حاکی از شکست مذاکرات مستقیم عربستان و انصارالله در مسقط است
در سایه بحرانهای نظامی و امنیتی که منطقه خاورمیانه را رها نمیکند، جنگ یمن نیز همچنان با شدت 5سال گذشته ادامه دارد؛ آن هم درحالیکه آخرین دور از تلاشهای دیپلماتیک از طریق مذاکرات مستقیم عربستان و جنبش انصارالله برای آتش بس و مصالحه در مسقط با شکست مواجه شده است. به این ترتیب، بامداد روز یکشنبه و درحالیکه توجه رسانهها تا حد زیادی بر بحرانهای میان ایران و آمریکا در عراق و سوریه متمرکز بود، یکبار دیگر جنگ یمن با حادثهای بزرگ برای افکار عمومی خودنمایی کرد؛ حمله موشکی انصارالله به اردوگاهی نظامی در شمال غربی استان مارب بیش از 70کشته و دهها مجروح بر جای گذاشت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، تمام قربانیان حمله از نیروهای وابسته به عربستان سعودی و دولت منصور هادی بودهاند. عبد ربه منصور هادی، رئیسجمهور مستعفی یمن دقایقی بعد از وقوع حادثه در تماسهای تلفنی جداگانهای با استاندار مارب و وزیر خارجه عربستان، این حمله را نشانهای از نبود میل واقعی به صلح نزد جنبش انصارالله دانست و گفت: این گروه بار دیگر ثابت کرد شاخهای از نیروهای وابسته به ایران در سطح منطقه است که سیاستهای خود را از تهران دریافت میکند. اگرچه رسانههای سعودی و حتی یمنی از حمله موشکی به اردوگاه مارب سخن میگویند، اما خبرگزاری آناتولی ترکیه مدعی است حمله روز یکشنبه توسط پهپادهای متعلق به جنبش انصارالله صورت گرفته است، با این حال تاکنون جزئیات بیشتری دال بر این ادعا از سوی هیچ رسانهای منتشر نشده است.
منطقه صرواح در غرب مارب که روز یکشنبه شاهد این حمله خونین بود یکی از محورهای اصلی نبرد زمینی نیروهای وابسته به عربستان سعودی و نظامیان انصارالله یمن طی سالهای گذشته به شمار میرود. اکنون بخش عمده استان مارب در اختیار نیروهای وابسته به عربستان است درحالیکه بخشهایی از مناطق غربی این استان تحت سیطره نظامیان انصارالله قرار دارد.
بازگشت نا آرامیها به شرق صنعا
از سوی دیگر و همزمان با حمله به مارب، بار دیگر درگیریهای پراکنده زمینی میان طرفین در نواحی شرقی صنعا هم از سر گرفته شده است؛ امری که نشان میدهد مذاکرات مستقیم عربستان و یمن در مسقط کاملا به بنبست رسیده است. بر این اساس باید منتظر دور تازهای از تنشهای نظامی در یمن باشیم. به گزارش شبکه الجزیره، آتشبس موقتی که بعد از حملات آرامکو منجر به توقف درگیریها در استان صنعا و برخی دیگر از مناطق یمن شده بود، عملا از اواخر هفته گذشته نقض شده است. بنا به این گزارش ، نقض آتشبس ابتدا از سوی نیروهای وابسته به عربستان سعودی در منطقه نِهم در شرق استان صنعا آغاز شده و درگیری طرفین را بهطور پراکنده با تسلیحات سنگین بهدنبال داشته است. حتی برخی منابع غیررسمی از شروع مجدد حملات هوایی جنگندههای ائتلاف عربی به مناطق حاشیهای در صنعا خبر دادهاند. پیش از این مارتین گریفیث، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در پرونده یمن از کاهش 80درصدی درگیریهای نظامی در این کشور بعد از شروع مذاکرات مستقیم عربستان و انصارالله در مسقط خبر داده بود. اما حالا بهنظر میرسد موج تازهای از درگیریهای نظامی در پی شکست این مذاکرات پیش روی یمن قرار دارد؛ درگیریهایی که از قضا با تشدید تقابل نظامی و امنیتی ایران و آمریکا در سطح منطقه خاورمیانه همزمان شده است.
چرا مذاکرات شکست خورد؟
عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رایالیوم ازجمله نخستین کسانی بود که از شکست مذاکرات عربستان، نهتنها در جبهه یمن، بلکه حتی با قطریها خبر داد. او در سرمقاله خود که پیش از برگزاری آخرین نشست شورای همکاری خلیجفارس در ریاض منتشر شد، نوشت: برخلاف فضاسازیهای صورت گرفته، مذاکرات قطر و سعودی پیشرفت قابل توجهی نداشته و نتایج آن را میتوان از استقبال نکردن امیر قطر از دعوت برای شرکت در نشست ریاض مشاهده کرد. این در حالی است که در جبهه جنوبی نیز اوضاع بهتری وجود ندارد. اخبار واصله از مسقط بیانگر بینتیجه ماندن مذاکرات مستقیم عربستان و انصارالله یمن است؛ آن هم درحالیکه در این مذاکرات، خالد بنسلمان، نزدیکترین برادر ولیعهد و معاون وزیر دفاع این کشور، نماینده عربستان بوده است. به گفته عطوان، موقعیت منطقهای عربستان سعودی بعد از حملات آرامکو تا حد زیادی آسیب دیده است تا جایی که همسایگان این کشور حاضر نیستند در مقابل امتیازات ساده و اندک ، اشتباهات ولیعهد جوان را نادیده بگیرند.
طی مدت زمان محدود بعد از شکست مذاکرات مسقط، تحولات بسیار مهمی ازجمله ترور سردار سلیمانی در منطقه رخ داده است؛ تحولی که به نوشته روزنامه الاخبار ممکن است در تغییر سیاست سعودیها برای عقب نشینی و مصالحه با همسایگانش مؤثر واقع شود.