خروج قراردادهای کلان از قانون

زهرا رستگارمقدم- روزنامه‌نگار

سیده فاطمه ذوالقدر، سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این گفت‌وگو به مباحث و اشکالات مطرح‌شده در کمیسیون فرهنگی درباره قانون معافیت مالیاتی می‌پردازد. او می‌گوید: درباره خروج تعدادی از هنرمندان، ناشران و... که در سال درآمد بالایی دارند صحبت شده و قرار است با سازوکار خاصی این افراد دیگر مشمول معافیت مالیاتی نباشند. او می‌گوید که اگر چنین طرحی اجرا شود به عدالتی که مدنظرمان است نزدیک شده‌ایم. در اینجا پاسخ‌های او به پرسش‌های ما در این‌باره را می‌خوانید.

نظر نمایندگان مجلس درباره قانون معافیت مالیاتی هنرمندان چیست؟ آیا این معافیت بین گروه‌های مختلف فاصله و شکاف ایجاد نمی‌کند؟
در جلسه کمیسیون فرهنگی که با حضور حمید پوراصغری، معاون امور علمی، فرهنگی و اجتماعی سازمان برنامه و بودجه برگزار شد، این مسئله مورد واکاوی قرار گرفت که با توجه به اینکه مؤسسات هنری و فرهنگی درآمد مشخص و ثابتی ندارند باید مشمول معافیت مالیاتی شوند یا خیر، هنرمندان تئاتر، مستندسازان یا حتی اهالی سینما ممکن است یک سال کار منتشر کرده یا نمایش داده و چند سال اثری برای ارائه نداشته باشند. این افراد درآمد ثابتی ندارند اما این دلیل نمی‌شود آن دسته که هرساله درآمدهای خوبی کسب می‌کنند از چنین معافیت‌هایی بهره‌مند شوند. در آن جلسه پوراصغری اعلام کرد با اصلاح قانون و افزودن تبصره‌ای به آن سقفی تعیین‌کرده تا آن دسته که در سال درآمدی بیش از آن رقم دریافت می‌کنند شامل این معافیت نباشند. این البته تنها مخصوص چهره‌ها و سلبریتی‌ها نیست. ناشران کتب کمک درسی، کنکور و... نیز باید درآمدهایشان محاسبه شود تا مشمول معافیت مالیاتی نباشند. در اصل قرار است سازوکاری در این‌باره اتخاذ شود تا در حق دیگران اجحاف نشود. در این جلسات قرار شد معافیت مالیاتی هنرمندان در مؤسسات فرهنگی اصلاح شود. به این صورت، درآمد هنرمندان در طول مدت معلومی بررسی خواهد شد تا مالیات آن محاسبه شود. در نتیجه میان هنرمندانی که سالانه درآمد ثابت و پایداری دارند، از نظر پرداخت مالیاتی با دیگران تفاوت ایجاد می‌شود.
معافیت مالیاتی دولت عموما سازوکار درستی ندارد همین امر باعث می‌شود اختلافاتی بین اعضای یک صنف یا گروه ایجاد شود. چرا دولت به چنین رویکردی تن داده است؟
این اقدام دولت قطعا در جهت تقویت مؤسسات فرهنگی است. اکثر مؤسسات فرهنگی و همچنین هنرمندان از حقوق و درآمد بالایی برخوردار نیستند. درآمد حاصل از بسیاری از کارهای فرهنگی کم است و بر این اساس ۹۵درصد از هنرمندان وضعیت مالی خوبی ندارند و باید مورد توجه قرار گیرند. لازم است تبصره‌ای به این قانون اضافه شود تا هنرمندان پردرآمد مالیات خود را پرداخت کنند و مشمول معافیت‌های مالیاتی نشوند تا این اقدام قطعا در راستای تحقق عدالت قرار گیرد.
آیا اراده‌ای برای پیشبرد این نظرات وجود دارد؟
از سازمان‌های مالیات و برنامه و بودجه درخواست کرده‌ایم تا درباره موارد مطرح‌شده ورود کنند. قانونمندی و شفافیت قراردادها باید مدنظر گرفته شود. ما نیز در کمیسیون فرهنگی نظارت خواهیم کرد. حجت‌الاسلام احمد مازنی، نماینده مردم تهران، اخیرا این موضوع را مطرح کرد. او با ورود به موضوع قراردادهای کلان سینمایی از وزارت ارشاد درباره این مسئله سؤالاتی کرد که اعلام کردند در دست بررسی است. مثلا در جلسه‌ای که میان هنرمندان و نمایندگان مجلس برگزار شده بود، اعلام شد که سهم بودجه فرهنگ شش‌دهم درصد از بودجه کل کشور است، درحالی‌که وقتی شعار داده می‌شود، می‌گویند فرهنگ اصل و ریشه است. آنچه در تبصره شش لایحه بودجه سال۱۳۹۹ اعلام شده نشان می‌دهد سقف معافیت مالیاتی در سال حدود ۳۶‌میلیون تومان تعیین شده است. براین اساس نرخ مالیات بر کل درآمد کارکنان دولتی و غیردولتی اعم از حقوق و مزایای فوق‌العاده و کارانه مازاد بر آن تا 5/1 برابر مشمول مالیات سالانه ۱۰درصد، نسبت به مازاد 5/1 تا 5/2 برابر آن مشمول مالیات ۱۵درصد، 5/2 تا 4 برابر آن ۲۰درصد، 4 تا 6 برابر ۲۵درصد و 6برابر ۳۵ درصد است. همچنین میزان معافیت مالیاتی اشخاص براساس قانون مالیات‌های مستقیم سالانه ۲۸‌میلیون و ۸۰۰ هزار تومان تعیین شده است. در سال‌جاری حقوق کارکنان تا 2میلیون و ۷۵۰‌هزار تومان از مالیات معاف بود و به‌طور پلکانی تا ۳۵درصد به آن مالیات می‌خورد.
در طرحی که در جلسه کمیسیون فرهنگی مطرح کرده‌اید ممکن است تنها درصد محدودی از هنرمندان و... در آن قرار بگیرند.
ما درخواست خود را در این‌باره در کمیسیون فرهنگی مطرح کردیم. این موارد حتی اگر شامل2 یا 3درصد هم باشد، باید اعمال شود.
سازوکار این رسیدگی به چه شکل است؟
آن دسته از افراد باید اظهارنامه مالیاتی داشته باشند و سازمان مالیات با نظارت بیشتر به قراردادهایشان رسیدگی کند. قراردادهای بیشتر از سقف اعلام‌شده موظف به پرداخت مالیات شوند.