به مترو و اتوبوس جانی دوباره بدهید

سیدمحمد فخار _ خبرنگار

هربار موجی از آلودگی هوا در آسمان شهرهای کشور ظاهر می‌شود و همه به صرافت این می‌افتند که دولت و مجلس باید جدی‌تر به حمل‌ونقل عمومی بودجه بدهند. وجود انبوهی از قوانین حمایت از حمل‌ونقل عمومی در شرایطی کار را سخت کرده که فقدان نظارت و اجرا که از وظایف مجلس و دولت است، سخت به چشم می‌آید. 40میلیون شهروند شهرهای بزرگ کشور این روزها در سخت‌ترین شرایط ترددی زندگی می‌کنند؛ قیمت بنزین 3برابر شده، بخش بزرگ‌تر ترددهای شهری به سمت اتوبوس و مترو سوق پیدا کرده اما ظرفیت این وسایل نسبت به تقاضای سفر پاسخگو نیست. فرسودگی نیز در هر دوبخش بلای جان ترددهای شهری شده‌است. در چنین شرایطی این روزها لایحه بودجه در مجلس شورای اسلامی بررسی می‌شود و باید نمایندگان مردم، تمرکز بیشتری بر حمل‌ونقل درون‌شهری داشته باشند.

بودجه نحیف
در شهری نظیر تهران سالانه عددی حدود 5هزار میلیارد تومان برای حمل‌ونقل عمومی هزینه می‌شود. این عدد در شهرهای دیگر کشور به‌مراتب کمتر و بودجه حمل‌ونقل عمومی نحیف‌تر است. در این شرایط قیمت مترو و اتوبوس پس از افزایش قیمت دلار، چندبرابر شده و باید توجه جدی به این زمینه در بودجه سالانه دولتی صورت بگیرد. امسال برای کل کشور 440میلیارد تومان بودجه کمک به حمل‌ونقل عمومی تعیین شده که برابر با قیمت  300 اتوبوس دوکابین یا 100واگن مترو است. این برای 40میلیون جمعیت شهرنشین کشور، تقریبا یعنی هیچ! در چنین شرایطی باید نمایندگان کشور به دقت بیش از پیش برای زندگی شهری در سال99 بودجه حمل‌ونقل را تعیین کنند.

ضرورت توجه به مترو در بودجه99
افزایش 300درصدی بنزین، تقاضای حمل‌ونقل عمومی را افزایش داده اما متأسفانه ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت به هیچ عنوان پاسخگوی نیاز شهروندان و این حجم از تقاضا نیست و اکنون لشکری از مسافر در ایستگاه‌های مترو و اتوبوس سرگردان‌اند. سیدحسین نقوی‌حسینی، نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از عملکرد دولت در توسعه حمل‌ونقل عمومی و مترو، بر اهتمام ویژه مجلس بر توسعه مترو و نوسازی ناوگان عمومی کلانشهرها در بررسی لایحه بودجه99 تأکید کرد. وی تصریح کرد: با افزایش قیمت بنزین، تردد با خودروی شخصی هم برای شهروندان این منطقه به‌صرفه نیست، لذا معتقدم دولت باید قبل از اجرای سهمیه‌بندی بنزین و افزایش قیمت آن، از 2سال قبل حمل‌ونقل عمومی کارآمدی را برای شهروندان فراهم و طراحی می‌کرد. وضعیت بحرانی حمل‌ونقل در شهرهای اقماری تهران مانند ورامین، پردیس، پرند، قرچک، رباط‌کریم، بهارستان و پیشوا به‌مراتب وخیم‌تر از تهران است؛ چراکه دیگر از مترو هم بهره‌مند نیستند. نقوی حسینی با تأکید بر ضرورت حمایت دولت از توسعه مترو و تامین واگن برای خطوط در دست بهره‌برداری اظهار داشت: در شرایطی که با کمبود واگن در خطوط مترو مواجه هستیم، ناوگان عمومی شهر فرسوده است، توسعه خطوط مترو و اتوبوس در هاله‌ای از اغماست و تاکسی و مینی‌بوس کارآمد در اختیار مردم نیست، قیمت بنزین را نیز افزایش دادیم.

 معتقدم اگر دولت طی این سال‌ها حمایت بیشتری از حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه مترو داشت و در تأمین واگن برای مترو کوتاهی نمی‌کرد، اکنون با موج مسافران سرگردان در مترو مواجه نبودیم. عضو مجمع نمایندگان تهران بر توسعه حمل‌ونقل عمومی با محوریت مترو تأکید کرد و گفت: تنها خط متروی برون‌شهری، خط تهران-ورامین بوده که 80درصد پیشروی فیزیکی داشته، اما به‌واسطه کوتاهی دولت در تامین منابع 20درصد باقیمانده هنوز به اتمام نرسیده است. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه اکنون لایحه بودجه در کمیسیون‌های مختلف در دست بررسی است، تأکید کرد: مجلس از توسعه حمل‌ونقل عمومی و تخصیص بودجه به این بخش بیش از گذشته استقبال خواهد کرد تا شهروندان بتوانند به‌راحتی از خدمات ناوگان عمومی بهرمند شوند.

   دولت امید، ما را ناامید نکند

جلسات اخیر مسئولان شهری و دولت درباره توسعه حمل‌ونقل عمومی تهران که چندی است برگزار می‌شود شاید بتواند امیدها را برای کمک‌های دولتی به مترو و اتوبوس زنده کند. دیروز محسن هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران در این‌باره اظهار امیدواری کرد تا دولت امید همگان برای رفع کمبودها را ناامید نکند. هاشمی با اشاره به جزئیات دیدار با معاون اول رئیس‌جمهور گفت: این جلسه پس از جلسه هیأت دولت برگزار شد و خوشبختانه اعضای دولت که برای اجرای مصوبات حمایت از حمل‌ونقل عمومی، ناهماهنگی‌هایی نیز داشتند در این جلسه حاضر شدند و وزیر نفت، رئیس بانک مرکزی، وزیر کشور، شهردار تهران و کارشناسان مربوطه در آن حضور داشتند. وی تصریح کرد: کمبودهای حوزه حمل‌ونقل عمومی در این جلسه بررسی و مصوب شد به حمایت از حمل‌ونقل عمومی سرعت بیشتری داده شود و ۳هزار اتوبوس و واگن به متروی کلانشهرها تخصیص داده شود. همچنین دیروز حجت نظری، عضو شورای شهر نیز در این‌باره گفت: بخشی از بودجه سرگردان کشور باید صرف توسعه حمل‌ونقل عمومی کلانشهرها شود.