از قورباغه برقساز تا باتریهای مدرن!
ماجرای اختراع پیلالکتریکی که هنوز هم در زندگی ما نقش بازی میکند و برای وسایل مختلف مورد نیاز است
بدون هیچگونه اغراقی میتوان گفت که در دسترسنبودن باتری، زندگی روزمره ما را تقریبا مختل میکند. باتریها که امروزه در انواع و اقسام مختلف در بازار وجود دارند، به جزئی لاینفک از مایحتاجمان تبدیل شدهاند؛ منبعی از انرژی پتانسیل الکتریکی که درون آن با انجام واکنشهای شیمیایی، انرژی شیمیایی به انرژی الکتریکی تبدیل میشود. آلساندرو ولتا، دانشمند برجسته ایتالیایی، باتریهای نسل امروزی را در اواخر قرن هجدهم میلادی اختراع کرد اما پیشتر، اشکانیان از نوعی باتری برای آبکاری فلزات استفاده میکردهاند.
گرایش به برق
ولتا در روز هجدهم فوریه سال1745 در شهر کومو در ایتالیا بهدنیا آمد. برخی اعضای خانوادهاش اصرار داشتند که او پس از پایان تحصیلات مقدماتی، وکالت بخواند، اما خودش چنین چیزی را دوست نداشت و بهخاطر علاقهاش به برق، وارد این حوزه شد. در سال1774، بهعنوان استاد فیزیک در مدرسه سلطنتی کومو مشغول به تدریس شد و یک سال بعد، الکتروفور را که دستگاهی برای تولید برق بهحساب میآید، بهینهسازی و محبوب جامعه کرد.
سفر به سوئیس
ولتا بین سالهای1776 تا 1778مشغول تحصیل در زمینه شیمی گازها شد. در سال1777 او به سوئیس رفت و در آنجا با دهساسور که دانشمندی بزرگ در عرصه فیزیک و شیمی بود، آشنا شد. ولتا پس از خواندن مقالهای از بنجامین فرانکلین در مورد هوای قابل اشتعال، تحقیقات بسیاری را در این خصوص انجام داد و گاز متان را کشف کرد. او همچنین روی چیزی که ما امروزه آن را خازن الکتریکی مینامیم، مطالعات بسیاری کرد.
ولتا مقابل گالوانی
به گزارش همشهری، لویی گالوانی، استاد تشریح دانشگاه بولونیا، پزشک، فیزیکدان و شیمیدانی بود که در سال1780 پی به وجود الکتریسیته در برخی حیوانات برده بود. او آزمایشی را روی قورباغه انجام داد و این حیوان را به یک برقگیر آویزان و مشاهده کرد که هنگام عبور جریان، در پنجههای قورباغه عمل انقباض انجام میشود. گالوانی برای اطمینان کامل در هوای آزاد نیز این آزمایش را تکرار و قورباغه را به بالکن فلزی منزل خودش آویزان کرد، اما نتایج قبلی را هرگز مشاهده نکرد. یک شب که کاملا ناامید شده بود، با عصبانیت هرچه تمامتر قورباغه را از محلی که آویزان کرده بود، جدا کرد. در این لحظه بر اثر تماس گازانبری که بهوسیله آن قورباغه را گرفته بود با بالکن، تکانی در قورباغه مشاهده کرد. او پس از آن متصور شد که واقعا الکتریسیته حیوانی را کشف کرده است، اما ولتا چنین چیزی را قبول نداشت و در مجموع بر این باور بود که برخورد گازانبر و بالکن آهنی باعث ایجاد الکتریسیته شده است.
گام بلند برای اختراع باتری
در سال1800میلادی بود که ولتا برای اینکه ثابت کند حرف گالوانی اشتباه بوده و حیوانات نمیتوانند جریان الکتریسیته تولید کنند، آزمایش او را تکرار کرد و کوشید که در آن آزمایش اثبات کند قورباغه الکتریسیتهای بهوجود نیاورده است. او سکهای از نقره و قطعهای روی را در این آزمایش مورد استفاده قرار داد و آنها را با پارچه پشمی اسیددار از هم جدا کرد و اینگونه بود که پیلالکتریکی را درست کرد. البته این پیل تنها به تولید جرقه نمیپرداخت و در اصل جریان متصل و در حال عبوری را ایجاد میکرد.
آثار یک موفقیت
ولتا با اختراع پیل خود به شهرت فراوانی دست یافت. او در سال1809 به عضویت مؤسسه سلطنتی هلند درآمد و یک سال بعد، ناپلئون بناپارت از او دعوت بهعمل آورد تا پیلاش را در حضور او به نمایش بگذارد. چندی بعد دانشمندان یکای سنجش ولتاژ یا اختلاف پتانسیل الکتریکی در سیستم استاندارد بینالمللی واحدها را به افتخار الساندرو ولتا، «ولت» نام نهادند. ولت همچنین واحد اندازهگیری اختلاف پتانسیل الکتریکی یا ولتاژ است و اختلاف پتانسیل الکتریکی را نسبت به پتانسیل مرجع یا زمین الکتریکی که دارای ولتاژ ثابت صفر است، بیان میکند. ولتا در روز پنجمماه مارس سال1827 و در 82سالگی از دنیا رفت.