سهم 250میلیارد‌تومانی سینما این حرف‌ها را ندارد
سیدجمال ساداتیان تهیه‌کننده «متری شیش‌ونیم» معتقد است درباره پول‌های کثیف سینما زیادی سروصدا شده است
زهرا رستگارمقدم_روزنامه‌نگار
سیدجمال ساداتیان تهیه‌کننده باسابقه‌ای است، اما صحبت‌هایش را درباره پول‌های مشکوک و اتفاقاتی که در چند سال اخیر در سینما رخ داده و متهمانی که به تازگی احکام‌شان را دریافت کرده‌اند با شوخی و خنده شروع می‌کند؛« در خیابان یخچال یک اتوشویی باز شده که مسئول شستن پول‌های مشکوک است. اگر کسی را می‌شناسید که پول کثیف دارد معرفی کنید تا پول‌هایشان را به آنجا ببرند تا برایشان شسته، اتو کرده و به آنها تحویل دهد.» ساداتیان با تأکید روی این شوخی معتقد است مسئله پول‌های کثیف در سینما را زیادی شلوغ کرده‌اند؛ «کشور 2تریلیون نقدینگی دارد، اما همه توجه کشور به این‌سو جلب شده که گردش مالی 250میلیارد تومانی سینما چگونه است. با فرض اینکه همه این مبلغ هم دست یک شخص باشد و همه این پول را به سینما آورده تا تمیزش کند، نمی‌فهمم چه اتفاقی خواهد افتاد. به اضافه اینکه کلاهبرداری‌هایی در کشور انجام شده که کسی به‌دنبال آن نیست و ردیابی نمی‌شود اما در سینما به محض آنکه پولی وارد می شود آنقدر گل‌درشت و عیان می‌شود که همه آن را می‌فهمند. شاید آن دسته که در سینما پول خرج می‌کنند اگر در حوزه‌های دیگر سرمایه‌گذاری می‌کردند اینقدر مورد هجمه قرار نمی‌گرفتند.» او می‌گوید: «که سینما آینه درشت و پاکی دارد که هر کنشی در آن بازتابیده می‌شود و مورد نقد افکار عمومی قرار‌می‌گیرد.» با او درباره نگاه و نظرش به چنین واکنش‌هایی درباره پول‌های کثیف و متهمان اخیر سینما صحبت کرده‌ایم.
شما معتقدید نباید چندان مسئله پول‌های کثیف در سینما را بزرگ کرد. درست است؟
اجازه دهید به این فرض دامن بزنم؛ به فرض آوردن این مبلغ در سینما باید سؤال کرد 250میلیارد تومان مگر چقدر بزرگ است که ذیل چنین قضاوت‌هایی قرار بگیرد؟! این قیل‌و‌قال‌ها را چندان درک نمی‌کنم. می‌دانم که سینما جذابیت‌هایی دارد و آدم‌ها به محض پولدار شدن دنبال شهرت و توجه افکار عمومی در این عرصه می‌گردند.
یعنی سرمایه‌گذاران با قبول ریسک مواخذه و نقد شدن توسط منتقدان و مردم، صرفا برای شهرت به سینما می‌آیند؟
نمی‌توان نیت‌خوانی کرد اما آنچه به‌نظر قابل‌حدس است، این است که شاید خلأهای روحی این افراد با پول برطرف نشده و دنبال پر‌کردن آن با سینما، شهرت و... باشند. خب، اگر چنین باشد اشتباه آمده‌اند چون حوزه سینما، حوزه اندیشه است. پول وسیله‌ای است که به کمک آن می‌توان اندیشه‌ها را گسترش داد. این دسته افراد که با چنین میل و علاقه‌ای وارد سینما می‌شوند به همان سرعت نیز از سینما خارج می‌شوند. چند سالی هستند و بعد خودشان می‌روند. چاپلین جمله جالبی دارد؛ او می‌گوید که با پول می‌توان رختخواب راحتی خرید، اما خواب آرام نه. به‌نظرم آنان که با تصور کاسبی وارد می‌شوند راه به جایی نمی‌برند اما آن دسته که با اندیشه و به کمک پول وارد می‌شوند شاید بتوانند به واسطه آن اندیشه عمر بیشتری در این عرصه کنند.
در بعضی اخبار و گزارش‌ها به پولشویی در سینما اشاره شده است، درصورتی که ما تسهیلات و وام فرهنگی برای فعالیت‌هایی از این نوع در سیستم بانکی نداریم. آیا اخذ چنین امتیازات و تسهیلاتی از بانک‌ها برای سینما ممکن است؟
در کشور ما وام فرهنگی وجود ندارد و گرفتن وام ارزان‌قیمت برای انجام کار فرهنگی ممکن نیست. با اینکه شخصا سال‌هاست سالن‌های نمایش می‌سازم و سیستم مالی کشور را زیر‌و‌رو کرده و در ملاقات حضوری با رئیس‌جمهور طرح موضوع کرده‌ام، حتی نتوانسته‌ام یک میلیون تومان برای توسعه فضاهای نمایشی کشور وام و تسهیلات دریافت کنم. حتی با سود 18درصد هم نتوانستم چنین امکاناتی داشته باشم. ردیفی برای واگذاری چنین وام و تسهیلاتی وجود ندارد.
* خب سینماگر چطور باید به سرمایه‌گذار شک کرده و اعتبار خودش را خرج وسوسه شهرت و نام او نکند؟ این قوه تشخیص از کجا به‌دست می‌آید؟
در نگاه اول اگر کسی اشتهار به فساد دارد، نباید با او کار کرد. ما موظف نیستیم در زندگی و مال دیگران تفحص کنیم، همین‌که در نگاه اول فرد به فساد مالی، اقتصادی و... شهره نباشد کفایت می‌کند. به هر حال هر شخصی که در سینما فعالیت می‌کند کارش را از جایی شروع کرده، شاید برای ورود به سینما همین‌که راهی تعریف شود تا عقبه افراد بررسی شود کافی باشد. سینماگر دسترسی اطلاعاتی ندارد که بتواند سابقه افراد را بررسی کند، درصورتی که سیستم‌های اطلاعاتی، امنیتی و پلیس چنین دسترسی‌هایی دارند؛ مثل انگشت‌نگاری برای گزارش سوءپیشینه افراد. این وظیفه هم می‌تواند به‌عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد. البته به آن معنا نیست که در زندگی افراد تفحص کند؛ چون سرمایه‌گذار نمی‌خواهد رئیس‌جمهور شود که همه ابعاد زندگی شخصی و مالی‌اش بررسی شود، همین‌که اشتهار به فساد نداشته باشد کافی است.
بنابراین از نظر شما نباید چندان درباره سرمایه‌گذاران تازه‌وارد سینما تحقیق و تفحص کرد.
سینما نیازمند ورود سرمایه‌های جدید به داخل خود است. به شکل عادی هیچ بنگاه اقتصادی، مالی و دولتی تمایل ورود به سینما ندارد، درحالی‌که باید ورود سرمایه را تسهیل کرد، البته نه برای کسانی که اشتهار به فساد دارند. همه سرمایه‌هایی که وارد سینما شده‌اند که مشکلی نداشتند! دو نفر چنین مشکلی داشتند که با آنها برخورد قضایی شد. پیشنهاد ما به وزارت ارشاد بوده که هر تازه‌واردی به عرصه سینما را مورد بررسی اولیه قرار دهد.
در همینه زمینه :
