گزارش
آشوب سعودی
سریال بحران‌های پیاپی در داخل عربستان سعودی در آخرین قسمت به قتل مشکوک محافظ شخصی ملک سلمان رسیده است
«ما هدف اصلی نظام ایران هستیم و هرگز منتظر نخواهیم ماند تا نبرد به داخل عربستان برسد؛ نبرد را به داخل کشورشان منتقل خواهیم کرد»؛ ولیعهد سعودی، امیر محمد بن‌سلمان موضع خود در قبال ایران را پیش از به قدرت رسیدنش اینگونه روشن کرد و براساس همین استراتژی منطقه خاورمیانه از سال 2015شاهد موج گسترده‌ای از بحران‌های نظامی، امنیتی و سیاسی است؛ از سواحل مدیترانه گرفته تا دریای سرخ. حالا اما بعد از نزدیک به 5سال، به‌نظر می‌رسد شرایط داخلی عربستان سعودی بیش از هر زمان دیگری بحرانی است؛ بحرانی که از صنایع نفتی گرفته تا امنیت مرزهای جنوبی و حتی محافظین شخصی عالی‌رتبه‌ترین مقامات عربستان را درگیر خود کرده است، آن هم درحالی‌که حضور رسانه‌ای امیر محمد بن‌سلمان به شکل قابل توجهی کاهش یافته است؛ فردی که بدون شک مسئول وضعیت فعلی عربستان به شمار می‌رود.
قتل مشکوک
صبح روز گذشته رسانه‌های دولتی عربستان خبری تکان‌دهنده را منتشر کردند؛ مرگ محافظ شخصی ملک سلمان بن عبدالعزیز در جریان درگیری شخصی در شهر جده! براساس بیانیه پلیس سعودی که در خبرگزاری دولتی واس منتشر شده؛ «ژنرال گارد پادشاهی، عبدالعزیز بن بداح الفغم در ساعات پایانی روز شنبه در خانه دوست خود، ترکی بن عبدالعزیز السبتی توسط ممدوح بن مشعل آل علی به قتل رسیده است.» شرح درگیری نیز به روایت بیانیه پلیس عربستان به این ترتیب است: در اثر مشاجره لفظی الفغم و آل علی، آل علی منزل عبدالعزیز را ترک کرده و با سلاح شخصی خود بازگشته است. تیراندازی‌های وی علاوه بر الفغم، منجر به قتل برادر صاحبخانه و همچنین یکی از کارگران فیلیپینی حاضر در صحنه شده است. به گفته سخنگوی پلیس جده، نیروهای امنیتی بعد از اطلاع از حادثه، فورا خود را به محل تیراندازی رسانده و خانه را محاصره کرده‌اند؛ مقاومت قاتل در برابر فرامین پلیس منجر به از سرگیری درگیری‌های مسلحانه شده که در نهایت، قتل آل علی را به‌دنبال داشته است.
اما روایت رسمی عربستان از قتل ژنرال الفغم تا چه اندازه معتبر به‌حساب می‌آید و واکنش تحلیلگران و رسانه‌های عرب زبان به این حادثه چه بوده است؟
بررسی خط رسانه‌ای که منابع رسمی سعودی در پوشش این خبر دنبال کرده‌اند تا حدی یادآور رفتار این رسانه‌های بعد از مرگ جمال خاشقجی است؛ مرگی که در پی اصرار و پیگیری دولت ترکیه در نهایت روشن شد که به‌دست عوامل امنیتی عالی‌رتبه سعودی، ازجمله یکی از اعضای تیم حفاظت امیر محمد بن‌سلمان رخ داده است. ازجمله شباهت‌ها در این دو پرونده:
1ـ خبر قتل ابتدا در منابع غیررسمی (چند حساب توییتری ناشناس) منتشرشده و بعد از آن توسط رسانه‌های رسمی مورد تأیید قرار گرفت.
2ـ شبکه گسترده کاربران جعلی سعودی در فضای مجازی به‌طور ناگهانی و هماهنگ در ستایش از محافظ مقتول آغاز به فعالیت کردند؛ بهگونهای که سایر ترندهای مرتبط با اخبار وی تحت الشعاع قرار گیرد.
3ـ بیانیه‌های تقریبا مشترکی از سوی دوستان و حتی فرزندان مقتول درباره کیفیت قتل در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان از فرمان نهادهای امنیتی داشت.
افشاگری توییتری از ابعاد پنهان قتل محافظ ملک سلمان
حساب توییتری مجتهد که به افشاگری از پشت پرده تحولات سیاسی در عربستان مشهور است ساعاتی بعد از اعلام خبر مرگ الفغم، اطلاعاتی را که مدعی است از منابع معتبری در این‌باره به‌دست آورده منتشر کرد:
الفغم و ممدوح آل علی (که ادعا کرده‌اند قاتل است) هردو توسط مجموعه‌ای دیگر به قتل رسیده‌اند
برخلاف ادعای پلیس، حادثه در قصر پادشاهی رخ داده و نه منزل شخصی
این دو محافظ هدف عملیات نبوده‌اند بلکه به‌دلیل ممانعت از اجرای فرمان ولیعهد به‌طور ناخواسته به قتل رسیده‌اند
محمد بن‌سلمان، ژنرال الفغم را ازجمله نیروهای قدیمی (وابسته به ملک عبدالله) می‌دانست که چندان قابل اطمینان نیست و تاکنون چندین بار خواستار برکناری وی شده بود
چند پرسش
اطلاعات متناقض و غیرجامعی که از این پرونده تاکنون منتشر شده، پرسش‌های متعددی را برای افکار عمومی مطرح کرده است؛ پرسش‌هایی که البته با توجه به ساختار حاکمیت عربستان، بعید است پاسخ آنها به‌زودی پیدا شود:
1- چرا چنین خبر حساس و با اهمیتی باید ابتدا در شبکه‌های مجازی و توسط منابع ناشناس منتشر شود؟
2- چرا نهادهای امنیتی اصرار دارند روایتی دیکته شده را از جانب نزدیکان مقتول در اختیار رسانه‌ها قرار دهند؟
3- براساس صحت روایت مجتهد، محافظین ملک سلمان در برابر چه فرمانی ناچار به درگیری مسلحانه شده‌اند؟
4- آیا احتمال سوء قصد به جان ملک سلمان جدی است؟ آمران و عاملان چنین اقدامی چه کسانی هستند؟
مکث
بحران‌های سریالی داخل عربستان
ماجرای مشکوک قتل ژنرال الفغم تنها بحرانی نبوده که جامعه و رسانه‌های عربستان را در 24ساعت گذشته درگیر خود کرده، چرا که همزمان با این حادثه، جنبش انصارالله در عملیاتی بی‌سابقه بیش از 2هزار سرباز سعودی را به اسارت گرفته و حتی گفته می‌شود بخشی از خاک این کشور را نیز اشغال کرده؛ آن هم درحالی‌که هنوز 3هفته از حملات پهپادی به بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی عربستان نگذشته است! سخنگوی جنبش انصارالله روز گذشته در نشست خبری گفت: عملیات نصر من‌الله در محور نجران، بزرگ‌ترین ضربه نظامی زمینی به عربستان سعودی از زمان آغاز تجاوز این کشور به یمن به شمار می‌رود، به‌طوری‌که تنها بعد از 72ساعت از آغاز این عملیات، 3گردان از ارتش عربستان به‌طور کامل متلاشی شده‌اند. به گزارش شبکه المسیره، در جریان این عملیات، علاوه بر اسارت 2هزار نیروی سعودی، صدها خودروی زرهی نیز از سوی نظامیان انصارالله به غنیمت گرفته شده است.
ماجرا البته به این اندازه هم محدود نیست؛ برخی منابع غیررسمی سعودی مدعی شده‌اند آتش‌سوزی گسترده در ایستگاه قطار حرمین در شهر جده حادثه‌ای غیرعمدی نبوده است. خبر این حادثه در ظهر روز گذشته منتشر شد؛ اگرچه رسانه‌های دولتی عربستان بدون پوشش جدی خبر صرفا به تلاش نیروهای امدادی برای مهار آتش‌سوزی پرداختند، اما برخی منابع غیررسمی مدعی شدند به اطلاعاتی دست یافته‌اند که نشان می‌دهد نیروهای امنیتی عربستان این حادثه را عمدی و «عملی خصمانه» ارزیابی کرده‌اند؛ البته این روایت تاکنون از سوی هیچ منبع دیگری تأیید نشده است.
تنها تصاویر منتشرشده از آتش‌سوزی گسترده در ایستگاه جده قطار حرمین
در همینه زمینه :
