محمد اشرافی_متخصص مغز و اعصاب
بیماری پارکینسون بعد از آلزایمر دومین بیماری تخریب مغز است که بستگی به سن افراد دارد. این بیماری رو به افزایش است؛ چرا که سن افراد و امید به زندگی درحال افزایش است. براساس آمارهای سازمان بهداشت جهانی، درایران آلزایمر و پارکینسون رو به افزایش است. این بیماری، بیماریای است که بهدلیل کاهش مادهای شیمیایی در مغز به اسم ماده سیاه است که ماده دوپامین ترشح و بهدلیل تخریبی که ایجاد میکند و نمیدانیم علت آن چیست، ظرافت و سرعت حرکت افراد را کاهش میدهد.
علت بروز این تخریب معلوم نیست اما برخی عوامل هستند که عامل خطر ایجاد علائم پارکینسون هستند، مانند مسمومیت با علفکشها، آفتکشها، دی سولفیدکربن، مسمومیتهای منگنز، مسمومیت با مونواکسید کربن، مسمومیت با الکل و مصرف داروهای اعصاب و روان و ضدتهوع نیز از مهمترین دلایل این عارضه است. مصرف طولانی داروهای ضدروانپریشی میتواند علائم پارکینسون را ایجاد کند.
از سوی دیگر ضربات به سر مانند بوکس، بیسبال و... سبب ایجاد خونریزیهای ریز درجمجمه میشود و میتواند در طولانی مدت منجربه پارکینسون و آلزایمر شود. علاوه بر اینها، سکتههای مکرر مغزی، میتواند منجر به بروز پارکینسون عروقی شود اما چیزی که مهم است درمعرض مواد شیمیایی قرارگرفتن در بروز بیماری جدی است. در برخی مناطق روستایی، شاهدیم که پارکینسون بیشتر از شهرها دیده میشود. در این ایام که هوا دارای آلودگیهای بیشتری بهدلیل وارونگی است، این آلودگی مقدار ذرات است. اینکه آیا آلودگی هوا میتواند منجر به بروز مشکل شود، نمیتوان بهصورت جدی آن را تأیید کرد اما میتوان گفت که آلودگی هوا میتواند بهشدتگرفتن آلزایمر و سکته منجر شود. موادی که در آلایندگی هوا وجود دارند، دارای سمومی از جیوه و سرب گرفته و برخی آلایندههای دیگر هستند اما ثابت نشده که آلودگی هوا عامل بروز پارکینسون است مگر اینکه فرد در معادن باشد و دائماً درمعرض این نوع آلایندگیها قرار گیرد.
علائم حرکتی بیماری چیست؟
بیماری پارکینسون، بعد از50سالگی بروز میکند؛ هر چند فرمهای پارکینسون جوانان را داریم که بین 20تا 40و حتی زیر20سال است. شیوع این بیماری بالای 50و شیوع شدید آن بالای 70سالگی است. لرزش، کندی حرکات و سفتی اندام ازعلائم آن است. لرزش در اندام فوقانی مانند دست ظاهر میشود. زمانی که دست فرد حرکت ندارد، میلرزد. وقتی فرد لیوان بهدست میگیرد دست او لرزش ندارد و حتی وقتی که میخواهد دکمه لباس خود را ببندد دستش نمیلرزد.
لرزش تیپ پارکینسون فرکانس 3تا 5هرتز دارد و دریک دست ظهور پیدا کرده و غیرقرینه است و معمولاً از دست چپ شروع میشود و با پیشرفت بیماری میتواند سمت دیگر بدن را نیز درگیر کند. شکل عمومی بیماری وقتی است که فرد دستش بیحرکت است میلرزد یا راه میرود لرزش او ظاهرا میشود. از سوی دیگر، سرعت عمل فرد کاهش پیدا میکند، مثلاً هنگام برداشتن لیوان کند است. بیماری پارکینسون فلج نمیکند و تنها منجربه کندی واضح حرکات میشود و فرد را میتواند ناتوان کند؛ مانند پلکزدن. یک فرد معمولی در دقیقه 12تا 20بارپلک میزند. زیر10پلک در دقیقه میزنند و سرعت بلع غذا در آنها کم میشود و آبریزی از دهان دارند. اندام در راهرفتن خمیده و قدمها در ابتدا آهسته و کوتاه میشود. سفتی اندام هم شایع است و افراد زیادی با درد شانه به ارتوپد مراجعه میکنند.
درد شانه بهدلیل سفتی مفصل شانه است. وقتی فرد درحالت عادی حرکت میکند، نوساناتی در بدن ایجاد میشود که در فرد دارای پارکینسون، عضلات خمکننده سفت میشود و افراد به شکل خمیده حرکت میکنند. دستخط افراد تغییر و تن صدا کاهش پیدا میکند و یکنواخت صحبت میکنند و بهگونهای بهنظرمیرسد که درحال صحبتکردن بهصورت درگوشی هستند. لرزش پارکینسون در دستهاست اما میتواند به فک و به ندرت به پاها نیز سرایت کند و این لرزش را هم میتوان در این بخشها مشاهده کرد.
سبک زندگی بهتری را انتخاب کنید
کسانی که دچار این بیماری هستند بر اثر ژنتیک دچار بیماری نمیشوند و تنها 10تا 15درصد این افراد در خانواده خود سابقه این بیماری را دارند. درباره نوع تغذیه، آنتیاکسیدانها اثری پیشگیرانه برای بیماران مبتلا دارد. قهوه و مصرف روزانه آن میتواند کمک کند که این بیماری کم شود.
استفاده از چای سبز که حاوی پلیفنون است اثر اکسیدانی دارد و شیوع پارکینسون در کشورهای جنوب شرق آسیا بسیار کمتر از نقاط دیگر جهان است. استفاده از سبزیجات تازه مانند کاهو، اسفناج و مارچوبه به پیشگیری از بروز بیماری کمک میکند. گفته میشود افراد باید از مصرف خودسرانه آهن خودداری کنند و کسانی که کمبود آهن ندارند از آهن مصرف نکنند.
ورزش اثر زیادی بر جلوگیری از این بیماری دارد و دوچرخهسواری، شنا، یوگا و ورزشهای قدرتی اهمیت بالایی برای پیشگیری از بیماری خواهد داشت. این نکته را درنظر بگیرید که پارکینسون درمانهای خوراکی و تزریقی دارد و فردی که در مرحله اولیه پارکینسون است باید دارو مصرف کند و در کنار این داروها، با استفاده از تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی خود، بیماری را کنترل کند و تا سالها با حداقل مشکل به زندگی خود ادامه دهد.
دو شنبه 9 دی 1398
کد مطلب :
91567
لینک کوتاه :
newspaper.hamshahrionline.ir/M8QNQ
+
-