گزارش
آرد نامرغوب؛ پخت نامرغوب‌تر
فرماندار قم: نانوایان شرایط سختی دارند، اما دولت به خاطر مردم هنوز قیمت نان را ثابت نگه داشته است
فاطمه امامی| قم – خبرنگار همشهری
صحبت درباره کیفیت نان این روزها بی‌شباهت به بازی‌های دوران کودکی نیست. نانوا از کیفیت آرد شکایت دارد، کارخانه آرد از کیفیت گندم و دستگاه‌های دولتی از عملکرد نانوایان. در نهایت مردم شاهد کاهش کیفیت نانی هستند که در سال‌های اخیر به دستشان می‌رسد که باید برای آن پاسخی یافت.
فرماندار قم معتقد است بخشی از حاشیه‌هایی که در بحث تأمین نان و کیفیت آن ایجاد شده، مشکلات طبیعی در مسیر مدیریت کالاهای یارانه‌ای است. اگر چرخه آرد و نان طبیعی و در بازار آزاد مدیریت می‌شد، بخشی از این مشکلات هم وجود نداشت.
«مرتضی حیدری» با اشاره به حساسیت همیشگی که در مسأله نان وجود دارد گفت: نانوایان شرایط سختی دارند، اما دولت به خاطر عموم مردم هنوز قیمت نان را ثابت نگه داشته است تا فشار اقتصادی مضاعف به مردم وارد نشود.
به گفته فرماندار قم، 5 کارخانه تولید آرد در قم فعالیت می‌کنند و توزیع گندم بر اساس سهمیه آرد است. هر نفر معادل 7 کیلوگرم در ماه سهمیه آرد دارد که این سهمیه باید بین کارخانه‌ها توزیع شود. نکته مهم در این فرایند این است که گندم با چه مکانیسمی توزیع می‌شود و این‌که آیا گندم‌هایی که به کارخانه‌ها داده می‌شود ارزش غذایی دارد یا خیر؟ سازمان غله بر این موضوع نظات دارد و تلاش می‌کند که با ترکیب گندم ارزش غذایی نان را به حد استاندارد برساند. وظیفه نظارت بر این موضوع هم با استاندارد و سازمان غذا و دارو است.
وی با تأکید بر این‌که اگر وزارت بهداشت و استاندارد تأیید کنند که کیفیت گندم مناسب است جای نگرانی ندارد اضافه کرد: آردهایی که تولید می‌شود به‌روز آزمایش می‌شود و همه کارخانه‌ها باید تجهیزات آزمایشگاهی داشته باشند.
نظارت پس از تولید تا توزیع
حیدری معتقد است تا مرحله تولید آرد در کارخانه‌های قم همه چیز تحت نظارت است و اتفاق‌های خوبی رخ می‌دهد که مراجع ذی صلاح آن را تأیید می‌کنند. چیزی که باید به این حلقه نظارت اضافه شود، نظارت پس از تولید و در مرحله توزیع است.
فرماندار قم گفت: چالش‌هایی برای نظارت پس از تولید داشتیم که اداره غله می‌گفت دیگر مسئولیتی ندارد. سازمان صمت و اتحادیه‌ها هم می‌گفتند که ما اشرافی نداریم. این تا مدتی نقطه اختلاف بود.
حیدری با اشاره به ایجاد سامانه‌ای برای ردیابی گندم و آرد در سازمان غله افزود: این سامانه فرایند را از ابتدا تا انتها کنترل می‌کند. در استان ما اطلاعات این سامانه فقط در اختیار رئیس غله بود که باید این اطلاعات در اختیار بازرسی سازمان صمت و اتحادیه قرار بگیرد.
وی بیان کرد: وقتی ما گندم خوب، آرد خوب و اختلاط خوب داریم، نتیجه می‌گیریم که نظارت در مرحله توزیع ایراد دارد. یعنی اگر بپذیریم که چالش کیفیت پا برجاست پس در مسأله توزیع باید نظارت بیشتری صورت بگیرد که این موضوع با نظارت بیشتر اتحادیه و سازمان صمت امکان‌پذیر خواهد بود.
وی معتقد است بعضی مواقع هم کیفیت نان تابعی از کیفیت نگهداری آرد است. هوای قم بسیار گرم است و در این شهر شرایط نگهداری آرد می‌تواند در کیفیت نان اثرگذار باشد.
حیدری گفت: بعضی از نانوایی‌ها گاهی جای مناسبی برای نگهداری آرد ندارند و توجهی به این موضوع هم نمی‌کنند که کیفیت نگهداری آرد در تخمیر و کیفیت نان اثر دارد.
وی در پاسخ به انتقاداتی راجع به وضعیت کارخانه‌های آرد قم و استفاده از دستگاه‌های قدیمی افزود: این اطمینان را به مردم می‌دهم که در کارخانه‌هایی که ما مشاهده کردیم، فرایند تولید آرد بسیار پیشرفته انجام می‌گیرد.
ارزش غذایی گندم قم پایین است
وی با اشاره به این‌که ارزش غذایی گندم قم پایین است اظهار کرد: ارزش غذایی گندم گلستان بالاترین استاندارد را دارد و بعد از آن خوزستان است که باید اختلاط خوبی صورت بگیرد تا ارزش غذایی آرد پایین نباشد.
در ماه‌های گذشته مسأله کیفیت نان سنگک و زخم شدن دست نانوا حواشی زیادی ایجاد کرده بود.
فرماندار قم گفت: این موضوع مربوط به دوره‌ای بوده که نظارت ضعیف بوده و ترکیب خوبی در گندم‌ها رخ نمی‌داده. به دلیل پایین بودن کیفیت گندم کارخانه مجبور به اضافه کردن موادی شده که موجب زخم شدن دست نانوا شده است.
وی اضافه کرد: این مشکل به دلیل وقفه نظارتی ایجاد شده بود که اکنون حل شده است. هر جا اگر چنین چیزی باشد مردم اگر به ما بگویند پیگیری می‌کنیم، چراکه وضعیت نان به سیستم نظارتی مستمر نیاز دارد.
وی تأکید کرد: نانوایی‌های آزادپز هم فقط در قیمت متفاوت هستند و مشمول همه نظارت‌های بهداشتی و قیمت‌گذاری می‌شوند. در واقع آزادپزی یک سیستم نیمه‌یارانه‌ای است که برخی نباید گمان کنند نظارت بر این سیستم صورت نمی‌گیرد.
حیدری افزود: تولید آرد توسط 5 کارخانه 9 هزار تن است، اما اگر از کارخانه‌دارها بپرسید ممکن است تا 50 هزار تن هم ظرفیت داشته باشند. قم دارای ظرفیتی است که اگر زمانی سیاست‌های کلان نظام بر این مبنا باشد که گندم یا آرد مازاد صادر شود، می‌تواند
صادرکننده باشد.
چالش تأمین گندم مرغوب
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قم هم معتقد است برای نظارت درست به مسأله آرد و نان باید حلقه‌های نظارت را کامل کرد.
«مهرداد غضنفری» با اشاره به چالش تأمین گندم مرغوب گفت: این وظیفه اداره غله است که گندم مرغوب را تهیه و تحویل کارخانه دهد. در استان قم 11 هزار تن گندم در یک سال تولید می‌شود و تا امروز ما 20 هزار تن گندم وارد کرده‌ایم.
معاون استاندار قم با اشاره به این‌که برای افزایش کیفیت، گندم قم با گندم خوزستان، گلستان، ایلام و لرستان مخلوط می‌شود افزود: اداره کل استاندارد و بهداشت می‌گویند آرد تولیدی در کارخانه‌های قم با کیفیت است. اگر آرد کیفیت نداشت ما باید به کیفیت گندم و اختلاط آن شک می‌کردیم. از مرحله تحویل آرد به نانوایی هم قرار شد معاونت بازرسی سازمان صمت ورود پیدا کند تا آرد هر نانی به همان نانوایی داده شود.
وی ادامه داد: اگر این حلقه‌ها رعایت شود خروجی نان سالمی است که باید به دست مصرف‌کننده برسد.
غضنفری برخی اظهار نظرها درباره کیفیت آرد و گندم را غیرمسئولانه دانست و افزود: توصیه ما این است که دستگاه‌های مسئول نظارتی وظایف خودشان را خوب انجام دهند.
در همینه زمینه :