آیین چراغ را به یاد آریم

علی‌اکبر قاضی‌زاده
مدرس روزنامه‌نگاری و مترجم

دکتر سیدحسین فاطمی هم در زمان حیات و هم پس از اعدام و شهادتش مظلوم بوده است. چه بسیار کسانی که بسیار کوچک‌تر و کمتر از این مرد شجاع بودند و آوازه‌ای بلندتر از او یافته‌اند. فاطمی در عمر کوتاهش خدمات فراوانی داشت. از عوامل تأثیرگذار در ملی‌شدن صنعت نفت بود. کسانی که فاطمی و افکارش را به‌خوبی شناخته‌اند، او را در زمره افرادی می‌دانند که کوشید و کشته شد تا ما زندگی راحت‌تری داشته باشیم.
 فاطمی پس از دستگیری رنج فراوان دید. از همان اولین لحظات پس از گرفتارشدن به او توهین کردند و ناسزا گفتند. تیمور بختیار سیلی محکمی به گوشش نواخت، چنانکه تعادلش از دست رفت و از پشت نقش بر زمین شد. در حالی که از توطئه اول رنجور و بیمار بود، در حال عزیمت به جلسه بازجویی مورد حمله اوباش و دار و دسته شعبان بی‌مخ قرار گرفت  و اگر خواهرش خود را سپر بلا نمی‌کرد همان‌جا جان می‌باخت. در حمله اراذل به او، هم او و هم خواهرش ضربات متعدد چاقو خوردند. فاطمی روی برانکارد و با تن تبدار و بیمار به جوخه آتش سپرده شد. اما اکنون و سال‌ها پس از این واقعه جامعه خبری، نویسندگان و پژوهشگران تاریخ خوب است به یاد آورند که آیین چراغ خامشی نیست و به وظیفه اصلی خود یعنی تنویر افکار بیش از پیش عمل کنند.
ناشناخته ماندن فاطمی و امثال او کم‌کاری اهالی فرهنگ را نشان می‌دهد. چنانکه اشاره کردم فاطمی در زمره کسانی است که برای بهتر ‌زیستن من و شما جان باخت، برای اعتلای ایران و نام آن جنگید و برای کوتاه‌شدن دست اجانب از منابع ملی ما مورد دشمنی و ستم بی‌سابقه قرار گرفت.
فاطمی برای ایران و ایرانی سنگ‌تمام گذاشت و فراموشی شایسته بزرگمردی چون او نیست.