فرصت تاریخی برای اهالی فرهنگ و هنر

مسعود هوشمند رضوی _ ‌روزنامه‌نگار

با تصویب‌نامه روز یکشنبه هیأت دولت، پدیدآورندگان آثار فرهنگی و هنری شامل هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران می‌توانند سندیکای کارگری(انجمن صنفی) سراسری تشکیل دهند. اگر چه تشکل‌های کارگری و کارفرمایی برای روزنامه‌نگاران و برخی حوزه‌های فرهنگی و هنری موضوعی شناخته شده است، اما این بستر قانونی برای نخستین بار در تاریخ ایران برای همه هنرمندان در همه گرایش‌ها و حوزه‌ها فراهم و فعالیت‌های آنان به‌عنوان «کار» به رسمیت شناخته شده است. پیش‌تر به‌دلیل حاکم بودن نگاه سلیقه‌ای به روابط کار در بخش فرهنگ و هنر و نبود درک تخصصی از ماهیت حرفه‌های فرهنگی و هنری، فعالان این بخش با بی‌مهری نهادهای مسئول، خدمات‌رسان و حمایتی روبه‌رو بوده و در بلاتکلیفی به‌سر می‌بردند، اما این مصوبه می‌تواند فصل جدیدی را در این حوزه رقم زده و روابط کار در بخش فرهنگ و هنر را در چارچوب قانون کار و تامین اجتماعی و نیز مذاکرات و پیمان‌های دسته جمعی کار ساماندهی کند. از سویی بسیاری از انجمن‌ها و تشکل‌های موجود در این حوزه، فاقد بستر قانونی و استاندارد جهت فعالیت‌های صنفی و غیرقابل شناسایی از سوی سازمان‌های رسمی بین‌المللی هستند و به همین دلیل نمی‌توانند در حیطه تنظیم روابط کارنقش‌آفرینی کنند.

صرف‌نظر از اهمیت این رخداد تاریخی و منافعی که برای مخاطبان و مشمولان این تصویب‌‌نامه به‌دنبال دارد، سازوکار و نحوه شکل‌گیری این تصمیم تاریخ‌ساز است که می‌تواند الگویی برای سایر تشکل‌ها بوده و درس‌های زیادی برای فعالان‌مدنی داشته باشد.
این تصویب‌نامه حاصل همفکری نمایندگان ۱۴ تشکل و انجمن فرهنگی و هنری است که برای نخستین بار برای تحقق یک هدف مشترک دور هم جمع شدند و بیش از یک‌سال در ده‌ها جلسه عمومی و کارشناسی حضور یافته و مسائل و مشکلات مبتلابه هنرمندان را به‌صورت ریشه‌ای مورد بررسی قرار دادند. خروجی این نشست‌ها، پیش‌نویس تصویب‌نامه‌ای بود که با حمایت قاطع 2 وزیر اصلاح‌طلب، در هیأت دولت به تصویب رسید و به موجب آن برای نخستین‌بار در تاریخ ایران، هنرمندان ایرانی همانند سایر کشورهای جهان می‌توانند انجمن صنفی، کانون سراسری و از همه مهم‌تر «کانون فراگیر» تشکیل دهند.

طبق این مدل، پس از تاسیس تشکل‌های رسمی موضوع این تصویب‌نامه که قابل شناسایی در مراجع داخلی و بین‌المللی ازجمله سازمان بین‌المللی کار هستند، مسائل و مشکلات درون‌صنفی در هر حوزه هنری و فرهنگی در سطح انجمن‌های صنفی حل و فصل خواهد شد. سپس حوزه‌های هنری همگن، تشکیل یک کانون سراسری خواهند داد که در این کانون نیازها و منافع مشترک آنان پیگیری می‌شود و اما کانون فراگیر فرهنگ و هنر و رسانه یک تشکل مستقل و فراگیر خواهد بود که عصاره همه صنوف فرهنگی و هنری را در خود جمع کرده و برای مسائل ملی و کلان صنوف فرهنگی و هنری در همه گرایش‌ها اتخاذ تصمیم خواهد کرد.

«امنیت شغلی پایدار» یکی از بزرگ‌ترین نیازهای جامعه فرهنگی و هنری کشور است که این تصویب‌نامه و به تبع آن انجمن‌های صنفی حوزه فرهنگ و هنر می‌توانند، تحقق آن را دنبال کنند. حسن نیت دولت به‌ویژه حمایت قاطع و ستودنی 2 وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز پیگیری‌های فشرده و قابل ملاحظه مشاوران وزرای مذکور آقایان علی‌اصغر سیدآبادی و دکتر فیاض زاهد همواره بر تارک جامعه فرهنگ و هنر ایران خودنمایی خواهد کرد. اکنون این فرصت تاریخی فراهم آمده تا هنرمندان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران در قالب یک پیکره واحد شعارها و آرمان‌های دیرینه خود را محقق سازند و بدیهی است این هدف بدون تلاش هدفمند و اتحاد استراتژیک بین اعضای این پیکره به نتیجه نخواهد رسید.