اقدامات غیر مهندسی پس از سیل، ممنوع

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری گفت: اقدامات غیر مهندسی پس از سیل به بهانه رضایت افکار عمومی است.«بابک مومنی» در گفت‌و‌گو با ایسنا در مورد مساله سیل و پیشگیری از آن در سطح استان، اظهار کرد: موضوع سیل و مدیریت آن پیش از این‌که به اقدامات و حل مشکلات سیل‌زدگان و نقاط سیل‌زده ختم شود، به مدیریت سیل قبل از حادثه و اقدامات مدیریتی و مهندسی سیل و همچنین علم مدیریت سیلاب برمی‌گردد. 

وی با اشاره به این‌که دچار فراموشی نسبت به پدیده سیل شده‌ایم، تصریح کرد: شیوه محاسباتی غلط، شرایط جدید ‌و بهم‌ریختگی وضعیت طبیعت، تغییر اقلیم به وجود آورده است. در این میان پدیده سیل به دست فراموشی سپرده شده و گمان می‌کنیم که وقوع سیل برای چندمیت بار دور از انتظار است.عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری با بیان این‌که سیل دور از انتظار نیست، گفت: فکر این مهم که سیل پدیده‌ای نادر بوده و ممکن است تا ۱۰۰ سال آینده نیز رخ ندهد، فریبی بیش نیست؛ چراکه شرایط تغییر کرده و شاهد سیل در استان‌های همجوار و مازندران بوده‌ایم، همچنین در کمتر از ۲۰ سال 2 سیل سهمگین آق‌قلا را با مشکل مواجه کرده است.

وی با طرح این سوال که برنامه‌ریزی کلان در راستای مدیریت سیل چیست، افزود: برخوردی که با پیامدهای ناشی از سیل داشتیم نیازمند دقت نظر جدی است. اقدامات انجام شده چندان شفاف نبود و اصلاحات در وضعیت شرایط مهندسی شهری و روستایی ما اتفاق افتاد.


بررسی پدیده سیل در مازندران 

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری ادامه داد: سیل در مازندران یک پدیده غیر متعارف نیست و در این راستا اقدامات اصلاحی انجام شده به لحاظ مهندسی دقیق نبوده یا صرفا تسکینی برای مردم بوده است.مومنی با اشاره به اصلاح سردهنه‌های کشاورزی پس از تخریب سیل یادآور شد: اقدامات عمرانی که انجام می‌دهیم کافی نبوده، به طوری که سر دهنه‌های زراعی در سوادکوه، میاندورود، ساری و قائمشهر تخریب شدند. 

اگر روش‌های مناسب مدیریت آب‌بندان‌ها را نداشتیم نظام تنظیم آب به هم ریخته و حتی ممکن بود با خطر کم‌آبی در مازندران مواجه شویم.وی تصریح کرد: آیا به مساله ساختگاه این سازه‌ها توجه می‌شود یا خیر؟ در همان محل که سازه‌ها در گذشته ساخته شده‌اند و توسط سیل تخریب شدند، بازسازی در حال انجام است. شاید این کار فقط برای جلب رضایت افکار عمومی است، چون وقتی می‌دانیم این سازه‌ها در مسیر سیل قرار دارند، ساخت مجدد آنها در همان نقطه چه معنایی می‌تواند داشته باشد.


تغییر جانمایی سازه‌ها

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری بیان کرد: با تغییر جانمایی سازه‌ها می‌توان خطر تخریب آنها در سیل‌های بعدی را کاهش داد. تغییر شکل و ظرفیت آب‌گذاری در پل‌ها امری ضروری است و باید در نظر گرفته شود.مومنی با تاکید بر این‌که در ساخت سازه‌های زراعی نباید مهندسی را فدای افکار عمومی کرد، ادامه داد: ساخت سازه‌های مقاوم‌تر در مکان‌های بسیار ضروری که امکان جایگزینی آنها وجود ندارد، باید در دستور کار قرار گیرد تا خسارت احتمالی به حداقل برسد. در هر صورت نگرش غیر مهندسی نگران‌کننده است.


 جلوگیری از ساخت‌و‌ساز در حریم رودخانه‌ها

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری در مورد مدیریت رودخانه‌های اصلی استان نیز اظهار کرد: آب منطقه‌ای استان مطالعات رودخانه‌ها را در دستور کار قرار داده و به صورت جدی آزادسازی حریم رودخانه‌ها را پیگیر است. از این به بعد از ساخت‌و‌ساز در حریم رودخانه‌ها جلوگیری می‌شود. وی تصریح کرد: در حریم سیاهرود بخش عمده‌ای از بستر رودخانه سیاهرود در معرض تجاوز قرار گرفته که اگر دستگاه اجرایی توان بازپس‌گیری آن را ندارد، باید دستگاه‌های نظارتی وارد شوند، زیرا با پایش انجام شده، آزادسازی در بستر رودخانه‌ها چشمگیر نیست.

مومنی اظهار کرد: برخی مسیرهای انتقال‌دهنده توسط افراد خاص و سودجو مورد تصرف قرار گرفته، به طوری که این امر در شهرستان سیمرغ که کانون اصلی سیل بود نیز دیده شده است. باید این آزادسازی انجام شود تا حریم رودخانه به دامن طبیعت برگردد.وی گفت: یکی دلایل اصلی که در مناطق بین حوزه‌ای و خارج از شهر خسارت سیل بیشتر بود، این است که توان و نفوذ خاک در جریان روی آب‌مانده منجر شد به صورت دائم خاک‌های مازندران در شرایط فوق اشباع قرار گیرند.

عضو هیات علمی گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور ساری بیان کرد: در طول سال‌های متمادی در زمستان‌ها نیز آب در سطح‌ افقی رها می‌شود. اگر اجرای طرح زهکشی استان جدی گرفته نشود ضریب تولید محصول با افت جدی مواجه خواهد شد.مومنی افزود: خاک به دلیل اشباع شدن از آب، تهویه مناسبی ندارد و در جریانات سیلابی و بارش‌های زمستان توان جذب نفوذ عمقی آب را نخواهد داشت و بار دیگر دچار خسارت خواهیم شد. اصلاح زهکشی یک ضرورت جدی برای مازندران است و مسئولان عالی استان باید به این مهم توجه کنند، همچنین در کشاورزی استان اصلاح شبکه زهکشی هم ضروری به نظر می‌رسد.