امیدیها در پی ساماندهی یارانهها، ولاییها میداندار نارضایتیها
تقابل دوفوریتیها در بهارستان
فرزانه آئینی _ خبرنگار
مجلسیها امروز نشست ویژهای دارند، بررسی اعتراضات مردم به افزایش نرخ بنزین از یکسو و نادیده گرفتن شأن و جایگاه مجلس در مصوب شدن این تصمیم توسط سران قوا از سوی دیگر، 2 فاکتوری است که نشست امروز بهارستان را متفاوت کرده است.
فرقی نمیکند که نمایندگان چه خاستگاه سیاسی دارند و وابسته به کدام جریان سیاسی در کشور هستند، اعتراض آنها به نادیده گرفتن جایگاه نمایندگیشان بهرغم شعار «در رأس امور بودن مجلس» و اعتراضات اجتماعی 2روز اخیر مردم چنان کام آنها را تلخ کرده که قرار است صبح امروز در نشستی غیرعلنی و غیررسمی ابعاد این 2 اقدام شوکآفرین را بررسی کنند.
البته واکنش مجلس به خبر افزایش نرخ بنزین و اعتراضات سراسری مردم به این تصمیم و تبعات اقتصادی آن محدود به سخنان بیپردهشان در نشست غیرعلنی نخواهد شد و قرار است امروز، 2طرح فوریتی در صحن مجلس به رأی گذاشته شود که لغو مصوبه سران قوا در مورد افزایش قیمت بنزین را نشانه گرفته است؛ 2طرحی که در 2قطب سیاسی مجلس یعنی فراکسیون امید و فراکسیون اصولگرایان ولایی بهصورت جداگانه اما با هدفی مشترک در حال تدوین است. طرح امیدیها را شاخصترین چهره حقوقی آنها یعنی محمدجواد فتحی براساس ساماندهی یارانههای پنهان تدوین میکند و طرح ولاییها را پرهیاهوترین نماینده این جریان یعنی مجتبی ذوالنوری، نماینده قم و رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مینویسد؛ ذوالنوری همان نمایندهایاست که هفته پیش با انتشار بیانیه رئیسجمهوری را به تقابل با رهبری متهم کرده بود و در دفاع از آن به همشهری گفت تا روحانی را به زیر نکشد وجدانش راحت نخواهد شد. شاید بهانه نگارش 2طرح فوریتی مذکور شنیدن صدای معترضان باشد اما دامنه طرح این فوریتها یکسان نیست. اگر عزم امیدیها شنیدن مردم برای حفظ امید و اعتمادشان به نظام است که گریزگاهی برای آینده سیاسیشان خواهد بود اما طرح پایداریها بهانهای برای تاختن بر عملکرد دولت و حامیان آن در مجلس است. آنها عزمشان مقصر نشان دادن دولت در اتخاذ این تصمیم است؛ در حالی که این تصمیم محصول نشست سران 3قوه در شورای اقتصادی است؛ شورایی که تصمیماتش بدون مقدمهچینی و هماهنگی با دیگر نهادها اتخاذ میشود و نیازی به همراهی مجلس و شورای نگهبان یا مجمع تشخیص مصلحت نظام ندارد.
امید در پی چیست؟
هرچند هنوز شاکله طرح دوفوریتی امید برای لغو مصوبه افزایش قیمت بنزین نهایی نشده و قرار است متن نهایی را در نشست ساعت 6 و 45دقیقه صبح به رأی اعضایش بگذارد اما عزم امید در تدوین این طرح که احتمالا با قید 2فوریت به رأی مجلس گذاشته خواهد شد در پی جبران کسر بودجه دولت در قالب ساماندهی یارانههای پنهان است که رقم آن به 1085هزار میلیارد تومان میرسد. 1085هزار میلیارد تومان از رقم 1398هزارمیلیارد تومان یارانهای که در کشور پرداخت میشود. (محل اختصاص یارانهها در جدول مشخص شده است. این جدول محصول گزارش عبدالرضا مصری، نایبرئیس مجلس به نمایندگان در نشست غیرعلنی 20مهرماه98 مجلس شورای اسلامی است.) قاسم میرزایینکو، نماینده دماوند و فیروزکوه و عضو فراکسیون امید با بیان اینکه ساماندهی یارانهها مهمترین گام در جبران کسری بودجه دولت است به همشهری، گفت: اهمیت ساماندهی یارانهها در نظام مالی کشور به این دلیل است که این رقم – 1398هزارمیلیارد تومان برابر است با 3برابر بودجه عمومی کشور یا 14برابر رقم حقوق و مزایای کارکنان دولت، یا 21برابر اعتبار تملک دارایی و سرمایهای و 9برابر سهم بودجه عمومی از نفت. این رقمی است که بهراحتی نمیتوان از کنار آن گذشت و با نادیده گرفتن آن برای رفع کاستیهای بودجهای به سمتی رفت که فشار معیشتی و اقتصادی را به توده مردم تحمیل میکند.
میرزایینکو با بیان اینکه اعتراضات مردم و گلایههای آنها به نمایندگان از افزایش نرخ بنزین موضوعی نیست که بهراحتی بتوان از کنار آن گذشت در گفتوگو با همشهری ادامه داد: در نشست 20مهرماه98 که مجلس در جلسهای غیرعلنی بحث حذف یارانه بنزین را مورد بررسی قرار داد موضوعات مهمی مطرح شد که مهمترین آن وضعیت بد اقتصادی مردم و عدمتحمل شوک جدید به بازار از سوی آنها بود که همه نمایندگان بر آن تأکید داشتند.
وی افزود: اوضاع بد معیشتی مردم و نامناسب بودن شرایط برای افزایش قیمتها موضوعی بود که مجلس با تأکید بر آن در همان نشست به هر 3 پیشنهادی که برای افزایش قیمت بنزین مطرح شد، رأی منفی داد.
نماینده دماوند ادامه داد: در این نشست افزایش قیمت بنزین به 2هزار و 500تومان و تکنرخی شدن آن، افزایش قیمت بنزین به قیمت تکنرخی 1500تومان و افزایش قیمت بنزین به 2هزار و500تومان و دادن 60لیتر بنزین 1500تومانی سهمیهای از سوی علی لاریجانی مطرح شد و به رأی استمزاجی مجلس گذاشته شد اما اکثریت مجلس هر 3 پیشنهاد را قاطعانه رد کرد.
وی با بیان اینکه با تعیین قیمت 3هزار تومانی بنزین مجلس کاملا شوکه شد، ادامه داد: اصلا بحث بنزین 3هزارتومانی برای مجلس مطرح نشد چه برسد به اینکه به رأی برسد.
هرچند امید در تلاش است با ساماندهی یارانهها اوضاع را به نفع شرایط اقتصادی مردم کنترل کند اما نارضایتی مردم از افزایش قیمت بنزین فرصت مناسبی برای جریان مقابل آن یعنی ولاییها در مجلس است که از آب گلآلود نارضایتی مردم ماهی انتخاباتیشان را صید کنند و در آستانه انتخابات با همنوایی با مردم در راستای تصمیمی که محصول اجماع سران قوا بوده افزایش نرخ بنزین و تبعات آن را به پای دولت و حامیانش در مجلس بنویسند و با میدانداری نارضایتیهای بروزیافته، خود را ناجی مردم معرفی کنند.
تقابل این 2 دیدگاه در نشست امروز بهارستان هرچند ظاهری یکسان خواهد داشت اما 2 جهت متفاوت را پیگیری میکند که نتیجهاش تفاوت 180درجهای با هم خواهد داشت.