همزمان با اجلاس امنیت منطقهای تهران، سران کشورهای ایران، ترکیه و امیر قطر در مالزی درباره مسائل منطقه گفتوگو کردند
دیپلماسی از تهران تا شرق آسیا
اسماعیل سلطنتپور ـ خبرنگار
رایزنیهای دیپلماتیک ایران دیروز از تهران تا کوالالامپور بهراه بود، تهران میزبان جمعی از مقامات امنیتی کشورهای منطقه بود و رئیسجمهور هم مشغول رایزنی درباره مشکلات جهان اسلام، حسن روحانی فردا هم در توکیو مذاکراتی با نخستوزیر ژاپن در پیش دارد.
حسن روحانی که برای شرکت در اجلاس سران کوالالامپور به مالزی سفر کرده است، روز چهارشنبه در دیدار با ماهاتیر محمد نخستوزیر این کشور گفت: بسیاری از مشکلات مسلمانان به دلیل دخالتهای آمریکا، نظیر تحریم علیه ایران است.
روحانی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در 2سال گذشته زیر فشار تحریمهای یکجانبه و ظالمانه بوده است، گفت: تحریم آمریکا علیه ایران با وجود قطعنامه2231 سازمان ملل اجرا شده است و آمریکا بدون دلیل و بهانه از توافق برجام خارج شد.
رئیسجمهور با تأکید بر اینکه آمریکا در تحریم علیه ایران به دلیل مقاومت مردم ناموفق بوده است، گفت: در 5 ماه گذشته به رغم فشارهای حداکثری آمریکا، ما توانستهایم وضع اقتصادی خود را بهتر کنیم. رئیسجمهور با بیان اینکه تحریم نمیتواند اراده ما را برای توسعه همکاریها تحتتأثیر قرار دهد، افزود: تهران و کوالالامپور میتوانند در عرصههای پزشکی که از تجربه بالایی برخوردار هستند، با یکدیگر مشارکت کنند. ماهاتیر محمد هم با اشاره به تأثیر تحریمهای آمریکا بر همکاریهای تجاری 2کشور، گفت: برای افزایش دوباره همکاریهای تجاری 2کشور تلاش میکنیم و برای همکاری در حوزههای علوم و فناوری آماده همکاری هستیم.
نخستوزیر مالزی با بیان اینکه ما همواره تحت فشار قدرتهای بزرگ بودهایم، گفت: تحریم غیرقانونی ایران برخلاف قوانین سازمان ملل را محکوم میکنیم. ماهاتیر محمد با بیان اینکه معتقدیم ایران به رغم فشارهای آمریکا و اروپا مسیر خود را طی میکند، اظهار داشت: مدیریت فشار خارجی تجربه ایران است که ما نیازمند یادگیری آن هستیم. دیدار با پادشاه مالزی دیگر برنامه روحانی در کوالالامپور بود، رئیسجمهور در دیدار با سلطان عبدالله 3موضوع فلسطین، دخالت قدرتهای بزرگ در مسائل داخلی مسلمانان و ضرورت پیشرفتهای علمی و اقتصادی را مهمترین موضوعات جهان اسلام دانست. روحانی با تأکید بر اینکه حل این مشکلات بدون همکاری و همبستگی میان کشورهای اسلامی مقدور نیست، به آوارگی 70 ساله فلسطینیان اشاره کرد و گفت: فلسطین از زخمهای مزمن جهان اسلام است و این موضوع باید بهطور جدی در کنفرانس کوالالامپور مورد توجه قرار گیرد.
آمریکاییها ناچارند برگردند
رئیسجمهور همچنین شامگاه سهشنبه در دیدار با ایرانیان مقیم مالزی، با اشاره به تحولات برجام تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در دولت یازدهم خواست برای جهانیان روشن سازد که ابهامات و مشکلات با دیگر کشورها را از راه مذاکره قابل حل و فصل میدانیم.روحانی اظهار داشت: در یک مقطعی طرف مقابل هم استقبال کرد و توانستیم با 6کشور بزرگ جهان به توافقاتی دست یابیم و در مرحله بعد هم بعد از خروج یک طرفه آمریکا از برجام، نشان دادیم که ایران قول خود را زیر پا نگذاشته و ثابت کردیم که ما به تعهدات خود عمل میکنیم و به آن پایبند خواهیم بود البته تا جایی که طرف مقابل هم پایبند باشد. روحانی افزود: هدف آمریکا و صهیونیستها از اعمال تحریم و فشار حداکثری به ایران این بود که ما را در شرایط انزوا قرار دهند و فشارهای حداکثری باعث شود که صبر و تحمل مردم ایران به سر آمده و با لبریز شدن کاسه صبرشان، در برابر نظام قرار بگیرند. رئیسجمهور تأکید کرد: برخلاف تصور دشمنان، مردم ایران به رغم قرار داشتن در شرایط سخت معیشتی به خاطر تحریمهای ناعادلانه که مواد غذایی و دارو را نیز در برگرفته است، مقاومت و ایستادگی کردند و حتی در برخی زمینهها، فشارهای حداکثری دشمن را به فرصت تبدیل کردند. روحانی با بیان اینکه تحریم مشکلات ایجاد میکند اما اگر مقاومت کنیم میتوان آن را به فرصت تبدیل کرد، افزود: امروز همه میدانند که خروج آمریکا از برجام به نفع هیچکس حتی خود آمریکا و دوستانش نیز نبوده است.
رئیسجمهور با بیان اینکه تحریم یک مسیر باخت-باخت بوده و نمیتواند بلندمدت ادامه یابد و باید در جایی متوقف شود، افزود: از نظر من این تحریم نمیتواند ادامه پیدا کند و یک حرکت غیرقانونی است.
روحانی تأکید کرد: آمریکاییها ناچارند از این مسیری که در پیش گرفتهاند بازگردند و ما هم با مقاومت و ایستادگی خود آنها را وادار به این کار خواهیم کرد.
توییت ظریف از مالزی
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه در توییتر خود نوشت: از اینکه با حسن روحانی، رئیسجمهور کشورمان در کوالالامپور برای حضور در اجلاس سران کوالالامپور2019 حضور دارم، خوشحال هستم. دیدارهای پرثمری با شاه عبدالله و نخستوزیر، ماهاتیر محمد درخصوص روابط دوجانبه، امور منطقهای و شرایط جهان اسلام داشتیم. همچنین دورهمی صمیمانهای با ایرانیان برگزار شد.
دورهمی امنیتیهای منطقه در تهران
شمخانی:در صورت ادامه تحریمها گام پنجم را برمیداریم
تهران دیروز میزبان دومین نشست گفتوگوی امنیت منطقهای با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی و مقامات عالی امنیتی ایران، روسیه، چین، هند، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان بود؛ محور اصلی این نشست، افغانستان و مبارزه همهجانبه با اشکال مختلف تروریسم بود. اولین نشست گفتوگوی امنیت منطقهای در مهرماه سال گذشته و با حضور کشورهای ایران، روسیه، چین، هند و افغانستان با موضوع افزایش هماهنگی میان کشورهای منطقه در برابر تروریسم تکفیری برگزار شد.
در نشست سالجاری کشورهای تاجیکستان و ازبکستان نیز که همسایه افغانستان هستند، حضور داشتند. علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران در آغاز این نشست، تروریسم و افراطگرایی را بلایی عنوان کرد که هنوز ادامه دارد و گفت: صلح، امنیت و رفاه همه ما را در کنار عوامل دیگر، تحتتأثیر قرار داده و ما نیز چارهای نداریم که با همکاری و همراهی و شناخت درست از ریشههای پیدایش و ترویج این تهدید، در مقابل آن بایستیم.
او با اشاره به اینکه در کنار تروریسم، شاهد تداوم حضور زیانبار برخی طرفهای فرامنطقهای هستیم، خاطرنشان کرد: بعد از شکست داعش در عراق و افغانستان، یکی از دغدغههای امنیتی، انتقال عناصر شکستخورده داعش از عراق و سوریه به افغانستان است تا از این سرزمین، برای طراحی، سازماندهی و اجرای اقدامات تروریستی خود در داخل افغانستان و همسایگان این کشور استفاده کنند. حمدلله محب، نماینده دولت افغانستان هم که کشورش از محورهای اصلی اجلاس بود، طالبان را زمینهای برای فعالیت تروریستها در منطقه ـ شامل آسیای میانه، منطقه قفقاز، جنوب آسیا، کشورهای عربی، چین، ایران، و حتی کشورهای دورتر ـ دانست و افزود: باید معضل طالبان بهعنوان یک مسئله کلیدی درنظر گرفته شده و برای حل آن چارهاندیشی شود.
نیکولای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه هم در این اجلاس، بیان کرد: شواهد زیادی وجود دارد که ایالات متحده آمریکا دست اندرکار انتقال و پشتیبانی نیروهای داعش به افغانستان است. وزیر امنیت ملی جمهوری خلق چین دیگر سخنران نشست بود که یکجانبهگرایی، قلدری و زورگویی را یکی از مهمترین چالشهای امروز در محیط امنیت بینالمللی عنوان کرد.
همچنین معاون مشاور امنیت ملی هند گفت: سرمایهگذاری مشترک ایران و هند در توسعه بندر چابهار، فرصتی استثنایی برای توسعه اقتصادی افغانستان محسوب میشود.
سخنران دیگر نشست تهران دبیر شورای امنیت ملی تاجیکستان بود که در سخنان خود توسعه حضور گروههای تروریستی در شمال افغانستان را تهدیدی رو به گسترش دانست.
علی شمخانی در حاشیه این اجلاس با برخی مقامات شرکتکننده دیدار کرد. او در دیدار همتای روس، بروز هرگونه ناامنی در منطقه را خواست و اراده کشورهای فرامنطقهای بهویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی دانست و تصریح کرد: هوشیاری مستمر و تداوم همکاریهای دستهجمعی منطقهای میتواند ضمن دفع شرارتهای دشمنان، تضمینکننده آرامش و ثبات باشد. دبیر شورایعالی امنیت ملی کشورمان با قدردانی از مواضع اصولی روسیه در مواجهه با اقدامات غیرقانونی آمریکا در قبال برجام و حمایت از فرایند کاهش تعهدات هستهای ایران در برجام که بهدلیل بدعهدی آمریکا و بیعملی اروپا صورت گرفته، گفت: اگر مسیر عدماجرای تعهدات از سوی اروپا تداوم یابد، ناگزیر هستیم برای ایجاد موازنه در تعهدات، گامهای بعدی را برداریم.
نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت ملی فدراسیون روسیه نیز در این ملاقات برجام را موافقتنامهای بینالمللی و لازمالاجرا عنوان کرد و اظهار داشت: بهرهمندی ایران از حق قانونی خود در برجام و اجرای دقیق تعهدات سایر کشورها، ضرورتی غیرقابل اجتناب برای حفاظت از برجام است.