محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در پاسخ به سؤال همشهری، گفت‌وگوی ملی را یک روش بسیار منطقی و سنجیده در چارچوب گفتمانی دولت دانست و گفت: «فکر می‌کنم به‌تدریج بتوانیم سازوکارهای گفت‌وگوی ملی را فراهم کنیم، اگرچه گفت‌وگوی ملی هم‌اکنون هم اجرا می‌شود.»
ایده اولیه گفت‌وگوی ملی بعد از پیروزی مجدد حسن روحانی در انتخابات با توییتی که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور منتشر کرد، کلید خورد. جهانگیری در آن توییت خود نوشته بود: «روزی دیگر و مرحله‌ای دیگر آغاز شده، روز تفاهم ملی، گفت‌وگوی ملی و روز مشارکت و همکاری ملی برای برداشتن گام‌های بلندتر به سوی توسعه همه‌جانبه.»
بعد از آن نمایندگانی مثل احمد مازنی در فراکسیون امید از این ایده حمایت کرده و خواستار گفت‌وگوی جناح‌های سیاسی کشور برای حل مشکلات و مسائل شدند. چندی بعد که این موضوع در حال فراموشی بود چهره‌های اصلاح‌طلبی مثل مرتضی حاجی به‌صورت جدی‌تر خواستار گفت‌وگوی احزاب رقیب با یکدیگر شدند.
حاجی گفته بود: «باید با احزاب رقیب، با اصلاح‌طلبانی که میگویند ما بیرون ماندیم، با سپاه، با اصولگراهای خیلی تند و... گفتوگو انجام شود، بالاخره ما منادی گفتوگو هستیم.» این سخنان بار دیگر پرونده گفت‌وگوی ملی را در کشور باز کرد؛چنان که برخی روحانیون اصولگرا ازجمله محسن غرویان هم پی موضوع را گرفته و پیشنهاد دادند شخص رئیس‌جمهور پیشقدم گفت‌وگوی ملی شود.
روحانی اما به غیراز دیدارهایی که پیش از تشکیل کابینه به بهانه ماه مبارک رمضان با اصناف مختلف داشت، بعد از تشکیل کابینه‌دوازدهم، به گفت‌وگوهای دوجانبه با نخبگان، نمایندگان تشکل‌ها، احزاب و نهادها کمتر توجه کرد؛ چنانچه همین کم اعتنایی، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور را برانگیخت تا سوزنی به‌خود و دولت دوازدهم بزند و در انتقاد از این موضوع بگوید: «ما به‌عنوان دولت با عقبه و بدنه اجتماعی خود و نیز گروه‌های سیاسی از اصولگرا و اصلاح‌طلب گرفته تا نخبگان عرصه‌های مختلف گفتوگو نکرده یا کمتر گفتوگو کرده‌ایم. باید ارتباط دولت با همه این گروه‌ها تقویت شود. همینطور گروه‌های سیاسی باید با هم تعامل کرده و خلأ به‌وجود آمده در این زمینه را مرتفع کنند.»
او گفته بود: فشار سنگینی که این روزها بر ملت ایران وارد می‌شود نتیجه کنار گذاشته شدن گفت‌وگوست و هر کس که ایران را دوست دارد باید تلاش کند تا فضای گفتوگو در کشور زنده بماند.
دیروز محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت در پاسخ به سؤال خبرنگار همشهری که با اشاره به سخنان اسحاق جهانگیری پرسید چه‌کسی در دولت پیشقدم گفت‌وگوی ملی خواهد شد، گفت:« اجرای هدفمند، نظام مند و پله به پله گفت‌وگوی ملی نیاز به سازوکاری دارد که باید آن را به‌عنوان ضابطه و یک فرمول جمع‌بندی و ارائه کنیم.» او افزود: این کار را به اقتضا انجام خواهیم داد.
اگرچه روحانی این اواخر در نشست خبری خود یا در گفت‌وگوی تلویزیونی خود از کلیدواژه گفت‌وگوی ملی برای حل مسائل اساسی و مشکلات کشور سخن گفته است اما بررسی دیدارهای او در یک‌سال گذشته نشان می‌دهد که نقد معاون اول رئیس‌جمهور به دولت دوازدهم درباره اینکه دولت با عقبه و بدنه اجتماعی خود گفتوگو نکرده است، بیراه نیست.
روحانی بعد از تشکیل کابینه به غیراز چند دیداری که به‌صورت سه‌جانبه بین سران قوا برگزار شد و یک دیدار با جامعه روحانیت مبارز و دیدار دیگری با رؤسای کمیسیون‌های مجلس، کمتر نشستی با نخبگان و نمایندگان اصناف مختلف در کشور داشته است. او بیشتر در همایش‌ها متکلم بوده و نشست‌هایی که یک طرف آن رئیس‌جمهور باشد و در آن طرف نمایندگانی از نهادها، احزاب صنوف و تشکل‌ها از مشکلات بگویند و راهکار بدهند کمتر برگزار شده است؛ اگرچه رئیس‌جمهور خود به اهمیت انجام چنین گفت‌وگوهایی واقف است.
نشان به آن نشان که در نشست خبری اخیر خود با رسانه‌ها از همین گفت‌وگوی ملی سخن گفت و تأکید کرد: باید یک گفت‌وگوی ملی در کشور درباره مسائل اساسی و مشکلات کشور راه بیفتد. مشکلات ما فقط مسائل سیاسی و اجتماعی نیست، مسائل اقتصادی هم هست، محیط‌زیست از آن مسائل مهم است.
در 2جدول زیر نگاهی به دیدارهای دوجانبه رئیس‌جمهور با تشکل‌ها، نهادها و نمایندگان احزاب مختلف پیش و پس از تشکیل کابینه داشته‌ایم. بعد از تشکیل کابینه حجم این دیدارها به شکل معناداری کاهش یافته است؛ حتی اخیرا جلسات سران 3قوه که قرار بود هر 2هفته یک‌بار برگزار شود هم تعلیق شده است.
گفتوگو با دانشگاه
رئیس‌جمهور بعد از تشکیل کابینه در 2نوبت از صنف دانشگاهیان خواست که برای حل مشکلات کشور به کمک مردم بیایند. روحانی امسال روز دانشجو را در سیستان و بلوچستان سخنرانی کرد و 11 آذر ماه در همین دانشگاه گفت: مشکلات در جامعه وجود دارد که اختیارات رئیس‌جمهور به‌تنهایی برای حلوفصل آنها کافی نیست و شما خودتان این را می‌دانید.
رئیس‌جمهور اختیاراتی دارد که از آنها استفاده می‌کند اما یک جاهایی نیز هست که باید قوای دیگر به کمک او بیایند. او 15مهرماه نیز در آیین آغاز سال تحصیلی در دانشگاه تهران گفت:دولت ضمن اینکه خود را مسئول کمک به دانشگاه‌ها می‌داند، اما از طرف مقابل توقع دارد که همه دانشگاه‌ها معضلات کشور را، معضلات دولت ندانسته بلکه آن را معضلات کشور بدانند و دست به‌دست هم در مسیر حلوفصل آن گام بردارند.
