تقلب علمی آفت دانشگاه

رئیس دانشگاه خوارزمی درباره تقلب‌های علمی گفت:  اگر فرایندهای داوری و ارزیابی کارهای علمی جنبه‌های اتقان بیشتری داشته باشد، این موارد به حداقل یا صفر خواهد رسید. عزیزالله حبیبی (رئیس دانشگاه خوارزمی) به ایلنا، گفت: در بخش توسعه علمی و پژوهشی در سطح دانشگاه‌ها قطعا یک سری آفت‌هایی گریبان این مجموعه را می‌گیرد که می‌توانند عوامل داخل در دانشگاه یا عوامل خارج از دانشگاه باشد. باید این موارد در هر زمینه‌ای آسیب‌شناسی شده و راه قانونی مقابله با آن طراحی و اقدام شود. وی ادامه داد: شیوه‌نامه‌ای که اخیرا به تصویب رسیده و قانونی که درخصوص مقابله با تقلب علمی ابلاغ شده؛ به‌نظرم کاری است که دیر انجام شده و باید مجموعه نظام و به‌خصوص بخش آموزش عالی سال‌های پیش‌تر در این زمینه به آن توجه می‌کرد. اگر این موضوع زودتر محقق می‌شد، قطعا دامن بسیاری از اساتید و دانشجویان زحمتکش به این موضوع آلوده نمی‌شد. حبیبی با بیان اینکه هم‌اکنون جمع زیادی از اساتید و دانشجویان هستند که در بخش تولید علم، نوآوری و فناوری کارهای ارزشمندی را انجام می‌دهند، گفت: وقتی بحث تقلب پیش می‌آید، امکان دارد ناگهان همه افراد و آحاد جامعه علمی از این زاویه کارشان مورد شک قرار بگیرد که بسیار ناپسند و ناخوشایند است و در حق این عزیزان ظلم محسوب می‌شود. لازمه این کار قوانین و مقرراتی است که در داخل دانشگاه و سطح ملی و حتی در بخش قضایی به‌صورت بسیار متقن و دقیق قابل رسیدگی باشد.
رئیس دانشگاه خوارزمی در پاسخ به این سؤال که آیا در دانشگاه شما نیز چنین مسائلی وجود دارد یا خیر؟ گفت: مواردی گزارش شده که بسیار معدود است و در حال پیگیری آنها هستیم، اما در مقایسه با حجم گسترده‌ای از کارهایی که اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها انجام می‌دهند، می‌توان گفت بسیار اندک است، ولی در فضایی که به‌دنبال یک جامعه آرمانی و انتظام کامل و انسان مدارانه و الهی هستیم، این موارد نادر قابل دفاع نیست. وی با اشاره به عواملی که موجب روی آوردن دانشجویان به پایان‌نامه‌های تقلبی شده و همچنین نقش اساتید راهنما در این زمینه گفت: این مسئله عوامل داخلی و خارجی دارد. موارد خارج از دانشگاه، صحنه جلوی دانشگاه تهران و کارهای زیرزمینی و پایان‌نامه فروشی است. چه‌کسی پاسخگوی این است که یک شخص در روز روشن این موارد را مطرح می‌کند؟ قطعا کار استاد و دانشجو نیست و افرادی خارج از دانشگاه باید پیگیر و جویای این موضوع باشند که اخیرا با این کار برخورد شده، ولی هنوز کامل نیست.

حبیبی اضافه کرد: در بخش مربوط به داخل دانشگاه هم مشکلاتی وجود دارد که باید مرتفع شود. اگر هیأت علمی ببیند توان پذیرش پایان نامه به تعداد زیاد را ندارد، طبیعتا باید دانشجوی کمتری بگیرد، از طرفی زمانی که یک استاد ظرفیت پذیرش دانشجو برای پایان نامه را تکمیل کرده، دیگر نباید دانشجو بپذیرد؛ در غیراین صورت کارها ناقص خواهد بود. رئیس دانشگاه خوارزمی گفت: بالاخره امکان دارد، افرادی با یک سری اطلاعات جعلی و غیرقابل دفاع دست به چنین تقلب‌هایی بزنند. قاعدتا اگر فرایندهای داوری و ارزیابی کار جنبه‌های اتقان بیشتری داشته باشد، این موارد به حداقل یا صفر خواهد رسید. باید به این موضوع از جنبه اجتماعی توجه شود و اگر کسی چنین کاری کرد، باید بداند که از صحنه حیات اجتماعی دانشگاهی حذف خواهد شد. این افراد باید منزوی شوند و باید بدانند که کار خطایی انجام داده‌اند و نباید صحنه جامعه علمی کشور پذیرای آنها باشد.