جهش بی‌سابقه در بازده نقدی بورس

میانگین بازده نقدی سرمایه‌گذاری در بورس، برمبنای روند رشد شاخص کل هم‌وزن، به 234درصد رسیده و بقیه بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران همگی دوران رکود را سپری می‌کنند.
به‌گزارش همشهری، برخلاف رویه سال‌های گذشته که بازارهای موازی در ایران با یک تناسب ساختاری صعود می‌کردند، امسال مقدار بازده سرمایه‌گذاری در بورس، شکاف عمیقی با سایر بازار‌ها دارد، به‌طوری
‌که رقم رشد شاخص هم‌وزن بورس از ابتدای سال تاکنون به 234درصد رسیده است. در سال‌جاری اغلب رکورد‌های قبلی بورس شکسته شده و حجم سرمایه‌گذاری در بازار به قدری افزایش یافته که فقط در جریان آخرین عرضه اولیه سهام بیش از یک میلیون نفر مشارکت کردند.

به‌طور کلی برای محاسبه بازده بورس از نوسان شاخص کل استفاده می‌شود. این شاخص بازده ناشی از نوسان قیمت سهام و سود نقدی توزیع شده در مجامع شرکت‌ها را نشان می‌دهد. شاخص یادشده از ابتدای امسال تاکنون 92درصد رشد کرده اما به باور برخی کارشناسان شاخص هم‌وزن معیار درست‌تری برای نمایندگی تغییرات قیمت همه شرکت‌هاست که متأسفانه فعالان بازار توجه چندانی به آن ندارند.
تفاوت میان شاخص کل بورس با شاخص هم‌وزن در این است که وزن شرکت‌ها در شاخص هم‌وزن چندان تأثیر‌گذار نیست و سرمایه آنها یکسان درنظر گرفته می‌شود و تأثیر افزایش و کاهش سود و قیمت سهام شرکت‌ها در شاخص به یک میزان تأثیر می‌گذارد.
در شاخص هم‌وزن تمام شرکت‌های بزرگ و کوچک یکسان و با یک دید درنظر گرفته می‌شوند. زمانی که شاخص هم‌وزن رو به کاهش باشد، به‌معنای این است که بازده اغلب شرکت‌های بورس رو به کاهش است و رشد شاخص هم‌وزن بیانگر رشد بازده دست‌کم نیمی از شرکت‌های بورس است. اما درشاخص کل بورس این احتمال وجود دارد که اکثر شرکت‌ها بازده منفی داشته باشند. با این همه مثبت بودن چند شرکت بزرگ به تنهایی کافی است تا به رشد شاخص کل منجر شود.

تفاوت عمیق بازده بورس با سایر بازارها
آمارها نشان می‌دهد در شرایطی که مقدار بازده واقعی بورس از ابتدای امسال تاکنون به 234درصد رسیده است، سایر بازار‌های موازی بورس در رکود به‌سرمی‌برند به‌طوری‌که میزان رشد قیمت هر دلارآمریکا از ابتدای امسال تاکنون به 0.8درصد رسیده است. سرمایه‌گذاری در بازارسکه و طلا   شرایط بدتری دارد، طوری که آمار‌ها نشان می‌دهد افرادی که ابتدای امسال سکه خریده‌اند تاکنون متحمل 3.5درصد زیان شده‌اند قیمت هر سکه که در ابتدای سال 4میلیون و 650هزار تومان بود با وجود رشد قیمت‌ها در چند هفته گذشته اکنون به 4میلیون و 489هزار تومان رسیده است. در این مدت اما قیمت هر مترمربع آپارتمان در شهر تهران از 11میلیون تومان به 12میلیون و 600هزار تومان رسیده که نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران این حوزه 14.5درصد سود کرده‌اند.

دلایل شکاف بازده بورس با سایر بازارها
اما چرا امسال مقدار بازده سرمایه‌گذاری در بورس در مقایسه با سایر بازار‌ها با شکاف زیادی مواجه شده است. به‌باور تحلیلگران در وضعیتی که حد‌اکثر سودی که در نظام بانکی به سپرده‌گذاران پرداخت می‌شود، برابر با 20درصد است و میانگین تورم سالانه به 42.7درصد رسیده، بخش بزرگی از نقدینگی به سمت بازار‌های طلا، ارز و مسکن سرازیر می‌شود. اما با توجه به برنامه بانک مرکزی برای جلوگیری از نوسان  قیمت دلار، بخش عمده سرمایه‌گذاران در سال‌جاری برای جبران عقب‌ماندگی در جریان تورم به بازار سهام روی آورده‌اند.

افزایش حجم سرمایه‌گذاری موجب شده ارزش کل معاملات بازار سرمایه در 8‌ماه امسال به 461هزارو 290میلیارد تومان معادل 40میلیارد دلار برسد. میانگین ارزش کل دادو ستدها در بازارسرمایه در هر ماه  دست‌کم 57هزارو 500میلیارد تومان معادل 5میلیارد دلار بوده است. چنانچه رشد معاملات با همین روند ادامه یابد احتمالا ارزش کل معاملات بازار سرمایه در پایان امسال از مرز 700هزار میلیارد تومان، معادل 60میلیارد دلار هم عبور خواهد کرد. سرمایه‌گذاران امسال به‌طور متوسط روزانه 1500میلیارد تومان معادل 130میلیون دلار، اوراق بهادار شامل سهام، اوراق بدهی و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری  خریده‌اند. اگر معاملات اوراق آتی بورس کالا را هم به این رقم اضافه کنیم، میانگین کل ارزش معاملات اوراق بهادار در 8‌ماه امسال در هر روز به 1600میلیارد تومان خواهد رسید.


 به جز بورس، بقیه بازارهای سرمایه‌گذاری در ایران دوران رکود را سپری می‌کنند

 میانگین بازده بورس ناشی از نوسان قیمت و سود نقدی توزیع شده در مجامع از ابتدای امسال به 92درصد رسیده است