قیمت برنج ایرانی بالا ماند
با وجود پایان فصل برداشت برنج تولید داخل و رشد تولید و واردات این محصول، قیمت خردهفروشی انواع برنج ایرانی در مراکز مصرف همچنان بالا مانده است. با جمیل علیزادهشایق، دبیر انجمن برنج ایران، گفتوگو کردهایم.
متوسط قیمت برنج ایرانی در بازار چقدر است؟
حداکثر قیمت هر کیلوگرم برنج درجه یک ایرانی بدون ناخالصی که از نظر کیفیت و خوراک بسیار مرغوب بوده و درصد خرده آن از 2تا 3درصد بیشتر نیست (برنجی که در کارخانه 2بار الک شده) در مراکز تولید شمال کشور 20هزار تومان است اما متأسفانه وقتی این برنج به تهران یا سایر شهرهای کشور میرود، تنها یکبار بوجاری شده و میزان خرده آن به 8تا 9درصد افزایش مییابد. از سوی دیگر قبلا فروشندگان برنج مرغوب ایرانی را با انواع ارقام پرمحصول تولید داخل مخلوط و به مشتریان عرضه میکردند که امسال کاهش قدرت خرید مردم موجب اقبال بیشتر آنها به ارقام پرمحصول و در نتیجه افزایش قیمت این نوع برنج شده است. گرچه کیفیت برنجهای پرمحصول بهتر از برنج هندی و پاکستانی است اما قیمت آن با انواع برنج پرطرفدار مانند هاشمی و صدری تفاوت زیادی دارد. این شرایط موجب تغییر شیوه تخلف در اختلاط برنج شده و فروشندگان این محصول در شهرهای بزرگ هنگام کیسهگیری، برنج مرغوب ایرانی را با انواع برنج خارجی بهخصوص هندی و پاکستانی، مخلوط و به نام برنجهای درجه یک مشهور به مشتریان عرضه میکنند. همچنین ضعف نظارت موجب شده تا انواع برنج مثلا مرغوب ایرانی با وجود افت شدید کیفیت با قیمتهای بهمراتب بالاتر به مردم فروخته شود و قیمت و کیفیت برنج بیشتر از هر چیز تابع میزان انصاف فروشنده باشد.
چرا با رشد تولید و واردات، برنج ارزان نشد؟
همانند سالهای گذشته انتظار میرفت که امسال نیز با فرارسیدن فصل برداشت و عرضه برنج تازه به بازار، قیمت خردهفروشی انواع برنج مرغوب و پرمحصول ایرانی، افت قابل توجهی داشته باشد چراکه معمولا در تمام سالهای قبل، همیشه در فصل برداشت برنج و رشد عرضه آن تا مرداد و شهریورماه و با اشباع بازار، قیمت برنج کاهش 10تا 20درصدی را شاهد بود و امسال نیز باید این اتفاق میافتاد اما اینگونه نشد و قیمت برنج بالا ماند. علت کاهش نیافتن قیمت برنج ایرانی، انتظارات تورمی و به راه افتادن موج تورم و افزایش قیمت کالاهای اساسی و مواد خوراکی، ضعف نظارت بر قیمت و عرضه برنج تولید داخل و رشد دلالی بوده است. در واقع گرانی امسال برنج غیرمعمول است و ریشه در شرایط اقتصادی کشور دارد.
چشمانداز بازار و قیمت برنج ایرانی چگونه است؟
با توجه به نزدیکشدن به پایان فصل برداشت برنج و بالا ماندن قیمت این محصول در سالجاری بهنظر میرسد قیمت برنج در 6ماه دوم امسال بستگی به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور داشته باشد؛ بدین معنا که اگر با گشایشهای سیاسی و اقتصادی قیمت سایر اقلام کالایی کاهش یابد، میتوان انتظار کاهش قیمتها و ارزانی برنج ایرانی را نیز داشت. در واقع معمولا با سپری شدن مهرماه و کاهش میزان عرضه برنج تازه به بازار، طبیعتا کمکم قیمتها سیر صعودی میگیرد چراکه هر ساله قیمت برنج از مرداد تا ابتدای مهرماه سیر نزولی دارد اما امسال اینگونه نشده و این احتمال وجود دارد که با تداوم وضعیت کنونی در نیمه دوم امسال قیمت برنج ایرانی حدود 5تا 12درصد افزایش یابد.