افسانه خون‌آشام برق!
معمولا در هر خانه‌ای یک نفر پیدا می‌شود که برق دستگاه‌های مختلف را برای ایمنی و کم‌کردن پول برق قطع می‌کند، اما از لحاظ علمی چقدر این ماجرا درست است؟
عماد الدین قاسمی پناه_خبرنگار
این روزها در خانه و محل کارمان دستگاه‌های مختلفی هستند که در زمانی که استفاده‌ای هم از آنها نمی‌شود در حالت استندبای یا آماده به‌کار به‌سر می‌برند. احتمالا در هر خانواده‌ای هم یک نفر پیدا می‌شود که علاقه‌مند به قطع‌کردن کامل وسایل برقی است. به‌عنوان مثال مادرها بعد از اینکه کار تستر تمام می‌شود، دوشاخه آن را از برق می‌کشند یا پدربزرگ‌ها وقتی برای سفر از خانه خارج می‌شوند اتصال همه وسایل برقی با پریز را قطع می‌کنند. آنها این کار را به این دلیل انجام می‌دهند که در پول برق صرفه‌جویی کنند و شاید هم برای جلوگیری از آتش‌سوزی احتمالی این کار را انجام می‌هند. البته ممکن است هر دو هدف مدنظر آنها باشد. این ماجرا اما همیشه جنجالی بوده است. معمولا نسل جوان‌تر به این مسائل اعتقاد ندارد و همیشه سر خاموش‌کردن اینچنینی وسایل برقی در خانه‌ها بحث است. اما از لحاظ علمی این ماجرا چه وضعیتی دارد؟
اول ایمنی
«شورای ایمنی کالاهای مصرفی» در آمریکا توصیه می‌کند هنگامی که از وسایل برقی استفاده نمی‌کنید، آنها را از برق بکشید. مشخص و واضح هم به حساب می‌آید وسیله‌ای که به جریان برق متصل نیست نمی‌تواند باعث آتش‌سوزی یا برق‌گرفتگی شود! با این حال، از آنجا که بسیاری از دستگاه‌ها دارای ساعت هستند، مردم ترجیح می‌دهند که آن را دوباره تنظیم نکنند. دلایل دیگری هم وجود دارد که ممکن است نخواهیم قبل از ترک خانه همه وسایل را از برق جدا کنیم.
به گزارش یو‌اس‌ای‌تودی، کسانی که با مسائل ایمنی برق سر و کار دارند می‌گویند به‌ویژه در زمان نبودن طولانی‌مدت در خانه یا محل کار(مثلا در زمان مسافرت) بهتر است دوشاخه‌ها را از برق خارج کنید. اگر هم این کار برایتان سخت است باید دقت کنید که هیچ‌کدام از وسایل‌تان با سیم‌های معیوب به‌خاطر فشار زیاد، پاره شده به برق وصل نباشند و همچنین مطمئن باشید که هیچ پریزی اتصالی ندارد.
آیا این توصیه منطقی است؟ قطعاً. با این حال، ضرورتی ندارد هنگامی که خانه را به مقصد محل کار ترک می‌‌کنید، لامپ‌ها را از سرپیچ جدا کنید! یعنی نباید برای این توصیه هم زیاده‌روی کرد، چون ممکن است این زیاده‌روی منجر به همان حادثه‌ای شود که قرار است از آن جلوگیری کنیم!
بـرای وسایل کم‌مصرف، دکمه پاور یا کلید خاموش، گزینه‌ای ساده است، اما هرگز این مسئله شامل وسایل پرمصرفی مثل تستر، بخاری برقی و اتو نمی‌شود.
صرفه جویی مالی؛ افسانه قدیمی
از دهه 2000 به بعد بهره‌گیری از دکمه استندبای در وسایل برقی به‌تدریج عادی شد. هر وسیله‌ای که روی آن ساعت کار گذاشته شده باشد، شبیه به یک خون‌آشام برق عمل می‌کند و با روشن ماندن آن، به مقدار قابل توجهی برق مصرف می‌شود. این نوع وسایل را امروز می‌توان در بیشتر خانه‌ها پیدا کرد که مایکروویو، گیرنده‌های دیجیتال، دستگاه دی‌وی‌دی و اجاق گاز بخشی از این وسایل هستند.
به این ترتیب، یک کمپین اطلاع‌رسانی عمومی به همراه مقررات دولتی و پیشرفت‌های تکنولوژیک باعث شدند که مصرف «برق استندبای» کاهش یابد.
آلن میر، یکی از دانشمندان آزمایشگاه ملی لارنس برکلی می‌گوید: این وضعیت به شکل قابل توجهی تغییر کرد و در بسیاری از محصولات، شاهد کاهش چشمگیر مصرف برق استندبای بودیم.
مهم‌ترین تغییر این بود که یک منبع تغذیه انرژی کوچک دوباره طراحی شد. برقی که از پریز خارج می‌شود یک جریان متناوب است و برای اینکه دستگاه‌های شما کار کنند این برق باید به جریان مستقیم تبدیل شود. منبع تغذیه (به‌عنوان مثال، مکعب کوچک شارژر موبایل یا آداپتور) جریان متناوب را به جریان مستقیم تبدیل می‌کند. پیشرفت‌های شگرفی در دودهه گذشته انجام شده است که باعث می‌شود این فرآیند در مدارهای مینیاتوری به‌طور فزاینده کارآمدتر شود.
از آنجا که بسیاری از دستگاه‌ها به‌صورت کامپیوتری کنترل می‌شوند، همه لوازم خانگی، از ماشین لباسشویی گرفته تا اجاق گاز، تستر و آبگرمکن، از مزایای کارآمدی آن بهره می‌برند و گاهی اوقات مصرف برق استندبای را تا 90درصد کاهش می‌دهند.
بنابراین آخرین توصیه برای کسانی که وسایل برقی را از پریز جدا می‌کنند، چیست؟ هر وقت تصمیم گرفتید که وسایل کوچک مانند شارژرهای تلفن را از برق جدا کنید، بهتر است به‌دنبال راه‌های دیگری برای وقت تلف‌کردن باشید. صرفه‌جویی مالی با قطع برق ممکن است برای وسایل قدیمی صادق باشد، اما وسایل جدید در حالت استندبای مصرف برق کمی دارند.
راه‌های علمی برای کم‌کردن قبض برق
پیشنهادهای زیر را بخوانید تا هم صورتحساب قبض برقتان کاهش یابد و هم نیاز نباشد که هر وسیله‌ای را از برق بکشید یا دوباره به برق وصل کنید.
همه لامپ‌های رشته‌ای را با لامپ‌های LED جایگزین کنید. شاید این لامپ‌ها ابتدا خیلی گران‌تر به‌نظر برسند، اما وقتی قبض آخر ماه‌تان را ببینید متوجه سودتان می‌شوید. این لامپ‌ها، هم باعث صرفه‌جویی در مصرف برق می‌شوند و هم بیشتر از لامپ‌های رشته‌ای عمر می‌کنند.
بی‌حساب و کتاب، خانه و محل کارتان را گرم و سرد نکنید. تقریبا اکثر ما حساب دمای محل کار و خانه را نداریم و به همین‌خاطر، به‌ویژه در بیشتر دفترها و نهادهای دولتی، در زمستان همه پنجره‌ها باز هستند! با استفاده از یک ترموستات هوشمند می‌توان فعالیت دستگاه‌های تهویه را کنترل کرد. این ترموستات‌ها حتی با وصل‌بودن به اینترنت، اجازه خاموش و روشن کردن و کنترل دما از راه دور را می‌دهند. دنبال بهانه نباشید. حتی برای شوفاژ هم شیرهای ترموستاتیک وجود دارد. این شیرها می‌توانند دمای اتاق را در درجه حرارت مورد نظر ثابت نگه دارند. با تنظیم دمای اتاق در محدوده 21-18درجه سانتی‌گراد بیشترین مقدار صرفه‌جویی در مصرف سوخت به‌دست می‌آید.
لوازم خانگی قدیمی را با انواع جدید آن جایگزین و به برچسب مصرف انرژی توجه کنید. شاید به‌نظرتان بیاید با استفاده طولانی‌مدت از یک یخچال یا ماشین لباسشویی قدیمی خیلی سود کرده‌اید، اما مصرف برق این وسایل خیلی زیاد است.
لوازمی را که برای مدت طولانی از آن استفاده نمی‌کنید از برق بکشید.
کاهش مصرف برق استندبای
یک کمپین اطلاع‌رسانی عمومی به همراه مقررات دولتی و پیشرفت‌های تکنولوژیک باعث شدند که مصرف «برق استندبای» کاهش یابد
در همینه زمینه :
