می‌خواهم زنده بمانم

زهرا رستگار مقدم_روزنامه نگار

سال 1349 آرامستان بهشت‌زهرا(س) در جنوب تهران ساخته شد و شهردار وقت از مردم خواست اموات خود را آنجا دفن کنند. آن زمان بهشت‌زهرا زمین لم‌یزرع 314 هکتاری بود که مردم تمایلی به دفن اموات خود در آن نداشتند. شاید آن زمان کسی فکرش را هم نمی‌کرد این زمین بیش از 200 هکتار توسعه پیدا کند و کار به جایی برسد که قبور سه‌طبقه شوند. به‌طور میانگین سازمان بهشت زهرا روزانه بین 150تا 200متوفی و سالانه بیش از 50هزار نفر از متوفیان تهران را پذیرش می‌کند. از این تعداد 22هزار نفر از سیستم قبر رایگان استفاده می‌کنند. با توجه به اینکه بهشت زهرا از سازمان‌های خودگردان و مستقل شهرداری تهران محسوب می‌شود، خدمت‌رسانی نیز در این سازمان مستمر، بی‌وقفه و تعطیلی است. این سازمان از سال 1373 هیچ‌گونه بودجه‌ای دریافت نکرده و نرخ خدمات آن از سال1390 تا امروز تقریبا ثابت بوده است. اما هزینه‌های مرگ‌ومیر در تهران چقدر است؟ 

هزینه حمل‌ونقل و تغسیل
بستگی دارد عزیز شما در خانه دعوت حق را لبیک گفته باشد یا در بیمارستان، امید از این دنیای فانی قطع کرده باشد. دلیل آن هم این نکته است که برای خروج بیمارتان از بیمارستان باید هزینه‌های درمانی را تسویه کنید و برای خارج کردن او از خانه باید گواهی فوت صادر شود. چنانچه فردی در خانه فوت شود هزینه پزشک برای صدور گواهی فوت 300هزار تومان است و حمل اجساد در تهران به پزشکی قانونی 200هزار تومان خواهد بود. البته همین قیمت‌ نیز بالا و پایین می‌شود. مثلا آمبولانس خصوصی تک نفره 280هزار تومان و آمبولانس عمومی 4نفره 180هزار تومان است. آمبولانس عمومی کودک نیز 90هزار تومان و آمبولانس شهرستان به ازای هر کیلومتر 15هزار تومان. در این بین زمانی که آمبولانس به غسالخانه می‌رسد، خدمات این بخش شروع خواهد شد. مثلا تغسیل بزرگسالان 75هزار تومان و شست‌وشوی کودکان 35هزار تومان خواهد بود. بسته‌بندی متوفی بزرگسال در تهران با تابوت 150هزار تومان و کودکان 100هزار تومان است. بسته‌بندی متوفی برای فرودگاه نیز در بزرگسالان 250هزار و کودکان یکصد هزار تومان است.

خرید قبر
قیمت هر طبقه قبر در قطعاتی که تا 70درصد ظرفیت دارند در طبقه زیرین رایگان است و در طبقات فوقانی آن به ازای هر طبقه 100هزار تومان درصورت تصویب سازمان سوبسید پرداخت می‌شود. برای این قبور هزینه 5میلیون تومانی پیشنهاد می‌شود و هزینه هر طبقه قبر در قبور خالی فازهای یک و دو 5میلیون تومان پیشنهاد می‌شود.

  سقف خرید قبر در تهران آنگونه که سازمان بهشت‌زهرا می‌گوید «16میلیون تومان» نیست، بلکه اعداد و ارقام نجومی است. برای داشتن قبری خوب و مناسب، با امکانات کامل، نزدیک به مترو و دارای محیط سرسبز، دست‌کم باید 150تا 200میلیون تومان هزینه کنید. در اپلیکیشن‌های خرید و فروش آنلاین قیمت قبر از 40میلیون تا 4میلیارد تومان ثبت شده است. دلایل گرانی قبرها عبارتند از: همجواری با غسالخانه و بخش اداری، نایاب‌بودن، قدیمی‌بودن، برخورداری از فضای سبز، سر نبش‌بودن، دسترسی به ورودی‌های اصلی، همجواری با مترو، نزدیکی به انشعابات آب و برق، دکه تنقلات، گلفروشی و... .

قیمت سنگ قبر
سنگ‌هایی با استحکام بالا و مقاومت در برابر شرایط محیطی و فرسایش مورد استقبال قرار می‌گیرند که از این بین می‌توان از سنگ گرانیت، مرمر و کوارتزیت نام برد که محبوبیت بیشتری دارند. هرچند انتخاب سنگ‌های مصنوعی و به‌خصوص برزیلی هم در صنعت سنگ قبر رایج شده است. اما قیمت گرانیت، مرمر، پلاک و مرمریت بیشتری از سایر سنگ‌ها از 2میلیون تا 30‌میلیون تومان است. سنگ قبرهایی هم که از نوع کوارتزیت، گابرو، تراولتن و دیوریت هستند، جز انواع سنگ قبرهای ارزان‌قیمت محسوب می‌شوند. قیمت این سنگ‌ها از ۲۰۰ هزار تومان شروع و تا حدود ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان می‌رسد.

قیمت مقبره‌ در بهشت‌زهرا(س)
مقبره‌های قدیمی گران‌‌ترین مقبره‌ها به شمار می‌روند چون سازه آنها بهتر از مقبره‌های جدید است، قیمت‌شان از 1.5 میلیارد تومان شروع می‌شود و به 5میلیارد تومان هم می‌رسد. اما مقبره‌های جدید 800میلیون تومان به فروش می‌رسند.


  هزینه‌های رایج در مراسم تدفین را اگر بخواهیم اجمالی نگاهی بیندازیم باید به هزینه‌ها پذیرایی در منزل شامل؛ پک‌های میوه، خرید ظروف یک‌بار مصرف و دستمال کاغذی، هزینه مسجد برای مراسم ختم در سوم، هفتم و چهلم با مداحی و سخنرانی، خرید یا تهیه خرما و حلوا، تاج گل، اعلامیه و پارچه سیاه، غذای میهمانان ،چای و... اشاره کرد که همین  هزینه‌ها بنا به نوع برگزاری به هزینه هر طبقه اضافه خواهد شد.

نکته
کمک هزینه‌ای که تامین اجتماعی به خانواده متوفی پرداخت می‌کند مبلغ ثابتی است. کمک هزینه کفن و دفن تأمین اجتماعی، شامل مخارج مرتبط با کفن و دفن بیمه شده، به خانواده او داده می‌شود. براساس قانون کار و تأمین اجتماعی، حمایت‌ها و مزایای پرداختی که با دریافت مدارک لازم برای دریافت هزینه کفن و دفن به بازماندگان داده می‌شود شامل هزینه‌های پرداختی کفن و دفن، پرداخت حق سنوات توسط کارفرما به خانواده فرد فوت شده، پرداخت ریالی معادل مرخصی‌های استفاده نشده است. این کمک هزینه پس از مراحل کفن و دفن متوفی انجام می‌شود. لازم به ذکر است که این مبلغ کمک هزینه خرج کفن و دفن؛ معادل حداقل دستمزد ماهانه سال فوت است و این رقم حتی اگر نخواهیم هزینه مراسم را حساب کنیم، با احتساب هزینه‌های اجباری کفن و دفن، حتی نصف هزینه‌ها را هم پوشش نمی‌دهد. پرداخت این هزینه‌ برای خانواده‌هایی که وضعیت مالی متوسط یا رو به پایین دارند سخت است.