سفره شب یلدا چند؟

سمیرا رحیمی_روزنامه نگار

شب یلدا که نزدیک می‌شود، کمتر کسی فکرش را درگیر فلسفه وجودی آن می‌کند؛ اینکه این شب آغازگر انقلاب زمستانی و فصل زمستان در نیمکره شمالی و انقلاب تابستانی و فصل تابستان در نیمکره جنوبی سیاره زمین است. یا اینکه در شمال سیاره، فاصله خورشید از زمین به بیشترین اندازه و در آن سوی دیگر به کمترین حد خود می‌رسد. شاید برای کسی مهم نباشد که در روز منتهی به شب یلدا کوتاه‌ترین روز و خود یلدا طولانی‌ترین شب سال در نیمکره‌شمالی باشد. یا شاید معدود افرادی دقیقا بدانند که ایرانیان باستان به یمن تولد میترا و غلبه او بر اهریمن (تاریکی) این شب را با مراسمی مانند گردهمایی و آتش‌افروزی جشن می‌گرفتند و همچنان جشن می‌گیرند و شاید کمتر کسی برایش مهم باشد که همزمان با برگزاری مراسم شب یلدا در ایران، در دیگر کشورهای جهان نیز این جشن با شیوه‌ها و نام‌های متفاوت، به بهانه آغاز زمستان برگزار می‌شود؛ اینتی رایمی در کلمبیای، پرو و چند کشور آمریکای لاتین، سن‌لوچیا در کشورهای اسکاندیناوی، شالاکو در هندوستان، سویال در آمریکای شمالی، دونگ ژی در چین و توجی در ژاپن.

آنچه با نزدیک‌ترشدن به شب یلدا بخش بزرگی از فکر و ذهن بیشتر مردم ایران را به‌خود درگیر می‌کند، فراهم‌کردن سور و سات این شب است؛ ملزوماتی که تامین آنها در سال‌های اخیر به لطف تورم، اقتصاد بیمار، نظارت ضعیف بر بازارها، به‌ویژه در زمان نزدیک‌شدن به مراسمی خاص و امسال نیز به لطف افزایش قیمت بنزین که قطعا نمی‌تواند بر قیمت کالاهای مصرفی بی‌اثر باشد، موجب نگرانی خانواده‌ها شده‌است.  آنچه به رسم گذشتگان در شب یلدا سفره‌های دورهمی و مهمانی مردم را پر می‌کند، آجیل شب یلدا، انواع میوه‌های فصل، انار و هندوانه است. حال تجملات و آب و تابی که سال به سال از سوی قشرهای متوسط و مرفه به این مراسم افزوده می‌شود را که کنار بگذاریم، همین چند قلم می‌تواند چند‌صد هزار تومان برای هر خانواده آب بخورد، ‌درصورتی که خبری از مهمانی و دورهمی نباشد. سال‌گذشته، آجیل و بالارفتن قیمت آن به دلایل مختلفی مانند ارزان فروشی پسته از سوی کشاورزان افغان و آسیب‌دیدگی محصولاتی مانند پسته، بادام، ‌گردو و فندق و افت تولید آنها، به یکی از معضلات شب یلدا تبدیل شده‌بود. سال گذشته قیمت آجیل و خشکبار به‌ویژه پسته در نزدیکی شب یلدا 216تا 450درصد رشد قیمت داشت و بسیاری از خانواده‌ها مجبور شدند این یک قلم را از سفره‌های خود خط بزنند. امسال گفته می‌شود بازارها از نظر تامین اقلام مورد نیاز، ازجمله آجیل وضعیتی مناسب دارند و تولید خشکبار رشدی 70تا 80درصدی داشته‌است. اما امسال به گفته محمد شفیع‌زاده - رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور- تولید محصولات کشاورزی به‌ویژه خشکبار در سال‌جاری به اندازه‌ای افزایش داشته که بر کاهش قیمت این محصولات تأثیری قابل توجه داشته‌است.  برای مقایسه قیمت‌های سال گذشته و قیمت‌های امسال، چند مورد از اصلی‌ترین اقلامی که خرید و استفاده از آنها در شب یلدا میان خانواده‌های ایرانی مرسوم است را معیار قرار می‌دهیم.

قیمت سفره یلدایی در سال1397                                                   
                                                                                                  


قیمت سفره یلدایی در سال1398