زمستان چقدر باید آب بخوریم؟
محسن صفوی_متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه اصفهان
زمستان که شروع میشود ممکن است افراد بهدلیل شرایط آب و هوایی مصرف آب را کمتر در برنامه غذایی خود بگنجانند و احساس کنند که در این فصل نیاز کمتری به استفاده از آب و مایعات دارند.
این تصور از اساس اشتباه است و تغییر فصول نباید بهدلیلی برای کاهش مایعات و آبرسانی به بدن منجر شود. در فصل زمستان، باید درمصرف مقادیر کافی آب و مایعات تلاش شود.
به طور متوسط هر فرد باید روزانه 2.5لیتر مایعات مصرف کند. مهم نیست این مایعات را به شکل مستقیم بنوشیم یا غیر مستقیم، مهم این است که مایعات به اندازه کافی وارد بدن شود.
تامین مایعات می تواند با استفاده از انواع غذاها مانند سوپ، میوه، سبزی و شیر تأمین شود. 80درصد وزن میوهها و سبزیجات را آب تشکیل میدهد و درفصل زمستان که خوردن مستقیم مایعاتی مانند آب خیلی به مزاج افراد سازگار نیست، آب بدن با خوردن میوهها تا حدود زیادی تأمین میشود.
مهم این است که در طول شبانهروز، حس تشنگی نداشته باشیم چرا که احساس تشنگی نشاندهنده این است که حدود 2درصد از آب بدن کم شده و باید فوراً این نیاز را تأمین کرد.
برخی افراد علاقه دارند با خوردن چای یا قهوه نیاز به آب بدن خود را برطرف کنند. یکی از مواردی که این افراد در فصل زمستان باید به آن توجه داشته باشند این است که خوردن چای و قهوه، ادرارآور است و میتواند بخشی از آب بدن را دفع کند.
برای جلوگیری از دفع آب بدن بعد از خوردن این قبیل مایعات، باید چای و قهوه با غلظت کم تهیه و مصرف شود تا آب بیشتری در بدن جذب شود. موضوع دیگری که در فصل سرما شایع است و افراد را نگران خود میکند، خشکی پوست است.
خشکی پوست دلیل بر کمآبی بدن نیست بلکه، در فصل سرد رطوبت هوا پایین است پوست بدن خشک میشود. بنابراین، مصرف بیشتر آب در این فصل میتواند راهگشا باشد.
همچنین برای برطرف کردن مشکل خشکی پوست، با استفاده از کرمهای مرطوبکننده پوست که ازسوی پزشک تجویز شده است، میتوان آب مورد نیاز پوست را تأمین و از بروز خشکی آن جلوگیری کرد. کمآبی، در زمستان حتماً رخ میدهد و تحقیقات زیادی انجام شده است و برخلاف نظر عموم مردم در مورد اینکه کمآبی بدن بیشتر در فصل تابستان رخ میدهد، این تحقیقات نشان داده است که مصرف مواد کافئیندار میتواند نیاز بدن را به آب همراه با خوردن صبحانه کامل تأمین کند.
ازسوی دیگر، در فصل زمستان شاهد کم تحرکی افراد و حضور مداوم درمحیطهای بسته و گرم هستیم. محیط بسته و هوای گرم داخل اتاق، منجر به از بین رفتن رطوبت هوا و در نتیجه ایجاد خشکی در پوست و احساس کمآبی در بدن فرد میشود. این مشکل در فصل زمستان دوچندان میشود و به این دلیل، در این فصل باید مصرف آب وتوجه به تأمین آن در بدن مورد توجه بیشتری قرار بگیرد تا افراد بتوانند با سلامت بیشتری از این فصل عبور کنند.حتی میتوان ادعا کرد که با مصرف آب بیشتر در فصل زمستان، میتوان از بروز سرماخوردگی تا حدود زیادی جلوگیری کرد.
گفته شده است که در این فصل نباید با خوردن مایعات داغ، سرما را در بدن خود خنثی کنند. متأسفانه این نگرش وجود دارد که هنگام سرما، باید از مایعات داغ استفاده کرد که این نگرش درست نیست و خوردن مایعات اینچنین میتواند سبب از بین بردن دندانها شده و اثرات منفی بر سیستم بدن بگذارد.
باید این میل به خوردن مایعات داغ را در خود از بین ببریم و از تغذیه سالم استفاده کنیم. نوشیدن آب قبل از هر وعده غذایی مهم است و میتواند آب بدن را تأمین و از زیادهروی در خوردن غذا جلوگیری و سیستم بدن شما را تنظیم کند.
بدون شک، آبرسانی بهنگام به بدن و نیز توجه به توصیههای پزشکان درفصل زمستان، میتواند منجر به بهبود عملکرد بدن و انجام فعالیتهای روزانه فرد شود. ضرورت دارد، نگرش عمومی به مصرف آب برای تامین سلامتی در فصول سرد سال تغییر کند و صرفا براساس احساس تشنگی دست به مصرف مایعات نزنیم.
وجود آب در بدن، کمک شایانی به تنظیم سیستم گوارش و دفع سموم موجود در خون می کند و از این رو، باید مسئله تامین آب بدن را جدی گرفت.