یادداشتهای چسبناک دوستداشتنی!
ماجرای اختراع برگههای یادداشتهای چسبدار که در عین سادگی، تأثیرگذار بوده و هنوز هم با وجود فناوریهای جدید خیلیها از آنها استفاده میکنند
برخی اختراعها با اینکه بسیار ساده بودهاند اما در عین حال تأثیرگذاری بسیار زیادی داشتهاند و حتی در برخی موارد، ثروت انبوهی را نصیب مخترعشان کردهاند. یکی از این اختراعها، برگههای یادداشت چسبدار هستند که بهوسیله اسپنسر فرگوسن سیلور، دانشمند آمریکایی که در شرکت 3M کار میکرد، ابداع شد؛ ابتکاری ساده که البته کاربرد فراوانی پیدا کرد.
استارت برای کسب موفقیت
اسپنسر سیلور در روز 6فوریه سال1941در سنآنتونیو تگزاس بهدنیا آمد. او مدرک کارشناسیاش در رشته شیمی را در سال1962و در دانشگاه آریزونا گرفت و در نهایت در سال1966موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته شیمی ارگانیک از دانشگاه کلرادو شد. او پس از آن بهعنوان شیمیدانارشد شرکت 3M مشغول بهکار شد.
اختراع یک چسب عجیب
دکتر سیلور اهداف بزرگی در سر داشت و به این میاندیشید که کاری نو انجام دهد. در شرکت 3M شعار کاریاش این بود که درحال حاضر ما میخواهیم چسبی قویتر را اختراع کنیم. البته او خلاف این شعار را عمل کرد و چسبی ضعیفتر ساخت که انقلابی را در دنیای لوازمالتحریر بهپا کرد. ماجرا از این قرار بود که در سال1968، سیلور یک چسب باکیفیت، اما کمتوان را در آزمایشگاه شرکت درست کرد که ویژگیهای خاصی داشت. این چسب آنقدر قوی بود که تکههای کاغذ را بهیکدیگر بچسباند اما آنقدر ضعیف بود که میشد، کاغذ را بدون آنکه پاره شود، از سطح کاغذ دیگر جدا کرد. نکته جالب اینجا بود که این چسب قدرت استفاده چندباره را نیز داشت و میشد، بارها و بارها مورد استفاده قرار بگیرد. این چسب در سال1972گواهی ثبت اختراع دریافت کرد و در ابتدا بهعنوان اسپری تولید و به بازار عرضه شد.
همایش الهامبخش
به گزارش همشهری، در سال1974، آرتور فرای، مخترع معروف در همایش خواص چسب که توسط اسپنسر سیلور و شرکت 3M برگزار شده بود، حضور پیدا کرد. در اینجا بود که آرتور فکری به ذهنش خطور کرد که براساس آن میشد، کاغذها و یادداشتها را از نوعی ازهمگسستگی نجات داد. فرای با استفاده از چسب سیلور، بوکمارکها را توسعه داد، بدون آنکه مایع چسب از آنها چکه کند.
این چسب باعث شده بود که فرای کاغذ یادداشتهای کوچک را خیلی راحت بر سطح یک کتاب بچسباند و هر وقت که خواست آن را بدون آسیبزدن به کتاب جدا کند. تلاشهای سیلور و فرای منجر به این شد که در سال1977، برگههای یادداشتهای چسبدار با نام Post ‘n Peel ساخته شد و در 4شهر آمریکا به فروش رسید. از 6نوامبر سال1980به بعد نیز این برگهها با نام Post-it Notes در سراسر آمریکا عرضه شد.
این محصول بلافاصله مورد استقبال گستردهای قرار گرفت و خیلی سریع سر از نقاط مختلف جهان درآورد. در ادامه حق انحصار تولید این محصول در دهه1990برداشته شد و شرکتهای دیگر نیز به تولید برگههای یادداشت چسبدار روآوردند.
درآمد میلیاردی
شرکت 3M کل این محصول را در کارخانهاش در شهر سینتیا در ایالت کنتاکی تولید میکرد و بابت فروش آنها، درآمدی میلیاردی داشت. آرتور فرای به اختراعشان لقب ویروس داد؛ چراکه برگههای یادداشتهای چسبدار همهجا دیده میشدند. سیلور هم در مورد آن گفت: «مثل بسیاری از اختراعها، این هم محصولی بود که کسی فکر نمیکرد نیازی به آن داشته باشد، اما وقتی استفاده کردند، متوجه شدند که نیاز داشتهاند.» شرکت 3M و مبتکران این طرح، توانستند ثروت کلانی را بابت فروش Post-it Notes بهدست بیاورند.
دوران بازنشستگی
سیلور در سال1996بازنشسته شد. او تا آن زمان برای شرکت 3M کار میکرد و نامش در 20گواهی ثبت اختراع وجود دارد. او جوایز و تقدیرنامههای بسیاری را در طول دوران کارش دریافت کرد. در سال1998، جامعه شیمی آمریکا او را بهخاطر اختراعهای مهمش مورد تقدیر قرار داد. نام سیلور نیز در سال2010وارد تالار مشاهیر مخترعان ملی شد.
چسب خاص
سیلور در سال1968چسبی باکیفیت اما کمتوان درست کرد که ویژگیهای خاصی داشت. این چسب آنقدر قوی بود که تکههای کاغذ را بهیکدیگر بچسباند اما آنقدر ضعیف بود که میشد کاغذ را بدون آنکه پاره شود، از سطح کاغذ دیگر جدا کرد