گزارش
درحسرت نوشداروی قندخون
تعدادی از بیماران و خانواده هایشان از کمبود داروی انسولین به همشهری می‌گویند
صادق خسروی علیا ـ خبرنگار
درحالی‌که مسئولان وزارت بهداشت اعلام می‌کنند: همه‌‌چیز خوب است! و مشکلی برای تهیه انسولین و دارو در کشور وجود ندارد اما بررسی‌های میدانی و سرکشی از چندین داروخانه مرجع در پایتخت نشان می‌دهد بیماران مختلف به‌خصوص بیماران دیابتی برای تهیه دارو به‌شدت دچار مشکل هستند. البته سعید‌نمکی، وزیر بهداشت چند روز پیش در جمع خبرنگاران گفت: فشارهای سنگین آمریکایی‌ها و دشمنان برای بستن همه راه‌ها جهت تامین دارو و تجهیزات پزشکی وجود داشته است اما امروز وضعیت مطلوبی درخصوص تامین دارو و تجهیزات داریم.
وزیر بهداشت درباره داروی انسولین نیز گفت: با توجه به تحریم‌های ظالمانه دشمن همه داروها را تهیه کرده‌ایم و بیش از سال قبل کمبودها جبران شده است و البته ممکن است در مقاطعی برخی از فرم‌های دارویی مثل انسولین با کمبود روبه‌رو شده باشیم اما باید بگوییم هیچ کمبودی درخصوص انسولین نداریم. برخی بیماران به فرم خاصی از این دارو نیاز دارند که آن فرم خاص در برخی مناطق دچار کمبود شده بود که تامین و توزیع شد.
اظهارات وزیر بهداشت در حالی مطرح می‌شود که بیماران از کمبود اقلام مختلف این دارو از انواع انسولین قلمی، نارنجی، سرمه‌ای خبر می‌دهند و حتی عده‌ای از آنها می‌گویند داروخانه‌ها به‌دلیل کمبود این دارو بدون تأییدیه پزشک به ما قرص انسولین به جای آمپول می‌دهند.
بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد علاوه بر شهروندان تهرانی، عده زیادی از بیماران دیابتی و یا بستگان‌شان از استان‌ها و شهرهای مختلف برای تهیه دارو راهی پایتخت شده‌اند. چیزی که از صحبت‌های بیمارانی که از شهرستان آمده‌اند استنباط می‌شود حاکی از آن است که نام و آوازه دارو خانه‌هایی مانند ۱۳آبان و هلال‌احمر باعث شده که در این فصل سرد، شهر و دیارشان را ترک کنند و در خیابان‌های تهران در پی دارو باشند. آنها ابتدا شهر خود را زیر پا گذاشته و حالا پس از چند روز جست‌وجو در پایتخت مقدار اندکی دارو یافته‌اند.
زوج پنجاه‌وچند ساله‌ای از شهر اردبیل به تهران آمده‌اند. آنها در شهر و استان خودشان موفق به تهیه انسولین نشده‌اند و در نهایت به‌عنوان خانه آخر به پایتخت آمده‌اند؛ «ما هردو دیابت داریم. قندخون بیماری به ظاهر آرامی است اما به‌شدت وابسته به داروست. اگر به فرد مبتلا به قندخون دارو نرسد روزگارش سیاه می‌شود. سردرد و سرگیجه‌های شدید و اختلال در سیستم گوارش و هزار درد بی‌درمان دیگر می‌آید به سراغش. ما روزانه هر کدام‌مان ۲تا ۳بار باید انسولین مصرف کنیم. حالا بعد از ۳روز دربه‌دری در تهران تنها 2ویال از این دارو را با هزار مکافات پیدا کرده‌ایم که در واقع مصرف یک هفته‌مان است.»
کارگر ۴۵ساله از شهر کرمان به تهران آمده تا انسولین تهیه کند. او که قبل از داروخانه ۱۳آبان، داروخانه هلال‌احمر و اغلب داروخانه‌های مرجع را زیر پا گذاشته می‌گوید: هیچ‌کدام از آنها انسولینی که من استفاده می‌کردم را ندارند. حالا او مقابل داروخانه ۱۳آبان است و می‌رود تا شانس خود را بر تهیه انسولین امتحان کند. پیش می‌رود و متصدی داروخانه به او پاسخ نه می‌دهد. مرد میانسال درحالی‌که تمام وجودش قابی است از ناامیدی و استیصال چیزی نمانده که همانجا زانو بزند و اشک بریزد. از درماندگی سفره دلش را بازمی‌کند: «من روزانه حدود ۱۰۰واحد انسولین مصرف می‌کنم. در کرمان قحطی انسولین آمده. تا امروز ۴۸ساعت است که بدون دارو مانده‌ام. نمی‌دانید و نمی‌توانید تصور کنید که دیشب با چه حال خرابی با اتوبوس به تهران آمدم. جانم به لبم رسیده. قبلا با ماهی ۸۰ تا ۱۱۰هزار تومان با همین دفترچه بیمه سلامت می‌توانستم دارو تهیه کنم حالا دارو نیست و به زحمت می‌توانم به‌صورت آزاد دارو تهیه کنم که هزینه‌اش ماهانه یک‌میلیون و ۲۰۰هزار تومان تا یک‌میلیون و ۵۰۰هزار تومان می‌شود. واقعا تأسف دارد که مسئولان وزارت بهداشت با وجود این مشکلاتی که مردم دچار شده‌اند می‌آیند در تلویزیون می‌گویند مشکل داروی انسولین در کشور نداریم! این حرف‌ها و این بی‌مسئولیتی‌ها ما را بیشتر آزار می‌دهد.»
در روزهای اخیر آنچه از میان انواع انسولین به‌شدت کاهش یافته نوومیکس و نوورپید است. 2فرم انسولینی که عده زیادی از دیابتی‌ها از آن استفاده می‌کنند. بیماران دیابتی می‌گویند هردو فرم به‌شدت در کشور دچار کمبود است. اما موجودی نوومیکس در برخی استان‌های کشور به صفر رسیده است. با وجود این بیماران دیابتی از این سرگردانی و کمبود دارو به‌شدت شاکی هستند. خانم میانسالی در این‌باره می‌گوید: «قبل از تحریم با دفترچه به داروخانه مراجعه می‌کردیم و داروخانه‌ها درست به همان اندازه‌ای که پزشک تجویز کرده بود دارو در اختیارمان می‌گذاشتند اما حالا داروخانه‌ها فقط به اندازه 2واحد دارو ارائه می‌دهند، وضعیت به شکل مشخص و واضحی از کمبود و سهمیه‌بندی حکایت دارد اما مسئولین می‌گویند ما مشکلی برای تامین داروی بیماران نداریم. واقعا جلوی همین داروخانه ۲۹فروردین بیایند تماشا کنند چه خبر است. وضعیت عجیب و غریبی است، به داروخانه‌ها مراجعه می‌کنیم و به ما می‌گویند انسولین نداریم و به‌خاطر شرایط تحریم دارو نیست اما مسئولان با قاطعیت تمام زیر بار نمی‌روند و هنوز پافشاری می‌کنند که دارو در کشور موجود است.»
آقای جلالی که یک فرهنگی بازنشسته است و ۱۵سال با بیماری دیابت دست‌وپنجه نرم می‌کند در این‌باره می‌گوید: «تنها کسانی که از این بازی‌ها ضرر می‌بینند بیماران هستند. مسئولان مربوطه از زیر بار مسئولیت شانه خالی می‌کنند و می‌گویند دارو هست. حالا رسانه‌ها و مردم از صبح تا شب فریاد بزنند که انسولین نیست باز آنها می‌گویند موجود است!
قصه دارو این روزها بین بیماران و مسئولان مانند دور پوچی است که هرروز تکرار می‌شود (نیست، هست، نیست، هست و...) و خدا می‌داند در این روند جان و شیرازه سلامت چند هزار نفر به خطر می‌افتد.
مکث
سهمیه‌بندی انسولین و پاسخ تامین اجتماعی
طی چند ماه گذشته و همزمان با کمبود داروی انسولین در کشور بخشی از بیماران مبتلا به دیابت که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند با مشکلی روبه‌رو شدند. مشکل آنها تشکیل مجدد پرونده و تأییدیه مجدد تامین اجتماعی و سهمیه‌بندی دارو بود. این بیماران وقتی به داروخانه می‌رفتند به آنها گفته می‌شد که باید به مرکز اسناد پزشکی و پایگاه تعیین شده بروند و تأییدیه مجدد از تامین اجتماعی دریافت کنند. این اتفاق نگرانی‌هایی را در بین بیماران نسبت به کمبود انسولین به‌وجود آورد اما حمید جلال، رئیس اداره دارویی اسناد پزشکی تهران در گفت‌وگو با ایسنا، توضیحاتی در این‌باره ارائه کرد و گفت: از گذشته هم باید برای دریافت داروی انسولین تشکیل پرونده انجام می‌شد ولی به‌علت تعداد بالای مراجعین کار را به داروخانه‌ها سپرده بودیم. بعد از بررسی‌های تکمیلی و به‌علت آمار بالای فروش انسولین و مصرف بی‌رویه‌ای که داشت، طی هماهنگی با معاونت درمان و انجمن غدد، پروتکل جدید نوشته شد تا بتوانیم کنترل هزینه کنیم و جلوی مصرف بی‌رویه را بگیریم. البته این توضیحات مورد قبول بخش زیادی از بیماران که چاره‌ای جز تشکیل مجدد پرونده نداشتند، قرار نگرفته است و آنها معتقدند مسئولان سازمان تامین اجتماعی به‌دلیل کمبود انسولین در کشور که در روزهای گذشته تشدید هم شده است، به سهمیه‌بندی روی آورده‌اند.
مکث
وعده وزارت بهداشت برای حل مشکل انسولین
رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: داروی انسولین هم‌اکنون در چرخه توزیع وارد شده است و در چند روز آینده مشکل کمبود انسولین قلمی برطرف می‌شود. کیانوش جهانپور با اشاره به کمبود انسولین در تبریز و کرج و بعضی از شهرهای آذربایجان غربی و دیگر مناطق گفت: در هفته‌های اخیر با کمبود انسولین از نوع انسولین قلمی مواجه بودیم، که با توجه به اقدامات انجام شده در حوزه واردات این دارو و موضوع ترخیص از گمرک کشور این موضوع مرتفع شده است. وی افزود: داروی انسولین هم‌اکنون در چرخه توزیع وارد شده است و در چند روز آینده مشکل کمبود انسولین قلمی برطرف می‌شود. وی بیان کرد: اگر شخصی با کمبود این دارو برخورد کرد با سامانه تلفنی ۱۹۰ تماس بگیرد و موضوع را پیگیری کند. با توجه به سود پایینی که انسولین قلمی دارد، ممکن است برای برخی از داروخانه‌ها آوردن این دارو به‌صرفه نباشد، به این دلیل است که مقدار انسولین قلمی دولتی برای اطمینان در داروخانه‌های منتخب توزیع می‌شود.
در همینه زمینه :