آموزش زندگی روی دوچرخه
دوچرخه، این وسیله نقلیه دوستداشتنی و بیدود که روزی فقط برای تفریح و بازی مورد استفاده قرار میگرفت حالا به یک وسیله نقلیه عمومی تبدیل شده که با چرخهایش از روی ترافیک و آلودگی هوا عبور میکند. این وسیله در شرایط کنونی کلانشهر تهران تنها گزینه مناسب و کمهزینه برای کاهش بار ترافیک و میزان آلودگی هوا و صوتی است. در این میان اگر شهروندان به حقوق شهروندی عمل کنند و استفاده از آن را سرلوحه سبک زندگیشان قرار دهند، قطعاً سهم بسزایی در کاهش مشکلات شهری خواهند داشت؛ کاری که مریم معمار، بانوی دوچرخهسواری که با انجامدادنش ثابت کرده انسان با خلاقیت میتواند سهمی در بهترشدن حال و هوای شهر داشته باشد، انجام میدهد.
این روزها در خانه طراحی میکند اما 15سال پرستار بوده و شاید به همین دلیل سهیمشدن در کاهش آلودگی هوا که بخش زیادی از آن بهدلیل وجود خودروهاست، دغدغه زندگیاش شده است. خودرو دارند اما به گفته خودش جز موارد ضروری هیچ وقت از آن استفاده نمیکنند. وسیله حملونقل عمومی انتخاب او و همسرش برای رفتوآمدهای روزانه است و در کنارش این بانو از دوچرخه خاص خودش هم بهعنوان سرویس مدرسه دخترش استفاده میکند. معمار میگوید: «آلودگی هوا نتیجه سبک زندگی نادرست و نامناسب ما شهروندان است. همه میدانیم استفاده از خودروهای تکسرنشین قطعاً نتیجهای جز افزایش آلودگی هوا و ترافیک ندارد اما بازهم بیتفاوت از هشدارها میگذریم و توقع داریم مسئولان معجزه کنند. دیدن افرادی که سخت نفس میکشند یا بهدلیل همین حجم زیاد ذرات آلاینده هوا راهی بیمارستان شدهاند، همواره برایم سخت بوده و هست. استفاده کمتر از وسیله نقلیه شخصی یعنی کمک به همنوعان. پس تا دیر نشده باید هشدارها را جدی بگیریم و برای نجات خودمان و فرزندانمان و حتی بهتر شدن حال شهرمان کاری انجام دهیم». او تمام کارهایش را با دوچرخهاش انجام میدهد. خرید میرود، در اوقات فراغت تفریح میکند و با بازگشایی مدارس دخترش را با آن به مدرسه میبرد. این دوچرخه طراحی خاصی دارد که خودش انجام داده است. او میگوید: «انسان با قدرت فکر میتواند از مرز غیرممکنها عبور کند. حملونقل دخترم با دوچرخه سخت بود و به همین دلیل طراحی آن را تغییر دادم و به سهچرخه تبدیلش کردم».
با تغییرات ایجادشده اکنون این وسیله نقلیه برای تردد امنتر شده است و خانواده معمار برای استفاده از آن مشکلی ندارند. سلامت و تفریح و کار، هر سه با این وسیله انجامپذیر است. این بانوی دوچرخهسوار باور دارد استفاده از این وسیله نقلیه اگر توأم با احترام به قوانین و مقررات وضعشده کشور باشد، مشکلی بهوجود نمیآید. او میگوید: «من سالهاست با پوشش کامل از این وسیله استفاده میکنم و همواره تلاش کردم سایر بانوان را به این کار ترغیب کنم؛ چرا که یقین دارم این دوچرخه تنها یک وسیله برای کار و تفریح نیست و میتوان با استفاده از آن به سلامتی و تندرستی رسید».
کارشناسان پرورشی معتقدند که کودکان با نگاه کردن به والدین رفتارها را میآموزند. بانوی دوچرخهسوار با علم به این نظریه قصد دارد سبک زندگی اصولی و سالم را به فرزندش منتقل کند. او میگوید: «از طریق رسانههای مختلف رفتار صحیح ترافیکی و حقوق شهروندی مانند تفکیک زباله و نریختنآشغال در خیابانها و معابر عمومی را به شهروندان آموزش میدهیم. در برنامههای کودک و نوجوان هم متولیان تلاش میکنند کودکان را با این رفتارها آشنا کنند اما از رفتار والدین غافل میشویم. وقتی به فرزندمان میگوییم هوا آلوده است و خودروها مسببین اصلی آن هستند اما برای هر کاری از این وسیله استفاده میکنیم عملاً کاری انجام ندادهایم. من وقتی با دوچرخه دخترم را به مدرسه میبرم و کارهای خانه و روزمره را انجام میدهم غیرمستقیم به او میآموزم که در کاهش برخی از مشکلات پیرامونش باید مشارکت کند. وقتی رکاب میزنم و از تأثیرات دوچرخه در سلامتی و شادابی صحبت میکنم ناخواسته او را به استفاده از این وسیله ترغیب میکنم. پس به جای انجام کارهای تبلیغاتی و شعاری پرهزینه با رفتارهای ساده میتوان تجربیات و سبک زندگی سالم را به فرزندان و آیندهسازان منتقل کرد».
معمار، مسیرهای ناهموار را هموار کرده است اما در برابر زیرساختها ترمز دوچرخهاش کشیده شده است. او میگوید: «استفاده از دوچرخه و ترغیب شهروندان به استفاده از این وسیله نقلیه بیدود نیاز به زیرساختهایی دارد که متأسفانه در تهران هنوز فراهم نشده است.» آسفالتهای بیکیفیت، کوچههای باریک، عدمرعایت قوانین توسط رانندگان، وجود چاله در معابر و نبود معابر ویژه دوچرخهسواران و حتی کمرنگبودن فرهنگ استفاده از دوچرخه توسط شهروندان، موانعی هستند که نهتنها معمار بلکه همه دوچرخهسواران با آن مواجه هستند.
سبک زندگی اشتباه
آلودگی هوا نتیجه سبک زندگی نادرست و نامناسب ما شهروندان است. همه میدانیم استفاده از خودروهای تکسرنشین قطعا نتیجهای جز افزایش آلودگی هوا و ترافیک ندارد اما بازهم بیتفاوت از هشدارها میگذریم و توقع داریم مسئولان معجزه کنند