
دستورالعملی ساده برای مقاومسازی ساختمانها در برابر زلزله

سطح آمادگی تهران در برابر زلزله افزایش مییابد؛ این مطلبی بود که دیروز در نشست تخصصی «تدوین دستورالعمل ساده بهسازی لرزهای نسبی ساختمانهای متداول شهر تهران» از سوی مدیران ایمنی، پیشگیری و مدیریت بحران بیان شد. به گزارش همشهری، زلزله جدیترین بحرانی بهحساب میآید که شهرهای کشور را تهدید میکند. بر همین اساس افزایش تابآوری و آمادگی در برابر این نوع حادثه طبیعی مورد تأکید بوده و هست؛ موضوعی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان لزوما بهمعنای هزینهکردهای بالا نیست و با همکاری شهروندان میتوان به هدف موردنظر دست پیدا کرد. رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران هم صبح دیروز در نشست مذکور گفت که هزینههای مقاومسازی ساختمانها با اجرای دستورالعمل ساده بهسازی لرزهای نسبی ساختمانها کاهش مییابد. به گفته رضا کرمی محمدی، این دستورالعمل میتواند استقبال شهروندان را در پی داشته باشد. رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران روز گذشته با اشاره به تفاوت بهسازی و نوسازی ساختمانها گفت: «در بهسازی تلاش میشود تا نقاط ضعف ساختمانها با هزینه کمتر و سرعت بیشتر برطرف شود. در این دستورالعمل صرفا با اجرای تمهیدات کم هزینه، ساده و کارآمد میتوان تاحد قابل توجهی از تخریب کامل ساختمانهای متداول شهر تهران در هنگام وقوع زلزله جلوگیری کرد و به نوعی بدون هزینههای سنگین تخریب و نوسازی تا حد زیادی مقاومت این قبیل ساختمانها برای حفظ جان شهروندان افزایش مییابد. در نوسازی اما ساختمان بهطور کامل تخریب شده و از نو ساخته میشود. وقتی بودجه لازم برای نوسازی اختصاص پیدا نکرده است انجام بهسازی اولویت پیدا میکند. البته این یک راهحل مقطعی است برای اینکه اگر در سالهای پیشرو قرار شد زلزلهای رخ بدهد حداقل سقف بر سر مردم خراب نشود؛ البته حتما در طول سالهای متمادی و طولانی این راهحل مناسب نیست.» به گفته او، فقط شهرداری مسئول ساختوساز نیست بلکه یک بخشی از صدور مجوزها دست شهرداری است اما سازمان متولی در این امر نظام مهندسی است.
جایگاه نظام مهندسی و سازمان استاندارد
کرمی محمدی همچنین عنوان کردکه کیفیت مصالح ، سیمان و بتن ساخته و استفاده شده هم دست شهرداری و نظام مهندسی نیست و مسئول آن سازمان استاندارد است. او افزود: «امروزه بتنی که باید به وسیله دستگاه میکسر در ستون ساختمان ریخته شود با بیل و فرغون ریخته میشود و این ساختمان در زمان وقوع زلزله تاب نخواهد داشت.»
نگرانی از امضافروشی
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور -که در نشست تخصصی بهسازی لرزهای نسبی ساختمانهای متداول شهر تهران حضور داشت- از احتمال امضا فروشی و عدمنظارتهای لازم در ساخت و سازها ابراز نگرانی کرد. اسماعیل نجار با بیان اینکه معتقد نیستم که زلزله تهران را با خاک یکسان خواهد کرد، گفت: «نکته اصلی اما به کیفیت ساختوساز برمیگردد. در زمین لرزه کرمانشاه شاهد آن بودیم که ۲ بیمارستان در این شهر نتوانست در برابر زلزله تاب بیاورد. در ورزقان هم همینطور شد و بیمارستانی که هنوز افتتاح نشده بود تخریب شد. اما در همین زلزلهها ساختمانهایی بودند که هیچ آسیبی ندیدند. خب چه فرقی در ساختوساز این ساختمانها وجود داشت. آن ساختمانها و مصالحشان از آسمان که نیامده بود. بنابراین لازم است که ما به این مسائل توجه کنیم. آیا مصالحی که ما برای ساختوساز استفاده میکنیم استاندارد است؟ چرا بهرغم آنکه دانش و تجهیزات لازم را داریم اما از وقوع زلزله در تهران نگرانیم. در زمین لرزه سرپل ذهاب از یک ساختمانی که تخریب شده بود بازدید کردم. آنجا متوجه شدیم که بیشترین خسارت به بخشی از ساختمان وارد شده که سازنده در آن با کمبود تیرآهن مواجه شده و برای جبران این کمبود، ۶ میلگرد را کنار هم قرار داده است. خب در این موارد چهکسی باید پاسخگو باشد. متأسفانه این سؤال مطرح است که آیا در برخی از مواقع امضا فروشی میشود؟» نجار با بیان اینکه ما نیازمند قوانین بازدارنده در این حوزه هستیم، افزود: «باید تمام مسئولان متعهد شوند که درست و اصولی ساختمانها را بسازند و بر ساخت و سازها نیز درست نظارت کنند.»
22هزار پلاک ناایمن
زهرا صدر اعظم نوری، رئیس کمیسیون سلامت محیطزیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران نیز در نشست دیروز صبح به تعداد بناهای ناایمن پایتخت اشاره کرد و گفت: «بررسیها مشخص کرده که تقریبا 2میلیون پلاک ساختمانی درتهران داریم که ۲۲ هزار پلاک و پارسل ناایمن بین آنها وجود دارد. وقتی در تهران 5 هزار متر پروانه ساختمانی گرفته میشود اما ۳۰ هزار متر بارگذاری میشود؛ این یعنی وقوع حادثه و این یعنی سودجویی از سوی عدهای. امروز متأسفانه از متریال با کیفیت استفاده نمیشود و توجهی به کیفیت ساختوساز نداریم.» به گفته او، برای تهران 10چالش اصلی درنظر گرفته شده که محیطزیست و زلزله 2چالش اصلی آن هستند. نوری عنوان کرد که موضوع تابآوری در شورای شهر مطرح شده و تلاش میشود تا با اختصاص بودجه لازم این مهم محقق شود.
22شتابنگاشت زلزله در راه است
رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران در نشست تخصصی تدوین دستورالعمل ساده بهسازی لرزهای نسبی ساختمانهای متداول چند خبر هم اعلام کرد که خلاصهای از آنچه او گفت را میخوانید:
۲۲شتابنگاشت خریداری شده که تا پایان سال در محدوده گسلهای اصلی نصب خواهد شد.
۴شتابنگاشت در سمت جاده فیروزکوه نصب شده است.
۱۰۰شتاب نگاشت در سطح شهر نصب میشود تا وقتی زلزله رخ داد براساس نوع خاک منطقه وقوع زلزله اعلام کند چقدر تلفات و تخریب رخ خواهد داد.
۱۳۰دکل مخابراتی بزرگ در تهران نصب میشود تا ارتباط پایدار را بعد از وقوع زلزله تامین کند؛ البته این سیستم در مراحل طراحی اولیه قرار دارد.
۲میلیون نفر از تهرانیها در بافت فرسوده زندگی میکنند.
۴.۵ میلیون نفر از تهرانیها در مناطقی زندگی میکنند که اگر زلزلهای با قدرت ۶ تا ۷ ریشتر روی دهد زیر آوار خواهند ماند.
۱۹میلیون نفر از جمعیت شهرنشین کشور، حاشیهنشین هستند.
۱۰ایستگاه دیگر هواشناسی در ارتفاعات تهران به 8ایستگاه فعلی افزوده میشود.
۱۱۰پایگاه مدیریت بحران در تهران وجود دارد که ۲۲ پایگاه لوازم و تجهیزات مورد نیاز را دارند.