سالیان سال است که آلودگی هوا یکی از بزرگترین دغدغههای شهرهای پرجمعیت بوده و همیشه راهحلهای گوناگونی برای برطرفکردن این معضل به کار گرفته شده است. هرچند تمامی راهها امیدوارکننده نبوده اما راهحلهای اثرگذار میتواند توسط دیگر کشورها الگوبرداری شود و مطمئنا تأثیر مثبتی در کاهش آلودگی هوا خواهد داشت.
با اینکه میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا، لندن پرجمعیتترین شهر شناخته شده اما راهکارهای سودمند مدیران این شهر برای کاهش آلودگی هوا قابل تأمل است. نتایج اعمال این راهکارها در لندن حاکی از کاهش قابلتوجه میزان آلودگی هواست. یکی از راهکارهای بسیار جالب و خلاقانه برای مقابله با آلودگی هوا، استفاده از ماشینهای فشردهکننده گردوخاک روی سطح جادههاست. نحوه کار این ماشینها به این صورت است که با حرکت خود قادر به جمعآوری گردوغبار روی جاده هستند و از انتشار آن در هوا جلوگیری میکنند. اینکه این روش در ظاهر ممکن است ابتدایی و ناکارآمد به نظر برسد چندان اهمیتی ندارد؛ زیرا در عمل میزان آلودگی هوای لندن با همین روش، کم شده است. اما استفاده از ماشینهای بلعنده گردوغبار به عنوان تنها راه مقابله با آلودگی مطرح نیست و مدیران اجرایی در سیستم شهری راهحلهای دیگری را نیز به کار بستهاند که یکی از مهمترین آنها، دریافت عوارض از خودروهاییاست که قصد واردشدن به مناطق مرکزی شهر لندن را دارند. این برنامه از فوریه2003 در لندن به اجرا درآمده و نتیجه، بسیار رضایتبخش بوده؛ چراکه حجم ترافیک تا اندازه قابلتوجهی کاهش پیدا کرده و حالا بیشتر شهروندان از وسایل نقلیه عمومی برای تردد استفاده میکنند.
توکیو نیز همانند دیگر شهرهای پرجمعیت، از خطر آلودگی هوا در امان مانده است. یکی از سیاستهای دولت، نزدیکی محل کار کارمندان به محل سکونت آنهاست تا از میزان رفتوآمد در مسیرهای طولانی بکاهد. علاوه بر این، استفاده از مترو و تشویق مردم برای جایگزینکردن خودروهای شخصی با آن، یکی از سیاستهای تأثیرگذار در روند کاهش آلودگی هوا بوده است.
تصور کنید که یک پوستر تبلیغاتی بزرگ روی دیوار یکی از شهرهای شلوغ نصب شده و این پوستر، ذرات گردوغبار و هر چه آلودگیاست را به خودش جذب میکند. نه، اشتباه نکنید! این صحنهای از یک فیلم تخیلی نیست؛ 2دانشمند به نامهای پروفسور تونی رایان و پروفسور سیمون آرمیتاژ از دانشگاه شفیلد انگلستان، با اختراع یک پوستر، این رؤیا را عملی کردهاند. این پوستر میتواند روزانه ترکیبات سمی 20خودرو را جذب کند؛ پوستری که از نانوذرات اکسیدتیتانیومی پوشانده شده که وقتی با نور برخورد میکند، تحریک میشود و با اکسیژن، واکنش نشان میدهد. هرچند این پوسترها نمیتوانند تمامی مشکلات مربوط به آلودگی هوا را کم کنند اما قادر به پاکسازی هوا از اکسید نیتروژن هستند؛ دقیقا همان ماده خطرناکی که دلیل اصلی بیماریهای تنفسی مانند آسم است.