زنان تئاتر البرز جدی گرفته نمیشوند
ندا قربانیان، هنرمند البرزی: مشکلات زیادی پیش روی زنان در عرصه تئاتر استان وجود دارد و انتظار دارم به فعالیتهای زنان در زمینه هنر جدیتر نگاه شود
فتانه احدی | البرز - خبرنگار
اهمیت نقش و جایگاه زنان در عرصههای هنری به عنوان نیمی از نیروی فعال جامعه، بر هیچکس پوشیده نیست و خلق آثار ارزشمند هنری در شرایطی که فرصت بروز استعدادها برای زنان مهیا بوده، بهخوبی مؤید این واقعیت است. حضور موفق «ندا قربانیان» در البرز به عنوان یکی از هنرمندان فعال در این عرصه هنری را میتوان یکی از نمودهای این موضوع به شمار آورد. وی از زنان فعال و هنرمند البرزی است که میتوان به وجود چنین بانویی در استان افتخار کرد. آنچه در ادامه میخوانید حاصل گفتوگوی ما با این هنرمند است.
از پیشینه فعالیتهای هنریتان بگویید.
فعالیتهای هنریام را از سال 74 با بازی در فیلمهای کوتاه دانشجویی آغاز کردم و از سال 74 تا 79 بیشتر به کارهای تصویری پرداختم. از سال 79 فعالیت در زمینه تئاتر را شروع کردم. اولین کارم را در سال 80 به اسم «یک شب اتفاق افتاد» کارگردانی کردم و از آنجا که در آن هنگام کرج جزو استان تهران بود، این نمایش به عنوان کار برگزیده به جشنواره تهران راه یافت. در مجموع تاکنون کارگردانی 15 نمایش را بر عهده داشتهام؛ در 33 نمایش به عنوان بازیگر نقشآفرینی کردهام و 13 نمایشنامه نیز نوشتهام که از این تعداد 10 نمایشنامه به مرحله اجرا رسیده است. رشته تحصیلی من در دانشگاه میکروبیولوژی است اما علاوه بر اینکه دوره جامع تئاتر شامل نویسندگی، کارگردانی، بازیگری، طراحی صحنه و گریم را گذراندهام، دورههای بازیگری تصویری و فیلمسازی را نیز طی کردهام.
تئاتر چه ویژگیهایی دارد که موجب شده با وجود تحصیل در رشتهای متفاوت به سوی آن گرایش پیدا کنید؟
کارهای هنریام را پیش از آنکه به دانشگاه وارد شوم شروع کردم. از آنجایی که در جامعه ما پرداختن به کارهای هنری درآمدزایی چندانی ندارد، تصمیم گرفتم در یک رشته غیر هنری در دانشگاه تحصیل کنم و در کنار آن نیز به فعالیتهای هنری ادامه دهم، زیرا به رشتههای هنری علاقه بسیاری داشتم. بنابراین هرچند مدتی به کارهای مرتبط با رشته تحصیلیام مشغول بودم، اما در نهایت دست از کار کشیدم و تمام وقتم را برای کارهای هنری و تئاتر صرف کردم؛ علت آن نیز علاقه بسیارم به تئاتر است. هماکنون هم با وجود تمام مشکلاتی که در تئاتر کرج وجود دارد، همچنان به فعالیت در این زمینه ادامه میدهم. از آنجایی که متاهل و دارای فرزند هستم، تا چند سال اخیر فرصت چندانی برای رفت و آمد به تهران را نداشتم؛ به همین دلیل سعی کردم تا جایی که میتوانم در شهر خودم کار کنم و به نوشتن نمایشنامه، بازی و کارگردانی بپردازم.
به عنوان یک زن هنرمند، برای فعالیتهای هنری با چه مشکلاتی روبهرو هستید؟
متاسفانه از سالها پیش نوعی دیدگاه در تئاتر کرج شکل گرفته که براساس آن خانمهای فعال در این عرصه جدی گرفته نمیشوند. در طول 20سالی که از عمر فعالیتهای هنری من میگذرد، هیچوقت ندیدهام که زنان سهمی در شورای نظارت، انجمن نمایش، بازبینی جشنوارهها و دیگر فعالیتهای صنفی تئاتر داشته باشند و در این موارد مشارکت داده نمیشوند که این موضوع آزاردهنده است. تنها موردی که این اتفاق افتاد حضور من به عنوان بازبین در نمایشنامهخوانی هشتگرد در سال گذشته بود که اتفاق جدیدی بهشمار میرود. با این وصف میتوان گفت مشکلات زیادی پیش روی زنان در عرصه تئاتر استان وجود دارد و من با 20 سال سابقه کار و دریافت 35 جایزه استانی و کشوری انتظار دارم به فعالیتهای زنان در زمینه هنر تئاتر جدیتر نگاه شود.
از نمایشهای «ساده با تو با یک ترانه» و«دیلان» بگویید.
نمایش ساده با تو با یک ترانه امسال در جشنواره تئاتر البرز در 10 بخش کاندیدای دریافت جایزه شد و 9 جایزه در بخشهای گوناگون کسب کرد. این نمایش از یک موضوع اجتماعی برخوردار است و مشکلات یک گروه موسیقی را بازگو میکند که برای ضبط آلبوم خود مشکل مالی دارند و سرانجام تصمیم میگیرند برای تامین هزینههای انتشار آلبوم خود در ماههای محرم و صفر به روضهخوانی در مجالس عزاداری و هیاتها بپردازند. فکر میکنم علت موفقیت نمایش ساده با تو با یک ترانه این است که از قصهای رئال برخوردار است که نمودهای آن را میتوان در جامعه مشاهده کرد و نمایشهایی از این دست در کرج بسیار کم به روی صحنه میروند. دغدغهام از نوشتن و اجرای آن نیز نشان دادن دورویی و ریاکاریهایی است که در جامعه برای رسیدن به پول وجود دارد. اما نمایش دیلان و ساده با تو با یک ترانه که همزمان کار شدند، سبکی متفاوت از یکدیگر دارند و دیلان نمایشی در ژانر دفاع مقدس است که با همکاری حوزه هنری برای جشنواره «سوره ماه» کار ش
و در بازبینی حوزه هنری از میان 4 نمایش دیگر برگزیده شد. برای اجرای این نمایش نیز در بخشهای کارگردانی، بازیگری و موسیقی کاندیدای دریافت جایزه شدیم.
از میان آثارتان به کدام یک علاقه بیشتری دارید؟
از نظر ساختار کلی به عنوان بیننده یک نمایش، دیلان را خیلی دوست دارم؛ بهخصوص متن این نمایشنامه برای من جذابیت بسیاری دارد. دیلان یک نمایش در ژانر دفاع مقدس است که محوریت آن را زنان تشکیل میدهند. زنانی که در دوران دفاع مقدس آسیب بسیاری دیدهاند، اما آنطور که باید دیده نشدهاند. این نمایش به روایت داستان 3 زن در در غسالخانهای در یکی از شهرهای مرزی کردنشین دوران جنگ میپردازد که هریک ماجرای خاص خود را دارند و رنجهای بسیاری کشیدهاند. با اینکه دیلان یک نمایش دفاع مقدس بود، برای اجرای آن مورد حمایت هیچ نهاد و ارگانی قرار نگرفتیم و من با دست خالی این کار را اجرا کردم؛ به طوری که گروه اجرای نمایش بیآنکه ریالی دریافت کنند یک ماه این کار را اجرا کردند و این مشکلی است که همواره با آن دست و پنجه نرم
میکنیم.
جزئیات نمایش اسکرینشات
ندا قربانیان: نگارش این نمایشنامه سال 97 به پایان رسید و اوایل سال 98 انتخاب بازیگران و تمرینات ما آغاز شد. دروغگویی و عواقب آن، موضوع اصلی این نمایش است. آدمهایی که هر کدام به دلایل مختلف به یکدیگر دروغ میگویند و همین دروغها باعث از بین رفتن رفاقتها و رابطهها میشود. نمایش در مورد 2 خانواده است که پدران خانواده با هم برای ساختن یک هتل در شهر مشهد شریک هستند. سعی ما بر این بود که نمایش با موضوعی انتخاب شود که جامعه دچار آن است و مردم هر روز با آن سروکار دارند.
تمرینات ما به طور جدی از اوایل امسال در پلاتو حیاتی مهر اداره ارشاد البرز آغاز شد و با مشکل خاصی مواجه نشدیم. از آنجا که امکانات پلاتوهای کرج برای تمام دوستان هنرمندم کم و نامناسب است، ما به این مساله عادت داریم و سعی میکنیم علیرغم کمبود امکانات، در بهترین حالت خودمان به اجرای عمومی برسیم. اسکرینشات هشتمین تجربه من در قامت کارگردان و بازیگر، به صورت همزمان است. مدتهاست که آثاری را کارگردانی و در آنها بازی میکنم و به این کار عادت دارم اما در هر صورت، هنگام اجرا و کارگردانی به صورت همزمان، متحمل فشارهای زیادی
میشوم. زمان زیادی هم برای اطلاعرسانی اجرای این کار نداشتیم، زیرا اجراهای ما در کرج محدود است. از سازمان فرهنگی در این زمینه کمک خواستیم که متاسفانه حمایت نکردند.