آذربایجان؛ زادگاه ادیبان طراز اول
نیکنام حسینپور _ مدیرعامل خانه کتاب
کتاب، مقبولترین، مقارنترین و مشرفترین چیز به طبع آدمیاست که نه نسیان در آن راه دارد و نه تغییر مییابد. مطالعه کتاب لذت را فزونی میبخشد و میل در فراگیری را شدیدتر میسازد، زبان را گویاتر و کلام و گفتار را فصیحتر، جان را مسرور و سینه را فراختر میکند. در دیدگاه عامه مردم، مقام و بزرگی و نزد بزرگان، دوستی و احترام به ارمغان میآورد. کتاب حاصل اندیشه متفکران، دانشمندان، نویسندگان و داستاننویسان است و مطالعه کتاب باعث لذت فکر است.
باچنین رویکردی به کتاب و فرهنگِ کتابخوانی، از استانی میگویم که فرهیختگانی درخور و شایستگانی بیادعا داشته است؛ علما و دانشمندان استان اردبیل مانند دانشمندان سایر مناطق، برای کسب دانش و برخورداری از امکانات مراکز علمی معتبر، اقدام به سفر و اقامت در شهرهای مهم علمی ازجمله حوزههای درسی بغداد، نیشابور و دمشق میکردند و تعدادی از آنان، صاحب کرسی تدریس و جلسات آموزش و بحث نیز بودند. پیوند فرهنگیای که کل آذربایجان باهم دارند برای سرزمین ما یک دروازه تمدنی بودهاست؛ مثل بوشهر در جنوب. آنها دروازه تمدنی ایران برای کتاب محسوب میشدند. اما بهدلیل جنگها و آشوبهایی که از دوران مغول حادث شد، بسیاری از این میراث فرهنگی و مکتوب آسیب دیدهاند و فراز و فرودهای روزگار، آنها را از بین برده و هماینک تنها نشانههایی از آنها در کتابخانهها و موزههای جهان باقی مانده است.
در اردبیل از دوران مشروطیت، آثار چاپ و نشر باقی مانده که خود گواه این مطلب است که آنجا خیلی زود صاحب چاپخانه شدهاست. چاپخانه و نشرِ کتاب نیز در اردبیل پیشینهای بس طولانی دارد، کتابخانه اردبیل جایگاه و پایگاه خوشنویسی و کتابت بوده و بسیاری از آن آثار اکنون زینتبخش موزهها شدهاست.
استعدادهای فرهیختگان اردبیلی و نقش تأثیرگذار آنها هم در این شهر و هم در کل ایران موردنظر همه بودهاست. در حوزههای علمیه هم شاهدیم که بسیاری از علمای تراز اول از آن خطّه هستند؛ در دانشگاه نیز بزرگان مستعدی داریم که زاد و بوم آنها اردبیل بوده است.
وقتی بانک اطلاعات خانه کتاب را جستوجو میکنیم، تعداد زیادی اثر مکتوب میبینیم که توسط ادیبان اردبیلی نوشته شده است. مَخلَص کلام اینکه آذربایجان همیشه زادگاه ادیبانی تراز اول بوده است. امیدوارم مردم ایرانزمین و این منطقه و بهویژه نوجوانان و جوانان جویای دانایی و آگاهی از خرمن دانش آنها خوشهچینی و به قلههای رفیع معرفت صعود کنند.