گزارش
محوطه باستانی سبزوار، راه رونق گردشگری
با تصویب طرح راهبردی تپه دامغانی سبزوار، یک سایت‌موزه برای بازدید گردشگران ساخته می‌شود
سحر وحدت | خراسان رضوی - خبرنگار:
تپه دامغانی سبزوار یا همان محوطه باستانی سبزوار، یکی از ارزشمندترین محوطه‌های تاریخی در کشور است که کاوش‌های صورت‌گرفته در آن نشان از سکونت‌های گسترده در طول حدود 5 هزار سال پیش دارد. وسعت این پشته باستانی 110 هکتار است. این محوطه که در موقعیت ویژه محور سبزوار- مشهد واقع شده، می‌تواند با تبدیل شدن به سایت‌موزه، اقتصاد فرهنگی را برای شهرستان به ارمغان آورد که این موضوع افزایش میزان ورود گردشگران علمی و تاریخی به شهرستان را نیز به همراه خواهد داشت. پس از انجام کاوش‌هایی در گذشته بر روی این پشته باستانی، این بنا در حال حاضر منتظر تایید طرح راهبردی و شرح خدمات است. با تصویب این طرح به صورت خاص، اقداماتی که باید در تپه انجام شود و نقش هر نهاد به‌روشنی مشخص می‌شود و می‌توان به آینده درخشان و تبدیل شدن آن به سایت‌موزه و درنهایت افزایش اقتصاد فرهنگی و افزایش ورود گردشگر به شهرستان، امیدوار بود.
طرح راهبردی تپه در انتظار تایید شورای فنی
طرح راهبردی و شرح خدمات تپه دامغانی توسط مسئول محوطه‌های باستانی اداره کل میراث فرهنگی استان نوشته و برای انجام مطالعات به دانشگاه حکیم سبزواری ابلاغ شد. مدیر پروژه مطالعات راهبردی تپه دامغانی سبزوار می‌گوید: حدود یک سال گذشته این کار آغاز شد و دانشگاه آن را به پایان رساند و طی هفته‌های آینده این طرح در شورای فنی استان دفاع و در نهایت مصوب خواهد شد. «محمودرضا سلیمانی» می‌افزاید: اگر طرح راهبردی مورد تایید شورای فنی قرار گیرد و درنهایت توسط وزارت‌خانه نیز تایید شود، اتفاقات خوبی در این بنای تاریخی رخ می‌دهد و تمام مسئولان و دلسوزان به یک راه‌حل مشترک خواهند رسید و اقدامات مطلوبی برای نجات این اثر تاریخی انجام خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: طرح راهبردی شامل 3 مرحله 5 ساله است. ۵ سال اول تملک و اقدامات مقدماتی انجام می‌شود، ۵ سال دوم کاوش‌ها و شناخت بیشتر محوطه و در نهایت در ۵ سال سوم ایجاد ارتباط محوطه با جامعه بومی، ملی و بین‌المللی انجام می‌شود. به گفته مدیر پروژه مطالعات راهبردی تپه دامغانی سبزوار، در خلال این جریان کارگروه توسعه محافظت محور تپه باستانی سبزوار به پیشنهاد دانشگاه حکیم سبزواری تشکیل شد. سلیمانی می‌گوید: این کارگروه با حضور فرمانداری، شهرداری، راه و شهرسازی، نیروی انتظامی، میراث فرهنگی، اتاق اصناف و دانشگاه حکیم به عنوان دبیر آغاز به کار کرده است.
وی اضافه می‌کند: با راه‌اندازی این کارگروه به دنبال درگیر شدن تمامی نهادها و ارگان‌های مرتبط برای نجات‌بخشی کامل تپه دامغانی هستیم. این کارگروه یک پشتوانه سازمانی، نهادی اداری، دولتی و مردمی برای محوطه باستانی دامغانی‌هاست. مدیر پروژه مطالعات راهبردی تپه دامغانی سبزوار می‌افزاید: در حوزه ایجاد سایت‌موزه نیز مطالعاتی در مورد محوطه باستانی طی چند سال گذشته انجام شد و برای وزارت میراث فرهنگی مشخص شد که این محوطه حائز اهمیت است و قابلیت تبدیل شدن به سایت‌موزه را دارد. سلیمانی ادامه می‌دهد: امیدواریم با آغاز فعالیت کارگروه توسعه حفاظت‌محور محوطه باستانی دامغانی‌ها توجه نهادهای دولتی و مردمی را به جریان محوطه باستانی جلب کنیم.
این محوطه ارزش‌های زیادی به لحاظ مواد فرهنگی دارد. به گفته وی، بر اساس اشیای به‌دست‌آمده از کاوش در این محوطه می‌توان گفت که این تپه به هزاره دوم تا سوم پیش از میلاد باز می‌گردد. مدیر پروژه مطالعات راهبردی تپه دامغانی سبزوار معتقد است ارگان‌های مردمی و دولتی باید تلاش کنند که یک اتفاق خوب در این محوطه باستانی رخ بدهد و شاهد ایجاد اقتصاد فرهنگی در شهرستان باشیم. با ایجاد این نوع اقتصاد در شهرستان می‌توان شاهد رونق گردشگری بود، زیرا مولفه مهم و اصلی در جذب گردشگر و رونق گردشگری اقتصاد فرهنگی است که در حال حاضر شهرستان در این حوزه ضعیف است.
سایت‌موزه باستان‌شناسی در تپه دامغانی
سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سبزوار می‌گوید: در تپه دامغانی ما 2 رویکرد شامل حفاظتی و گردشگری داریم. «سیدرضا حسینی» با بیان این‌که در آینده این مکان می‌تواند به عنوان یک سایت‌موزه باستان‌شناسی معرفی و احداث شود، می‌افزاید: این اثر تاریخی می‌تواند اطلاعات و کاوش‌های جدیدی برای مردم داشته باشد. وی قرار گرفتن تپه دامغانی در محدوده خدمات شهری را یک آسیب می‌داند و از آن به عنوان یک عامل خطر یاد می‌کند.
حسینی با بیان این‌که اقداماتی در راستای حفاظت، تعیین حریم، تدقیق عرصه و ارائه ضوابط در طی یک سال اخیر برای این اثر تاریخی انجام شده است، عنوان می‌کند: پس از تهیه طرح و ضوابط توسط مشاور، درحال حاضر طرح نهایی در مرحله تصویب و ابلاغ است. وی ادامه می‌دهد: ضوابط، حریم دقیق و نقشه‌برداری توسط مشاور تهیه و مشخص شده است. به گفته سرپرست اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان سبزوار، پس از ابلاغ طرح نهایی با توجه به گمانه‌زنی‌ها و اطلاعات مشاوران گذشته، نهادهای مرتبط باید طبق ضوابط مشخص‌شده عمل کنند و در غیر این صورت برخورد قانونی انجام می‌شود.
حسینی با بیان این‌که قراردادی با موضوع طرح راهبردی محوطه باستانی تپه دامغانی سبزوار با دانشگاه حکیم سبزواری منعقد شده است، می‌گوید: این طرح توسط کارگروه‌های مختلف بررسی و مصوب خواهد شد و درنهایت افراد مرتبط اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی موظف به عمل براساس این طرح هستند. وی می‌افزاید: هدف از این طرح سوق دادن جنبه حفاظتی به سمت احداث سایت‌موزه باستان‌شناسی است. حسینی با اشاره به قرار گرفتن این اثر تاریخی در محور سبزوار- مشهد عنوان می‌کند: این یک فرصت بسیار مناسب در راستای معرفی این تپه باستانی و جذب گردشگر است.
در همینه زمینه :
