بانوی آهنین روی کاغذ

آرش نهاوندی _‌روزنامه‌نگار

 چارلز مور (سردبیر پیشین دیلی‌تلگراف) نگارنده کتاب زندگینامه مارگارت تاچر، نخست‌وزیر پیشین بریتانیا با عنوان «خود او به تنهایی» سومین جلد از این زندگینامه را در ماه‌های اخیر به پایان رسانده است. به نوشته نیشن، سومین جلد کتاب زندگینامه تاچر سال‌های 1987 تا 2013 یعنی زمان درگذشت وی را در بر می‌گیرد. در این جلد درباره سومین دوره نخست‌وزیری بانوی آهنین و سال‌های پس از آن وقایع‌نگاری شده است. در دو، سه‌ماه اخیر کتاب «خود او به تنهایی» به‌دلیل اهمیت شخصیت تاچر در تاریخ سیاسی بریتانیا، موضوع بحث و جدل منتقدان در این کشور بوده است.

پیتر استوتارد، منتقدی که در سال2015 جلد دوم کتاب «خود او به‌تنهایی» را بررسی کرده بود، درباره مجموعه 2 جلد این کتاب که تا آن زمان انتشار یافته، نوشته بود: این کتاب، رسمی‌ترین زندگینامه‌ای است که تا‌کنون به نگارش در آمده است. مارگارت تاچر در زمان حیات خود با شرط اینکه او نسخه دست‌نویس این کتاب را نخواهد خواند و همچنین این کتاب پس از مرگ وی باید منتشر شود، با نگارش زندگینامه خود توسط چارلز مور، سردبیر سابق دیلی تلگراف موافقت کرده بود.
2 جلد اول این کتاب که چارلز مور در آن‌ به وقایع دوران ظهور و بروز تاچر و اوج‌گیری وی تا بالاترین جایگاه سیاسی بریتانیا پرداخته، بسیار تأثیر‌گذار بود اما در سومین جلد از این کتاب به دوران افول سیاسی وی پرداخته شده است.
ربع قرن آخر حیات تاچر تاریک‌تر و غمناک‌تر از سایر مقاطع زندگی وی در سومین جلد کتاب «خود او به تنهایی» توصیف شده است. در واقع شخصیت تاچر در سومین جلد این کتاب ابعاد یک شخصیت نمایشنامه‌های شکسپیر را یافته است. در جلد سوم این کتاب، تاچر به عنوان فردی که سابق بر این مسلط به اوضاع بین‌المللی بوده و با غرور، عزم راسخ و اعتمادبه‌نفس بر رقبای خود پیروز می‌شده و قدرت او در افواه عموم مثال زدنی بوده در دوران افول خود و در حالی که از ضعف شدیدی هم از نظر سیاسی (کنار گذاشتن  وی از رهبری حزب محافظه کار) و هم از نظر جسمانی رنج می‌برده  نشان داده می‌شود. با نادیده‌گرفتن گرد و خاک ناشی از نبرد داخلی بر سر قدرت مردم می‌خواهند یک سری کارهای بزرگی را که در زمان تاچر انجام شده نیز در این اثر ببینند. آنها می‌خواهند درباره سیاست آزاد‌سازی‌ اقتصادی دوران تاچر، دفاع سر‌سختانه وی از تمدن غربی و طبیعت قدرت زنانه وی بیشتر بدانند. مخاطبان کمتر می‌خواهند راجع به مسائل ناراحت‌کننده‌ای بدانند که از زاویه‌ای نزدیک می‌توان به آن پرداخت .
به باور برخی از منتقدان، چارلز مور در جلد سوم کتاب زندگینامه تاچر به‌طور دقیق به روابط سیاسی میان تاچر و همتایان وی نظیر رونالد ریگان و میخائیل گورباچف در سال‌های منتهی به فروپاشی بلوک شرق و اتحاد شوروی پرداخته است. از دیگر سو، نویسنده کتاب «خود او به تنهایی» به‌طور ویژه نیز به بالا گرفتن تنش‌های سیاسی در بریتانیا در سال‌های آخر دوران زمامداری تاچر پرداخته است.