صلح افغانستان، بر مدار شرق

حدود 2‌ماه پس از شکست مذاکرات طالبان و آمریکا، اکنون این چینی‌ها هستند که وارد معرکه افغانستان شده‌اند تا شاید بتوانند به 18سال درگیری در این کشور پایان دهند.
دولت چین از طالبان و دولت افغانستان دعوت کرده تا نمایندگان خود را برای شرکت در یک نشست بین‌الافغانی برای مذاکره بر سر صلح راهی پکن کنند. شبکه تلویزیونی الجزیره دیروز به نقل از سهیل شاهین، سخنگوی طالبان در قطر، تأیید کرد که رهبران طالبان پذیرفته‌اند در این نشست که سه‌شنبه و چهارشنبه هفته آینده برگزار می‌شود شرکت کنند. به گفته سخنگوی طالبان، موافقت این گروه برای شرکت در مذاکرات صلح در چین پس از دیدار سفیر این کشور در قطر با ملاعبدالغنی برادر، معاون سیاسی طالبان و رئیس دفتر این گروه در دوحه اعلام شده است. پیش از این البته عبدالغنی برادر و هیأت همراه 2بار به چین سفر کرده‌اند. چینی‌ها یک‌بار در بهار و بار دیگر در تابستان میزبان هیأت طالبان بوده‌اند. نمایندگان طالبان، همزمان به ایران و روسیه نیز سفر کرده بودند.
وزارت امور صلح افغانستان نیز با انتشار بیانیه‌ای ضمن استقبال از این نشست اعلام کرده که در حال مذاکره با دولت چین بر سر جزئیات گفت‌وگوهاست. دولت افغانستان باید فهرست هیأت اعزامی به چین را به دولت این کشور اعلام کند و گفته می‌شود که هنوز این فهرست نهایی نشده است.
گروه طالبان دولت مرکزی افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسد و اعلام کرده حاضر نیست با دولت در مورد صلح مذاکره کند. طالبان اصرار دارد که افراد شرکت‌کننده در گفت‌وگوها نه از سوی دولت، بلکه از سوی گروه و جریان سیاسی خود در نشست‌ها حاضر شوند. حدود 3‌ماه پیش، با میانجیگری قطر و آلمان نشست مشابهی با حضور 60نفر از شخصیت‌های سیاسی، اجتماعی و فعالان مدنی افغان و نمایندگان طالبان در دوحه قطر برگزار شد. تاکنون چند نشست دیگر نیز در روسیه برگزار شده است. در این نشست‌ها شماری از مقام‌های دولتی در سطوح میانی حضور داشته‌اند.
برگزاری مذاکرات صلح افغانستان در چین، در شرایطی مطرح می‌شود که قرار بود آمریکا و طالبان پس از امضای یک توافق جامع، زمینه را برای برگزاری نشستی با حضور نمایندگان طالبان و احزاب سیاسی افغان در پایتخت نروژ فراهم کنند. با توقف ناگهانی مذاکرات آمریکا و طالبان، این طرح نیز خودبه‌خود ملغی شد. دو طرف طی 11‌ماه 9دور مذاکره با یکدیگر داشتند اما در نهایت، هم مذاکرات و هم توافق‌های صورت‌گرفته با دستور دونالد ترامپ، بی‌نتیجه ماند. ترامپ کشته شدن یک سرباز آمریکایی در حمله طالبان را دلیل تصمیم خود عنوان کرد اما رسانه‌های آمریکایی گزارش دادند مخالفت رهبران طالبان برای سفر به خاک آمریکا، دلیل اصلی این تصمیم بوده است. گفته می‌شود ترامپ خواستار حضور همزمان رهبران طالبان و رئیس‌جمهور افغانستان در کمپ ‌دیوید بوده تا در آنجا و با حضور او توافقنامه صلح افغانستان به امضا برسد؛ خواسته‌ای که با مخالفت طالبان روبه‌رو شده است. رهبران طالبان همچنین خواستار حضور روسیه، چین و دولت قطر در امضای توافقنامه صلح، در جایی خارج از خاک آمریکا بودند.
طبق توافق انجام‌شده میان طالبان و آمریکا، قرار بود 14هزار نیروی آمریکایی مستقر در افغانستان طبق یک جدول زمانی 14‌ماهه خاک این کشور را ترک کنند. طالبان در مقابل متعهد می‌شد حملات خود به نیروهای آمریکایی را متوقف کند و مانع انجام حمله از خاک افغانستان علیه منافع آمریکا شود.


مکث
استعفای وزیر خارجه افغانستان



وزیر خارجه افغانستان دیروز با انتشار نامه‌ای ‌از سمت خود در دولت وحدت ملی استعفا داد. صلاح‌الدین ربانی که در انتخابات ریاست‌جمهوری از عبدالله‌عبدالله در مقابل اشرف‌غنی حمایت کرده بود، در نامه خود «ایجاد ‌ساختارهای موازی و به حاشیه راندن نهادهای اساسی حکومت» را دلیل استعفایش اعلام کرده است. ربانی که طی 5سال گذشته هدایت وزارت امورخارجه افغانستان را در دست داشته، به «فضای نامطلوب کار» در دولت اشرف‌غنی نیز اشاره کرده و دلیل ماندنش در این سمت را تعهد به مردم دانسته است. استعفای ربانی از دولت غنی، آخرین حلقه از زنجیره اختلافاتی است که دولت افغانستان طی 5سال گذشته درگیر آن بوده است. پیش از این، ماجرای برکناری سخنگوی وزارت امورخارجه از سوی اشرف غنی و بازگرداندن او به‌کار از سوی عبدالله‌عبدالله خبرساز شده بود. پیش از آن، در جریان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل، مسئولان وزارت خارجه ضمن اعتراض به دفتر ریاست‌جمهوری اعلام کردند که از ترکیب هیأت اعزامی افغانستان به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی مطلع نبوده‌اند و به همین دلیل این کشور ضعیف‌ترین حضور را در سازمان ملل داشته است. هیأت افغانستان در نشست امسال مجمع را حمدالله محب، مشاور امنیت ملی اشرف غنی سرپرستی می‌‌کرد. در نشست دیروز جنبش عدم‌تعهد در جمهوری آذربایجان نیز ریاست هیأت افغانستان را حمدالله محب بر عهده داشت؛ درحالی‌که از ایران و دیگر کشورها، وزرای خارجه حضور پیدا کرده بودند. به‌نظر می‌رسد اعزام هیأت افغان به آذربایجان به سرپرستی مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور، آخرین ضربه به جایگاه وزارت خارجه بوده و باعث استعفای ربانی شده است.